Wetenschappelijk bewijs van klimaatverandering heeft blijkbaar weinig invloed op beleidsmakers

Een vooraanstaand klimaatactivist vertelde mij eens dat politici de ernst van klimaatverandering niet inzien. Het dringt niet tot ze door. Dat is niet verrassend als je naar het nieuws kijkt: van Trump tot Wilders, tot Marine le Pen, politici lijken wel immuun te zijn voor de stortvloed aan bewijs dat de planeet opwarmt en dat de mens dat veroorzaakt.

Die immuniteit is meer dan een woordspeling, blijkt nu. Er zijn aanwijzingen dat wetenschappelijke informatie over het klimaat daadwerkelijk minder effect heeft op de ideeën van beleidsmakers dan de burgerbevolking.

In een onderzoek, dat maandag in Nature werd gepubliceerd, werd de reactie van twee groepen op klimaatmodellen en voorspellingen gemeten. De eerste groep bestond uit 217 beleidsmakers en onderhandelaars, die bij de klimaatconferentie 2015 in Parijs waren, en 140 Europese MBA-studenten die meededen met een project waarbij ze een land vertegenwoordigden in een simulatie van klimaatonderhandelingen.

Voordat het onderzoek begon, kwamen de ideeën van beide groepen grotendeels overeen. Dit veranderde nadat ze kennis maakten met wetenschappelijke voorspellingen over klimaatverandering, waarbij beleidsmakers en onderhandelaars veel meer bij de eigen ideeën bleven dan de studenten. Of zoals de auteurs schrijven: "De beleidsmakers slaagden er niet in om de ontvangen wetenschappelijke informatie volledig op te nemen."

Daar kunnen verschillende redenen voor zijn. Het meest voor de hand liggende argument is het sterke geloof in de eigen ideeën, of beter gezegd: koppigheid. Daarnaast is het mogelijk dat politici geen dingen willen meenemen die in strijd zijn met de onderhandelingspositie van hun land, of misschien is het wel de gemiddelde leeftijd. Wat de reden ook is, het is een kwalijke zaak dat de politiek zo krampachtig omgaat met klimaatwetenschap.

Zo zei analist Oliver Geden in 2015 tegen Vox: "Politici willen goed nieuws. Ze willen horen dat het mogelijk is om de opwarming van de aarde tot 2 graden Celsius te beperken. Sterker nog, ze willen horen dat dit op zo'n manier kan dat agressieve emissiereducties op korte termijn niet nodig zijn – in elk geval tot het einde van de regeerperiode."

En terwijl we rigoureuze maatregelen maar op blijven schuiven, blijft er steeds minder tijd over om er daadwerkelijk iets aan te doen. Daarom is dit nieuwe onderzoek ook zo opmerkelijk. Het blijkt namelijk mogelijk om politici de noodzaak te doen inzien, zolang de informatie maar in een bepaald format wordt gegoten.

De onderzoekers maakten gebruik van drie verschillende formats, met verschillende uitgelichte details erin. Dat had geen effect op de studenten, maar wel op de beleidsmakers. Bij politici bleek alleen het meest uitgebreide format, waar statistieken werden aangevuld met specifieke schattingen, te werken. Beleidsmakers zijn dus alleen in staat om wetenschappelijk bewijs deels over te nemen al ze zich er een beeld bij kunnen vormen, zoals dat Amsterdam, bij wijze van spreken, over 25 jaar onder water staat.

"De resultaten bieden een effectievere en relatief makkelijke manier om wetenschappelijke informatie door te geven aan politici," concluderen de auteurs. En dat is belangrijk als we de komende eeuwen nog op deze planeet willen vertoeven.