Hoe je een vriendschap beëindigt zonder dat het dramatisch wordt

Het is heel normaal dat sommige vriendschappen overgaan, dat is oké. Bijna iedereen heeft wel iemand met wie die een tijd heel close is geweest, en nu niet meer. Maar als het einde van een vriendschap in zicht is, is het laten doodbloeden niet altijd de beste manier. We geven (of in ieder geval: gaven) om deze persoon, ook al willen we ze niet meer in ons leven. Sommige situaties verdienen dus wat meer aandacht, bijvoorbeeld door de persoon in kwestie te laten weten wat er precies aan de hand is.

Het breken met een vriend kan verschrikkelijk eng voelen, maar er zijn dingen die je kunt doen om het minder vervelend te maken. We vroegen een expert hoe je dit voor elkaar kunt krijgen, terwijl je rekening houdt met zowel de gevoelens van je vriend als die van jezelf.

Alleen jij kent de ins en outs van jullie vriendschap. In bijna elke relatie is er weleens een conflict, of op zijn minst onenigheid, dus het kan lastig zijn om te bepalen of de reden eigenlijk iets is wat je misschien kan veranderen, of waar je iemand voor kan vergeven. Stel allereerst vast wat precies het probleem is, voordat je definitieve beslissingen maakt. “Hoe beter je weet wat je dwars zit, hoe duidelijker je kan zijn richting de ander. En zo kan je haar of hem de gelegenheid geven om er iets over te zeggen,” zegt Malika Bhowmik, een psychotherapeut uit New York. (Er zijn natuurlijk scenario’s waarin het direct verbreken van een vriendschap zonder er eerst over te praten meer dan begrijpelijk is: een vriend die te veel over zichzelf praat is natuurlijk niet hetzelfde als een vriend die racistisch is).

Het is ook de moeite waard om na te denken over de timing en regelmaat van jullie contact. Het leuke aan vriendschappen is dat ze vaak kneedbaarder zijn dan traditionele liefdesrelaties. Je kan iemand een paar keer per jaar zien, en een ander meerdere keren per week, en allebei deze mensen als vrienden beschouwen. In sommige gevallen is het misschien alleen nodig om de vorm of de omstandigheden van jullie vriendschap te veranderen, om ervoor te zorgen dat je je niet langer irriteert. Als je er bijvoorbeeld aan denkt om een vriendschap te beëindigen omdat je geen zin hebt om elke keer als jullie uitgaan te moeten babysitten op je veel te dronken vriend, ga dan in plaats daarvan met haar of hem lunchen of koffie drinken. Maar als je hoe dan ook iedere keer als je diegene ziet het gevoel krijgt dat je niet langer vrienden wilt zijn, is het volgens Bhowmik hoog tijd om er iets aan te doen.

Dat gezegd hebbende: je weet zelf vaak heel goed wat je grenzen zijn en wanneer je ergens genoeg van hebt. Respecteer dat. Je hoeft geen relatie te ‘redden’, alleen maar omdat je de gevoelens van de ander wil sparen. Geen tijd willen doorbrengen met iemand is op zich al een prima reden om dat niet meer te doen.

Als de persoon in kwestie iemand is waar je al heel lang vrienden mee bent, of iemand die veel voor je betekent, is het misschien het overwegen waard om toch nog een laatste poging te doen voordat je de relatie volledig verbreekt. (Maar onthoud dat je nooit verplicht bent om vrienden met iemand te blijven puur en alleen omdat je iemand al heel lang kent.) Want er is waarschijnlijk een reden waarom jullie in eerste instantie vrienden zijn geworden.

Als je bang bent om andere mensen pijn te doen, lijkt het misschien eng om te vertellen wat je dwars zit, maar het is in feite een teken van vriendelijkheid en respect. “Geef ze de kans om erover te praten en te kijken of wat jij dacht dat onherstelbaar was, misschien toch hersteld zou kunnen worden,” zegt Bhowmik. Hoewel je in dit proces rekening moet houden met de gevoelens van de ander, moet het ook voor jou positief voelen. “Als je er een goed gevoel aan wil overhouden, is het echt heel belangrijk om daar de gelegenheid voor te creëren,” zegt ze, “En dat kan alleen als je de moed hebt verzameld om te vertellen wat er in je omgaat en je gevoelens te delen.”

Hoewel de meeste mensen relatietherapie bewaren voor familie of geliefden, kan het volgens Bhowmik heel nuttig zijn om met een vriend naar een therapeut te gaan. (Natuurlijk alleen als je het gevoel hebt dat de vriendschap het geld en de tijd waard is.) Maar soms, zelfs als je er alles aan gedaan hebt om jullie relatie te redden, werkt het gewoon niet meer. Zodra je je dat realiseert, is het waarschijnlijk tijd om een einde te maken aan de vriendschap.

We hebben allemaal vrienden waar we geen vrienden meer mee zijn omdat we het 'te druk' kregen, of waarmee we ‘uit elkaar' zijn gegroeid (of met wie we het opzettelijk hebben laten doodbloeden). Echt bespreken met een vriend wat er gaande is, kost veel meer moeite. Dus als het ook kan zonder een ongemakkelijk en zwaar gesprek, is dat dan niet een veel beter plan?

