mars-tegen-geweld-antwerpen
straatvraag

Mensen op de Mars tegen Seksueel Geweld vertellen wat er nu moet veranderen

"Ik zou ervoor zorgen dat de politie klachten serieus neemt. Een vriendin van me is verkracht. Zij heeft toen aangifte gedaan, maar daar is niks mee gebeurd.”
Deborah Seymus
Antwerp, BE
Cornelius Noll
foto's door Cornelius Noll
Antwerp, BE

Krijg elke week een mail met onze 10 beste verhalen en fotoreeksen.

Meer dan 15.000 mensen namen op zondag 12 mei 2019 deel aan een stille mars door het centrum van Antwerpen om een duidelijk signaal te geven: enough, ofwel genoeg is genoeg. De massale opkomst voor de ‘Mars tegen (Seksueel) Geweld en Steun voor Slachtoffers van Geweld’ - naar aanleiding van de moord op studente Julie van Espen - laat zien hoeveel mensen vinden dat seksueel geweld niet langer genegeerd mag worden.

Advertentie

“In stilte maar hopelijk in groten getale zullen wij actie voeren tegen een beleid dat faalt en slachtoffers van (seksueel) geweld in de steek laat,” staat er te lezen op het Facebook-event van toen. Net zoals de familie van Julie Van Espen, vroegen de organisatoren om maatregelen. Maar ook nu, ondertussen meer dan een jaar later, is er bitter weinig veranderd.

De cijfers liegen er nochtans niet om. In 2017 waren er in België 3.067 meldingen van verkrachting (pogingen tot verkrachting zijn daar niet bijgeteld, en bovendien doen slachtoffers en getuigen vaak geen melding) - dat komt neer op gemiddeld 8 verkrachtingen per dag. Volgens een Europees onderzoek uit 2015 kreeg 30% van Belgische vrouwen ouder dan 15 jaar het afgelopen jaar te maken met seksuele intimidatie.

Wij liepen mee in de mars om mensen te vragen wat zij juist zouden willen veranderen om seksueel geweld en seksueel grensoverschrijdend gedrag tegen te gaan.

Guusje (19)

mars-tegen-geweld-antwerpen

VICE: Hey Guusje, wat zou jij veranderen om seksueel geweld tegen te gaan?
Guusje: Het woord ‘nee’ zou meer geaccepteerd moeten worden. Ik heb mijn eigen ervaringen en soms vraag ik mezelf af of de 21ste ‘nee’ wel iets uitgehaald zou hebben. Ik hoop dat na vandaag mannen, vrouwen en alles daartussenin het woord ‘nee’ ook echt gaan begrijpen en toepassen.

“Laat getuigenissen, verteld door slachtoffers van seksueel geweld, aan bod komen op school.”

Waar moet dat aangeleerd worden?
Alles begint op de lagere school. Daar valt een meisje voor het eerst seksueel op. Jongetjes zijn daar op die leeftijd nog helemaal niet klaar voor, en beginnen daar dan mee te spelen. Wanneer die jongens dan ouder worden, hebben ze ook nooit ergens de duidelijke boodschap meegekregen dat het eigenlijk zo niet hoort. Ook weten ze niet waar de grenzen liggen, want niemand heeft het hen ooit uitgelegd. Ik denk niet dat dat de taak van de leerkrachten moet zijn. Laat getuigenissen, verteld door slachtoffers van seksueel geweld, aan bod komen in je les. Mensen met echte verhalen hebben een groter effect op jongeren dan een saaie les.

Advertentie

Mara (27)

mars-tegen-geweld-antwerpen2

VICE: Hallo Mara, wat zou jij veranderen om seksueel geweld tegen te gaan?
Mara: Ik zou ervoor zorgen dat klachten die bij de politie neergelegd worden, serieus worden genomen. Agenten moeten daar direct en correct op reageren.

“Politieagenten moeten worden opgeleid om beter met slachtoffers van seksueel geweld te leren omgaan.”

Waarom gebeurt dat volgens jou nu niet?
Het gebeurt veel te weinig. Ik heb een vriendin die verkracht is geweest. Zij heeft een klacht ingediend en daar is niks mee gebeurd. De dader loopt nog altijd op vrije voeten rond, en zij is absoluut geen alleenstaand geval.

Politieagenten moeten worden opgeleid om beter met slachtoffers van seksueel geweld te leren omgaan. Er wordt nu veel te snel geoordeeld dat een vrouw maar niet had moeten drinken of niet zo laat op straat had moeten lopen. Dat is verschrikkelijk pijnlijk voor slachtoffers, zeker als je beseft hoe moeilijk het al voor hen is om de moed te vinden om met hun verhaal naar de politie te stappen.

