Brexit is een nachtmerrie voor de psychische gezondheid van boeren

Er is steeds meer zorgen om zelfdoding onder boeren, en met de Brexit op komst wordt hun positie er niet veel stabieler op.

Op een verblindend zonnige dinsdag bezoek ik de Growing Communities-boerderij, in een buitenwijk van Oost-Londen. Bij de tuinpoort staat hoofdteler Ximena Ransom me op te wachten. In de schaduw van nabijgelegen flats liggen broeikassen en folietunnels, waarin Ransom en haar collega’s fruit en groenten verbouwen voor de 1138 Londenaars die wekelijks een doos met verse landbouwproducten van hen ontvangen.

Nadat ze de boerderijkat eten heeft gegeven, neemt Ximena me mee voor een rondleiding. In de grote kas ontkiemen zaailingen in bakken, terwijl uit de grond daaronder bladgroente groeit: rucola, boerenkool en mizuna, een Japanse mosterdsla. Ximena noemt de naam van ieder gewas als we erlangs lopen, en beschrijft tevreden hoe pittig en smaakvol ze kunnen zijn.

Het is makkelijk om het boerenleven te romantiseren, zeker op zo’n warme dag voor de tijd van het jaar als deze. Toch is de landbouwindustrie een van de zwaarste om in te werken voor mensen met angststoornissen en depressies. Boeren moeten vaak lange dagen werken onder grote financiële druk, en moeten maar afwachten voor welke marktprijs ze hun producten kunnen verkopen. Veel van hen wonen daarnaast in geïsoleerde gebieden. Uit een recente enquête van de Farm Safety Foundation (FSF) bleek dat vier van de vijf boeren onder de veertig vinden dat het grootste, onbekende probleem waar boeren vandaag de dag tegenaan lopen een slechte psychische gezondheid is.

Aangezien Britse boeren sterk afhankelijk zijn van inkomen uit exportproducten, is hun situatie er sinds de Brexit niet veel stabieler op geworden. Michael Gove, minister van Milieu, Voedsel en Plattelandszaken, gaf afgelopen jaar toe dat als Groot-Brittannië er niet in slaagt de EU te overtuigen om een vrijhandelsovereenkomst te sluiten, dit “een aanzienlijke druk” voor boeren tot gevolg zal hebben. Minette Batters, de president van de National Farmers Union, zei dat de EU verlaten zonder deal “catastrofaal” zou zijn. De vakbond meldde zondag ook dat de afgelopen tijd veel boeren hebben gebeld naar telefonische hulplijnen, en bij sommigen is vastgesteld dat ze in staat zijn om suïcide te plegen.

Het Farming Community Network (FCN), een van de goede doelen achter de telefonische hulplijn Farming Help, rapporteerde ook al een toename in telefoontjes van jonge boeren in de afgelopen jaren. Ze worstelen met hun isolering op het platteland, familieruzies en psychische gezondheidsproblemen. Volgens het FCN is het goed mogelijk dat het welzijn van boeren zal verslechteren na de Brexit. Wat voor deal er ook komt: de werkdruk voor zowel de stichting als de hulplijnen zal sowieso toenemen.

Ook Stephanie Berkeley, campagnespecialist van FSF, ziet de Brexit als een grote dreiging voor de psychische gezondheid van Britse boeren. “We moeten bewust zijn van de mensen die hier de dupe van kunnen zijn en hoe ze hierdoor beïnvloed worden, en goed opletten welke symptomen zich voordoen,” zegt ze.

Jonathan Glen is een landbouwstudent aan de Harper Adams University in Shropshire. Hij ging op z’n achttiende naar Nieuw-Zeeland om werkervaring op te doen bij een melkveebedrijf, en kreeg daar symptomen van een depressie. “Ik kwam op een gegeven moment in een neerwaartse spiraal terecht,” vertelt hij. “Ik vond het lastig om rationeel na te blijven denken, en op een gegeven moment stond ik op het punt om ontslag te nemen en weer naar huis te gaan. Ik dacht er zelfs over na om de zuivelindustrie helemaal achter me te laten.”

Gelukkig kon Glen er met een vriend over praten. “Toen kwam ik erachter dat hij zich ook zo voelde. Door dat gesprek besefte ik dat er misschien iets mis was, en durfde ik open te zijn over wat er in me omging. Ik kwam erachter wat me dwars zat en leerde hoe ik ermee om zou kunnen gaan.”

Jennifer Down werkt op de boerderij van haar man in Devon, en daarnaast voedt ze hun kinderen op en doet ze vrijwilligerswerk bij een plaatselijke school. Net als Glen heeft ze ook last gehad van een depressie – ze kreeg de diagnose ongeveer zes maanden na de geboorte van hun dochter. Een jaar geleden werd er ook boulimia bij haar geconstateerd.

