Jongeren vertellen wat ze ervan vinden dat hun centraal examen is afgelast

Gisteren kondigde minister Arie Slob aan dat alle eindexamens door het coronavirus dit jaar afgelast zullen worden. En alhoewel dit als de ultieme natte droom van elke 17-jarige klinkt, kan het voor sommigen ook ontzettend klote zijn. Op dit moment wordt namelijk bepaald of iemand afgestudeerd is aan de hand van zijn of haar resultaten van het hele jaar. Ook wordt er gekeken naar de cijfers van de schoolexamens, een reeks testen die sommigen nog moeten doen en die bij anderen de afgelopen weken al zijn afgenomen. En als je eerder even geen zin had in studeren, ziek was of gewoon besloot al je energie op te sparen voor dat godsgruwelijke centrale examen, is dat nu dus hartstikke slecht nieuws.

VICE belde met een paar jongeren die dit jaar zouden moeten afstuderen om hun te vragen wat ze van dit nieuws vinden, of dit een effect heeft op hun toekomstplannen en wat voor hen een goed alternatief zou zijn.

Ik ben in shock. Ik had wel verwacht dat de eindexamens verplaatst werden, maar niet dat ze volledig geschrapt zouden worden. En ik baal hier wel echt van. Je werkt jarenlang naar dit hoogtepunt van je schoolcarrière toe en het eindigt dan met zo’n anti-climax. Ik weet dat docenten ook flink balen. Ze kunnen hier natuurlijk ook niets aan doen, want de school weet evenveel als wij. Maar Nederland heeft lang op zich laten wachten om te reageren op deze crisis en dat heeft voor veel onrust gezorgd bij leerlingen. We hadden wekenlang geen idee of de scholen gesloten gingen worden en of we in gevaar waren. Daar had wel wat sneller ingegrepen kunnen worden.

We moeten volgende week nog schoolexamens afmaken. Als dat goed gaat, ben ik gewoon geslaagd. Ik heb het geluk dat m’n rapport door het jaar heen gewoon goed was, maar er zijn ook een hoop studenten die echt rekenden op dat eindexamen. Ik krijg nu appjes binnen van mensen die zeggen dat ze het niet zullen halen zonder dat centraal examen. Voor hen zou er echt een alternatief moeten komen, zodat ze tenminste nog de kans hebben om hun punten van dit jaar op te trekken.

Zo’n eindexamen kan enorm motiverend werken, maar omdat het zo ontzettend belangrijk is, kan het ook erg stressvol zijn en je erg paniekerig maken. Dus hoewel ik echt baal, ben ik ook wel opgelucht. Ik ben hoogstwaarschijnlijk afgestudeerd en dat idee is echt een last die van m’n schouders valt. Mijn ouders zijn ook opgelucht. Ze maakten zich zorgen, omdat die extreme stress van zo’n belangrijk eindexamen een negatief effect kan hebben op je cijfers. Nu hoeven we daar niet meer over in te zitten. En dat zo’n belangrijke gebeurtenis als een centraal examen gewoon afgelast kan worden, is een wake-upcall. Het toont aan dat je altijd je best moet doen, want je weet nooit wat er je te wachten staat.

Na die schoolexamenweek ga ik een vervroegde vakantie in, al weet ik niet of ik echt dat vakantiegevoel ga hebben met deze quarantaine.

Ik vind dit nieuws echt bizar. Je werkt zo lang naar die eindexamens toe, en hoewel zo’n centraal examen erg stressvol en vervelend is, keek ik ernaar uit om dit examen af te leggen en zo mijn diploma te halen.

Toch hoop ik dat ze het examen niet alsnog laten doorgaan in een latere maand. Ik vond het namelijk altijd erg moeilijk om te kiezen tussen een studie of een tussenjaar. Ik wilde koste wat het kost eerst een examenreis met vrienden maken voor ik aan mijn studie begon. Ik kijk al zo lang uit naar een tijdje met vrienden lekker niksen. Nu heb ik gekozen voor een mode-opleiding, maar als ik maar enkele weken vakantie heb en dus niet alsnog een grote reis kan maken, ga ik die studie een jaar uitstellen.

Ik zal opgelucht zijn als ze beslissen om de schoolexamencijfers te gebruiken als eindcijfer, want dan ben ik hoogstwaarschijnlijk gewoon afgestudeerd. Alleen is het nu nog vaag wanneer die examens zullen plaatsvinden. Ik ga gewoon het zekere voor het onzekere nemen en keihard studeren. Ik heb toch veel tijd over nu we in quarantaine zitten. Al hoop ik wel dat we op tijd weten wanneer we onze examens hebben. Voor je centraal examen krijg je altijd erg veel tijd om te leren, ik vind dat we dat nu ook moeten krijgen.