“Dat heeft alles te maken met wat voor persoon je bent,” zegt Bhowmik. “Als je tegen jezelf wilt kunnen zeggen dat je er alles aan hebt gedaan, dan kan dat alleen als je je vriend een kans hebt gegeven om te reageren. Het komt veel vaker voor dat mensen de relatie gewoon minder waarde toekennen, of fysieke afstand nemen van die vriend.”

Als je het wel aandurft om een moeilijk gesprek te voeren over het beëindigen van jullie vriendschap, kan dit gelijk helpen om je grenzen aan te geven. Een ander zal niet doorhebben dat zij of hij moet stoppen met elk weekend appen, als je probeert de vriendschap dood te laten bloeden. Dus ga je vrienden alsjeblieft niet ineens uit het niets negeren, dat zal een ander namelijk vooral kwetsen en in verwarring brengen. (Tenzij ze iets hebben gedaan wat zo verschrikkelijk is dat je het niet kan verdragen om nog met ze te praten.)

Nu het gedeelte waar je al tegenop zag toen je dit artikel begon te lezen: de daadwerkelijke break-up. Als je er alles aan gedaan hebt om deze vriendschap te laten werken, of je hebt besloten dat dat niet eens de moeite waard is, is het tijd om de klus te klaren.

Bel of app je vriend en zeg dat je wilt afspreken om over jullie vriendschap te praten. Je wilt de ander namelijk niet met dit zware gesprek verrassen door te doen alsof het een gewone afspraak is. Jij hebt tijd gehad om je voor te bereiden op dit gesprek, de ander zou dat ook moeten krijgen.

Als jullie eenmaal zitten, onthoud dan dat het nu niet het moment is om je vriend aan te vallen of tekeer te gaan over hoe vreselijk iemand is geweest. Praat in plaats daarvan met respect en mededogen. Bhowmik stelt voor dat je het gesprek positief begint:

Nadat je hebt laten weten hoeveel iemand voor je betekend heeft, kun je iets zeggen als: “De afgelopen maanden ben ik zo [gestrest, gekwetst, geïrriteerd, etc.] geweest door [het ding dat je dwars zit] in onze vriendschap, dat het zwaarder begint te wegen dan de goede momenten. Het voelt voor zowel jou als mij denk ik niet langer leuk of goed.” Neem, indien nodig, de verantwoordelijkheid voor jouw rol in de verslechtering van de vriendschap en zorg ervoor dat je niet alleen zelf aan het woord bent. Geef de ander de kans om te vertellen hoe zij of hij zich voelt, of te praten over de manieren waarop jij iemand misschien ook pijn hebt gedaan. Dit moment is bedoeld om de situatie voor jullie beiden zo goed mogelijk af te ronden.

Maak duidelijk dat, zelfs als jullie vriendschap niet meer werkt, je het beste met haar of hem voor hebt, en dat je om je vriend geeft (als dat ook echt zo is). “Je kan nog steeds om iemand geven als persoon en in staat zijn om het goede in iemand te zien, maar tegelijkertijd ook het gevoel hebben dat het niet werkt tussen jullie,” zegt Bhowmik.

Er zijn verschillende manieren waarop iemand op het gesprek kan reageren. Misschien is je vriend wel opgelucht, omdat zij of hij de vriendschap zelf ook al een tijdje wilde beëindigen. Misschien reageert iemand heel hysterisch of woedend, of misschien juist heel stoïcijns. Probeer jezelf te verplaatsen in je vriend, en begrijp dat wat iemand te horen krijgt niet makkelijk is. Laat iemand voelen wat-ie voelt en beantwoordt iemands vragen rustig en respectvol.

Een gekwetste vriend kan ook met meer dingen op de proppen komen dan alleen gevoelens, zoals een eis dat je de beslissing heroverweegt of beloftes over 'werken aan de vriendschap'. Wat je dan doet is aan jou. Het hangt er maar net vanaf hoe beu je het bent of hoe erg de vriendschap je frustreerde. “Het ligt eraan hoe zeker je bent van je beslissing,” zegt Bhowmik. “Als je ruimte voelt in je hart om iemands vraag of antwoord te overwegen, of als er een deel van jou is dat het ook goed wil maken, dan zijn er manieren om dat op een productieve manier te doen. Bijvoorbeeld door het raadplegen van een therapeut.”

Maar als je besluit dat je zeker weet dat je deze vriendschap geen kans meer wilt geven, doe dan je best om je aan je woord te houden. Als we zien dat een vriend zich rot voelt, voelen we in eerste instantie vaak de neiging om het verdriet weg te nemen. Maar je zal moeten accepteren dat het gesprek voor jullie beiden lastig is, en er toch mee door moeten gaan. Luister en reageer op een aardige manier, maar laat uiteindelijk wel weten dat je niet aan deze relatie kan blijven werken, als dat voor jou zo voelt.

"Eindes zijn hoe dan ook moeilijk,” zegt Bhowmik. “Je kan ruzie maken tijdens een break-up, en op die manier nog een vervelende ervaring toevoegen aan jullie vriendschap, of je kunt het beëindigen zien als een kans om het goed af te sluiten, om het goede van jullie samen te versterken." Houd dat in gedachten als je denkt aan de vriendschappen die nu lastig voor je voelen – en werk naar iets toe wat voor zowel jezelf als voor je relaties beter voelt.