“Ik had weinig energie,” zegt Down over haar zware periode. “Ik kwam het huis niet uit, ik deed niks – de meeste dagen bracht ik door in mijn pyjama. Ik kon nog net onder de douche staan, maar verder voelde het dagelijks leven als een grote worsteling. In het begin dacht ik dat het kwam doordat ik net moeder was geworden, maar hoe meer ik erover nadacht, hoe meer ik bedacht dat er misschien iets meer aan de hand was.”

Aarun Naik, een psychotherapeut uit Liverpool, heeft jarenlang in de agriculturele sector gewerkt voordat hij zich liet omscholen, en veel van zijn cliënten zijn boeren. Volgens hem zou het een regelrechte ramp zijn als Groot-Brittannië de EU zonder deal zou verlaten.

“Voor sommige bedrijven zou het hun einde kunnen betekenen. Anderen zullen misschien zelf de afweging moeten maken of ze door willen gaan in de landbouw, vooral mensen in achtergestelde plattelandsgebieden waar nauwelijks iets anders te doen is. En voor families die al generaties lang een boerderij bezitten, zal het een enorm gevoel van verlies en verdriet met zich meebrengen.”

In tegenstelling tot crises zoals de uitbraak van mond-en-klauwzeer in 2001, zit de Brexit er al een tijd aan te komen. Toch zijn boeren volgens Naik erg bezorgd over hoe de industrie ermee om zal gaan, als de impact vergelijkbaar is. “De uitbraak in 2001 had ongelooflijk veel gevolgen voor de landbouw; de kuddes die door de jaren heen waren opgebouwd moesten in een keer worden uitgedund,” zegt hij. “We zagen dat het leidde tot meer psychische problemen en zorgen over zelfdodingen.” Om precies te zijn, was het aantal suïcides in die periode zelfs tien keer zo groot als normaal.

Hoewel het sinds afgelopen jaar al beter gaat met Down, maakt ze zich nog steeds zorgen over de Brexit. “Het zit altijd in mijn achterhoofd. Maar aangezien er nu ook gewoon kalfjes worden geboren, heb ik geen tijd om er te lang bij stil te staan,” zegt ze. “We weten dat het eraan komt, maar hoe het er precies uit gaat zien weten we ook niet.”

Glen hoopt ondertussen dat hij terug kan verhuizen naar zijn thuisland Ierland, als hij eenmaal is afgestudeerd.

Gelukkig voor de boeren, zijn er ondertussen organisaties bezig om stigma’s rond psychische problemen in de landbouw aan te pakken, en om landarbeiders de steun te bieden die ze nodig hebben. Zo was er vorige maand voor het tweede jaar op rij de Mind Your Head-week van FSF, een week waarin extra aandacht wordt besteed aan de psychische gezondheid van boeren.

Hoewel het boerenleven veel onzekerheden met zich meebrengt, zeker in deze tijd, kan het ook juist een positieve invloed hebben op het welzijn. “Voor de meeste mensen is het niet alleen hun werk, maar ook hun manier van leven,” zegt Naik. “Het gaat er vooral om dat je daar een balans in moet vinden. Dan kan het ook juist veel voordelen opleveren.”

Ook Down houdt van haar werk. “Ik hou van het gevoel van vrijheid dat je krijgt als je buiten aan het werk bent,” zegt ze. “Je bent altijd in de buitenlucht. Je ziet hoe dieren zich ontwikkelen, groeien en jongen krijgen.”

Growing Communities runde vorig jaar een vrijwilligersprogramma. Zes van de acht vrijwilligers hadden in het verleden psychische problemen ondervonden, maar geven ook allemaal aan dat ze juist dankzij hun werk in de landbouw met deze problemen om kunnen gaan. De Brexit gaat waarschijnlijk ook weinig invloed hebben op hun boerderij, want ongeveer 85 procent van alle groenten die ze het afgelopen jaar verhandelden was afkomstig van Britse boerderijen.

Terug in de rondleiding neemt Ransom me mee naar kleine kassen. Daarbinnen groeien abrikozenbomen tegen de achtermuur aan. Buiten zijn de bijenkasten, al zijn de bijen zelf ver te zoeken. Er is weinig te zien, zegt ze verontschuldigend.

Eigenlijk ziet de boerderij er prachtig uit, vooral in het felle ochtendlicht. Maar dat neemt niet weg dat iedereen die verlies zal lijden vanwege de Brexit, de hulp van de overheid nog hard nodig zal hebben.

Dit artikel verscheen eerder op Munchies UK.

Volg MUNCHIES op Facebook, Instagram en Flipboard.