Mijn vader kan niet geloven dat het centraal examen echt afgezegd is. Hij hoopt dat er toch een oplossing zal komen, omdat er anders zoveel studenten afstuderen met een semi-onofficieel diploma. Ikzelf ben ook bang dat dit diploma me altijd zal achtervolgen. Ik wil niet dat mensen denken dat ik mijn diploma niet verdiend heb, maar gewoon gekregen heb.

Los daarvan vind ik zo’n centraal examen ook een vreemd systeem. Een toets beslist vijftig procent van je eindcijfer. En voor mensen met faalangst is het erg heftig dat een toets in je schoolcarrière zoveel impact heeft. Misschien is het wel goed om dit systeem opnieuw te evalueren.

Ik ben blij dat het centraal examen is afgelast, want ik vond het een te groot risico om met een hele grote groep mensen in dezelfde ruimte te zitten. Ik zou zelf waarschijnlijk niet veel van dat virus merken, maar ik kan het wel bij me dragen en dat zou gevaarlijk kunnen zijn voor omstanders en mijn familie.

Voor mijn eigen schoolcarrière is dit echter niet zo handig. We zijn het enige jaar dat geen centraal examen afgelegd zal hebben, waardoor ons diploma altijd een soort ‘coronadiploma’ zal zijn. Ik hoop heel hard dat dit geen effect heeft op onze toekomst en dat werkgevers ons diploma niet minder serieus nemen hierdoor.

Hoewel ik in eerste instantie blij ben dat ik dat centraal examen niet meer moet doen, ben ik ook wel bang. Ik ben twee keer blijven zitten en na jarenlang zwoegen op school wilde ik het gewoon goed afronden. Nu moet ik nog een week schoolexamens afleggen en dat wordt wel spannend, vooral omdat die examens nu zoveel impact hebben op ons afstuderen. Ik ben meteen begonnen met rekenen, en hoewel ik nu op afstuderen sta, hoop ik dat alles goed gaat met die laatste vakken die ik nog moet doen. Ik vermoed dat we die examens via Skype zullen moeten afleggen, maar ik ben niet goed in mondelinge examens. Gelukkig heb ik hier nu nog even tijd voor. Of dat denk ik tenminste, want we hebben nog geen precieze datum gekregen voor wanneer we alle examens moeten afleggen. We weten alleen dat die tot 1 juni kunnen plaatsvinden.

Mijn ouders zijn bezorgd en raden me aan om nu zo hard mogelijk te werken, maar ik vind het moeilijk om me te focussen met al die onduidelijkheid. De school kan hier ook niet veel aan doen, omdat ze gewoon de richtlijnen van het RIVM volgen. Mijn afdelingsleider was ook helemaal van zijn apropos. Gelukkig wilde ik sowieso al een tussenjaar nemen om me te focussen op modellenwerk in het buitenland. Maar als alles in lockdown blijft, zal ook dit niet gemakkelijk worden.

Mijn eerste reactie toen ik hoorde dat het centraal examen was afgelast, was opluchting. Ik zag er zo ontzettend tegenop, dus dit was echt een last die van mijn schouders viel. Gisteren las ik een artikel waarin stond dat er een kans was dat ze iedereen zouden laten slagen voor het eindexamen. Ik was even euforisch, maar kort daarna zeiden ze dat de punten van mijn schoolexamen zouden tellen als eindexamencijfer. Daar had ik geen rekening mee gehouden. Ik heb mijn schoolexamen afgelegd met het idee dat ik mijn cijfers omhoog zou halen met het centrale examen. Daarvoor zouden we namelijk examentraining krijgen, een driedaagse cursus waarin je tien uur lang les krijgt over een bepaald vak. Je wordt helemaal klaargestoomd voor je eindexamen en krijgt een boost in zelfvertrouwen. Ik ging dus met mijn laatste energie me volledig focussen op dat examen. Ik vrees echter dat ik, met de cijfers die ik nu heb, het jaar niet ga halen.

Dit jaar was zo’n klotejaar. Ik had het hele jaar echt geen zin meer in school en was al mijn motivatie kwijt. Daarom waren mijn schoolexamens ook niet goed gegaan. Al mijn hoop was gevestigd op dat centraal examen. En ik ben niet de enige die daar echt op rekende. Ik hoop heel erg dat er een herkansing komt voor mensen zoals ik. Er is een college in Amsterdam, het Joke Smit College, waar je heen kan als je bij je eindexamen bepaalde vakken niet hebt gehaald. Daar kan je dan alleen die vakken opnieuw doen. Maar aangezien ik geen eindexamen heb afgelegd, vrees ik dat ik gewoon mijn hele jaar opnieuw zal moeten doen.

