Ik vroeg de huisarts waarom ze mijn anticonceptieklachten niet serieus nam

Na jarenlang pillen slikken, om vervolgens over te stappen op condooms, vond ik het tijd om weer iets nieuws te proberen. Ik informeerde bij mijn huisarts, en zij attendeerde me op allerlei bijwerkingen. Fijn, zo weet je wat je in huis (je lichaam) haalt. Voor mij ging de keuze tussen een spiraaltje – inclusief potentiële buikkrampen die op weeën lijken – of een anticonceptiestaafje. Dit staafje wordt met een naald onder de huid in je bovenarm geïnjecteerd, en kan daar drie jaar lang blijven zitten en druppelsgewijs hormonen afgeven. Veelvoorkomende bijwerkingen: tussentijdse bloedingen, hoofdpijn en gespannen borsten, infectie van de vagina en gewichtstoename.

Toch krijg je met zo’n staafje minder hormonen binnen dan met de pil, waar ik net als steeds meer vrouwen mee was gestopt omdat ik last kreeg van neerslachtigheid, afvlakking van emoties en depressieve buien. Dit zijn veelvoorkomende bijwerkingen van de pil, wat ik niet alleen weet uit eigen ervaring, maar ook door gesprekken met vrouwen om mij heen die om dezelfde redenen zijn gestopt.

Dus laat ik toch maar een staafje in m’n arm zetten.

De ellende begint diezelfde avond nog en duurt inmiddels al een paar weken. Door de hormonen in combinatie met dikke pech beland ik in een depressieve periode met huilbuien en enorme emotionele labiliteit. Een relatief veel voorkomende bijwerking trouwens, waar de dokter mij niet van op de hoogte had gesteld.

Natuurlijk kan iets wat voor mij niet goed werkt, voor een ander de perfecte oplossing zijn. Veel vrouwen die ik ken hebben helemaal geen last van de anticonceptie die ze gebruiken (een spiraaltje, prikpillen of anticonceptiepleisters), en sowieso is het fantastisch dat vrouwen dankzij al deze middelen enigszins een keuze hebben of en wanneer ze kinderen krijgen.

Maar waarom duurt het zo verschrikkelijk lang om voor mannen iets te ontwikkelen tegen ongewenste zwangerschappen? Al jaren zijn wetenschappers bezig met de mannenpil, en de krantenkoppen blijven beloven dat ie er “nu echt bijna” is. Maar tot nu toe ben ik het nog gewoon die met de hormonen opgescheept zit. Frappant trouwens dat die aanstaande mannenpil wél gelijk om een een hormoonvrije variant gaat. De pil kent een seksistische geschiedenis, en vrouwen ervaren daar nog altijd de gevolgen van – maar het is mannen erg gegund om hun toekomstige zaakjes te kunnen regelen zónder dat ze aan de hormonen hoeven. Ik weet immers hoe vervelend dat kan zijn.

Vrouwen lijken door huisartsen vooral op de hoogte te worden gesteld van de ‘onpraktische’ bijwerkingen, zoals onregelmatige bloedingen. Het effect van hormonen op je geestelijke gesteldheid wordt naar mijn idee nog onderschat, en in mijn geval werd dit niet besproken in de behandelkamer. Ik bel mijn huisarts (die anoniem wil blijven) op om te vragen waarom eigenlijk niet. “Er zijn natuurlijk verschillende bijwerkingen bij elke vorm van hormonale anticonceptie, en wij attenderen vrouwen hier altijd op,” zegt ze. En vervolgens: “We delen voornamelijk de meest bekende en veel voorkomende bijwerkingen. Verder kunnen details worden gevonden in de bijsluiter.”

Vlak nadat ze het staafje in mijn arm had gezet, had ik al even contact met haar gehad omdat ik me zo verschrikkelijk beroerd voelde en niet wist of dat normaal was. Toen adviseerde ze me “om het drie maanden aan te kijken” – iets waarvan ik me nu afvraag of ze dit ook had gezegd als ze echt wist hoe ik me voelde. “Wanneer iemand achteraf belt met twijfels, raden we altijd aan even te wachten of het bijtrekt. Ik wil ook graag dat het medicijn uiteindelijk voor je gaat werken. Maar het kan natuurlijk zijn dat ik op zo’n moment de ernst van de situatie heb onderschat, omdat mijn ervaringen met het medicijn voornamelijk goed zijn. Dat vind ik ook rot.”

Natuurlijk had mijn huisarts goede bedoelingen, en natuurlijk is het slim om je lichaam wat tijd te geven om te wennen aan medicijnen. Maar frustreert het haar, als vrouw én arts, dan ook niet dat hormonen zo ellendig zijn en anticonceptie uitsluitend bestaat voor vrouwen? “Het blijft natuurlijk zo dat een vrouw degene is die zwanger kan raken, dus ik verwacht dat het nog wel even duurt voor man en vrouw gelijk zijn in de keuze voor anticonceptie. En ja, dat geeft een oneerlijk gevoel. Ik heb zelf lang aan de pil gezeten en nooit veel gemerkt, ook niet toen ik stopte, maar het is natuurlijk belangrijk te onthouden dat iedereen anders is. Het moet voor jóú, als individu en als vrouw, werken. Luister altijd naar je eigen gevoel.”

Ook als je met je gevoel aanklopt bij de huisarts en die je vertelt om dat gevoel drie maanden te negeren? Ze lacht. “Dan moet je gewoon heel duidelijk maken dat dit geen optie is. Artsen denken vooral aan wat ze weten, maar je eigen gevoel is bij dit onderwerp het allerbelangrijkst.”

Morgen gaat het staafje eruit. Het wordt weer even condoomworstelen de aankomende tijd. Ik hoop dat er vrouwen zijn die tevreden zijn met de anticonceptie die ze gebruiken, en minder last hebben van de bijwerkingen door hormonen (zoals pukkels, duizeligheid, depressieve buien, verlaagd libido, haaruitval, onregelmatige bloedingen, buikpijn en gevoelige lichaamsdelen). Maar mocht je toch twijfels hebben, overweeg dan zeker om iets anders te proberen en erachter te komen wat voor jou werkt.

Als het op seks aankomt is het prettig om jezelf te kunnen zijn. Helaas gunt niet alle anticonceptie je dit.

Volg Broadly op Facebook en Instagram.