Jef (23)

mars-tegen-geweld-antwerpen

VICE: Hey Jef, wat zou jij veranderen om seksueel geweld tegen te gaan?
Jef: Ik zou allereerst al de mogelijkheid afschaffen om mensen te veroordelen tot een gevangenisstraf met uitstel. Als je naar de gevangenis moet, is dat de plaats waar je hoort te zitten.

“De overheid moet zorgen dat ze haar prioriteiten juist stelt wanneer er gevangenisstraffen worden uitgesproken. Voor zedendelinquenten moet dat sowieso verstrengd worden.”

Advertentie

Wat dan met de overvolle gevangenissen?
Ik denk dat we dat wel kunnen oplossen, zeker voor zo’n feiten. Fraude is bijvoorbeeld ook erg, maar daar zijn geen mensen voor gepijnigd. De overheid moet zorgen dat ze haar prioriteiten juist stelt wanneer er gevangenisstraffen worden uitgesproken. Voor zedendelinquenten moet dat sowieso verstrengd worden. En er moet ook aandacht besteed worden aan psychologische begeleiding die ervoor kan zorgen dat de persoon in kwestie niet in herhaling valt.

Jens (23)

mars-tegen-geweld-antwerpen-5

VICE: Hey Jens, wat zou jij veranderen om seksueel geweld tegen te gaan?
Jens: Er moet meer begeleiding op de scholen komen. En nieuwkomers moeten bijvoorbeeld beter geïnformeerd worden over de normen en gebruiken bij Vlaamse vrouwen. Laat ik wel duidelijk zijn: ik wil geen stempel drukken op nieuwkomers. Zij worden vaak verdacht van seksueel geweld terwijl dat overal gebeurt.

“De media halen regelmatig aan dat vluchtelingen vaak naar hier komen en niet begrijpen hoe Vlaanderen in elkaar zit, maar ik wil juist meer transparantie zien in hoe, en op welke manier, zij worden begeleid.”

Waarom is het belangrijk dat vluchtelingen geïnformeerd worden?
Culturen verschillen soms heel erg. Vrouwen gedragen zich hier anders dan in sommige moslimculturen, waardoor mannen in die culturen ook anders omgaan met vrouwen. Wanneer zo iemand dan naar hier komt, kan het voor hem lijken dat vrouwen die zichzelf blootgeven, uit zijn op seks. De media halen regelmatig aan dat vluchtelingen vaak naar hier komen en niet begrijpen hoe Vlaanderen in elkaar zit, maar ik wil juist meer transparantie zien in hoe, en op welke manier, zij worden begeleid. Op dit moment is dat een groot vraagteken voor mij.

Advertentie

Sabrina (43)

mars-tegen-geweld-antwerpen

VICE: Dag Sabrina, wat zou jij veranderen om seksueel geweld tegen te gaan?
Sabrina: Er moet veel meer voorlichting komen op scholen. En leerkrachten moeten juist meer één op één met hun leerlingen bezig zijn.

Waarom?
Omdat wat er met Julie is gebeurd, alleen kon gebeuren doordat er iemand rondliep die ziek is. Iemand die al heel lang ziek is en zich dagdagelijks in een netwerk bevond waar hij niet geholpen werd. Ook niet op school. Onze scholen hebben momenteel de kundigheid niet om met zulke problemen om te gaan.

“Leerkrachten en onderwijspersoneel moeten zo opgeleid worden dat ze sneller doorhebben dat er iets scheelt met een kind, ook al spreekt het zelf niet.”

Hoe zou je daar verandering in brengen?
Momenteel wordt er in het onderwijs al heel veel begeleiding aangeboden rond studeren, maar op vlak van psychische ondersteuning lopen we nog ver achter. Kinderen die problemen hebben worden pas geholpen wanneer ze zelf met klachten komen. Leerkrachten en onderwijspersoneel moeten zo opgeleid worden dat ze sneller doorhebben dat er iets scheelt met een kind, ook al spreekt het zelf niet. Als er geen communicatie is met de ouders, moeten we ervoor zorgen dat we wel in gesprek gaan met het kind.

Joran (18)

mars-tegen-geweld-antwerpen-8

VICE: Hi Joran, wat zou jij veranderen om seksueel geweld tegen te gaan?
Joran: Ik zou willen dat mensen die daden van seksueel geweld plegen beter geholpen worden. Zij zijn ziek in hun hoofd en moeten begeleid worden zodat ze kunnen genezen.

Hoe moeten we deze mensen dan helpen?
Een gesloten instelling zou een optie kunnen zijn. Ik denk dat je met de juiste middelen mensen wel kunt helpen, al hangt het er ook vanaf hoe hard de persoon zichzelf wil inzetten en veranderen. Veel is ook afhankelijk van hoe daders gevormd zijn. Daarom denk ik dat het ook belangrijk is dat kinderen die heftige gebeurtenissen meemaken vanaf het begin opgevolgd worden door een psycholoog.

Volg VICE België op Instagram en Facebook voor meer unieke verhalen over alles wat ertoe doet in de wereld.