Als dat zo is, zou ik echt een maand even flink erdoor zitten. Maar ja, daarna moet ik er gewoon weer voor gaan. Al hoop ik dat ik er meer zin in zal hebben dan vorig jaar.

Toen ik gisteren naar de persconferentie keek, barstte ik in huilen uit toen minister Slob zei dat de examens afgelast werden. Ik was sowieso al erg gespannen voor de examens en als je dan plots hoort dat die afgelast worden, voelt het een beetje alsof al dat harde werk van de voorbije weken voor niets is geweest. Ook was ik al een paar weken erg gestrest over school door de pandemie, omdat we al weken in onzekerheid leven. Na dat initiële gevoel van verdriet gisteren, was ik ook een beetje boos. Hoezo is alles zo ontzettend onzeker? Waarom weten we nog steeds niet wat ons te wachten staat?

Toch ben ik ook wel blij dat het centraal examen is afgelast. Ik weet namelijk niet helemaal zeker of ik het gehaald had. Met de cijfers die ik nu heb, zou ik wel moeten slagen, maar omdat we alles thuis moesten doen, kon ik geen vragen stellen aan docenten, waardoor ik het veel moeilijker vond om de leerstof onder de knie te krijgen. Daarbij vond ik het ook moeilijker om me te focussen thuis. Ik word gemakkelijk afgeleid door mijn telefoon of mijn zus.

Ik ben wel teleurgesteld dat ik nooit die ervaring gehad zal hebben. We blijven nu eeuwig dat ene jaar dat nooit z’n centraal examen heeft afgelegd. Toch geloof ik de minister wel als hij zegt dat ons diploma evenveel waard zal zijn als de andere diploma’s. Daar wind ik me dus niet te veel over op. En om toch al een beetje in de vakantiestemming te komen kocht mijn moeder daarnet een taart om te vieren dat ik afgestudeerd ben.

Toen ik hoorde dat het centraal examen werd afgelast, voelde ik me vooral erg raar. Je begint aan je middelbare school met het idee dat je op een dag je eindexamen doet, daarna een telefoontje krijgt met je uitslag en vervolgens met al je vrienden op examenreis gaat. Die examenreis is al afgezegd, maar nu je hoort dat zelfs zo’n eindexamen niet doorgaat, is het toch even schrikken. We zullen de eersten zijn sinds de oorlog die afstuderen zonder eindexamen.

Ik hoop dat dit afstuderen zal lukken. Ik heb twee vijven, eentje voor Wiskunde en eentje voor Engels. Je mag maar met één vijf afstuderen, dus het is cruciaal dat ik tijdens de schoolexamenweek mijn punten naar boven haal. Mocht ik het niet halen, dan hoop ik op een herkansing. En als dat niet kan, zal ik waarschijnlijk moeten blijven zitten. Daar probeer ik echter nog niet aan te denken. Ik schat die kans ook klein in, hoor. We hebben nog tot 1 juni om zeven toetsen af te leggen. En aangezien ik toch niets beters te doen heb in tijden van coronaquarantaine, ga ik me hier volledig op focussen.

Hiervoor vond ik het moeilijk om me te concentreren. De schoolexamenweek werd keer op keer uitgesteld. Daardoor leer je voor iets waarvan je niet eens weet of het doorgaat. De vorige keer werd 24 uur voor het daadwerkelijke examen doorgegeven dat het toch naar een andere dag verplaatst werd. Dat moest zo gebeuren, omdat sommige toetsen op school afgelegd moeten worden. Ik weet dat een hele hoop studenten hier last van hebben. We houden de hele tijd het nieuws in de gaten om zo te kunnen inschatten of het belangrijk is om te studeren, en wat we wel en niet mogen doen.

In het begin van deze pandemie had ik niet het gevoel dat we veel konden doen aan het virus. Maar nu er zoveel mensen op de intensive care liggen, lijkt het me wel belangrijk om niet naar school te gaan. De enige die ik nu zie, buiten mijn gezin, is mijn vriendin. Onze ouders zetten ons bij elkaar af, zodat we niet het OV hoeven te gebruiken en we studeren samen. Dat werkt motiverend.

Na deze hectische periode neem ik sowieso een tussenjaar. Daarna ga ik misschien sportmanagement studeren of iets creatiefs. Ik ga er gewoon van uit dat mijn diploma evenveel waard zal zijn als die van de andere jaren. Wij kunnen er namelijk ook niets aan doen dat dit aan het gebeuren is.