Al het leed waar je tijdens de ramadan mee te maken krijgt

Vorige week begon de ramadan. Als je moslim bent weet je dat waarschijnlijk wel; het is best wel een dingetje – een beetje zoals de Olympische Spelen, maar dan elk jaar. In plaats van doen alsof je alles over speerwerpen weet, moet je de hele tijd god aanbidden. Als je geen moslim bent, maar wel een vaag besef hebt van wat er in de wereld om je heen gebeurt, heb je waarschijnlijk ook wel een idee van wat de ramadan ongeveer inhoudt. Als moslim die meedoet aan de ramadan, lees ik veel artikelen over de spirituele voordelen van de ramadan, en lovende achtergrondartikelen door goedbedoelende niet-moslims over de vastenmaand, of – zonder me teleur te stellen, elk jaar opnieuw – hoe moslims erin slagen om te vasten op plekken waar de zon nooit ondergaat. Hoewel het geweldig zou zijn om deze maand in Mekka door te brengen met religieuze literatuur, na te denken over spiritualiteit en vers gemaakte falafel te eten wanneer de zon ondergaat, is dit niet de realiteit voor veel moslims, die hele dagen op kantoor zitten, toegang proberen te krijgen tot Google Docs en ondertussen niet aan pizza proberen te denken. Dus voor jullie, mijn vrienden, heb ik hier een korte samenvatting van dagelijkse dingen die je gaat meemaken tijdens de heilige maand. "Zelfs geen water?"
Beeld je even in: het is de eerste dag van de ramadan. Je zit aan je bureau een beetje te niksen, terwijl je weet dat je daar later spijt van gaat krijgen. Er ligt een exemplaar van de Metro naast je, en een van de koppen op de voorpagina luidt: "Hoe moslims het voor elkaar krijgen om te vasten in landen waar de zon nooit ondergaat". Je collega Wout loopt langs en vraagt waar die hele "ramdayan" eigenlijk op slaat. Geïrriteerd leg je het uit: de geschiedenis, de spirituele reiniging en dat je een maand lang (overdag) niet mag eten en drinken. "Zelf geen water???" vraagt hij dan, totaal overdonderd, alsof je hem net een joekel van een spoiler van Game of Thrones hebt verteld. "Jeetje, kerel, ga je niet dood als je dit doet?" Je legt hem uit dat het feit dat miljoenen moslims wereldwijd de ramadan elk jaar weer overleven op zich wel bewijs genoeg is, maar dat als je uitgedroogd raakt je heus wel even wat mag drinken. "Kerel, ik weet niet of ik dat zou kunnen – je God kan je maar beter goed belonen!" Ramadanbroeders zijn de ergste mensen op aarde
Je bent in de moskee na een lange dag zonder cafeïne. Je voelt je niet per se fantastisch, maar het is de heilige maand – je focust je op het verbeteren van jezelf en op het feit dat je bijna weer mag eten. Om je gedachtes over andere dingen uit te sluiten terwijl je wacht tot het gebed begint, begin je op je telefoon naar de voetbaluitslagen te kijken. "Broeder, wat doe je?" zegt een man met een baard in een lange witte jurk. "Het is ramadan – je zou je moeten focussen op Allah, en niet op wat er op je telefoon staat." Je kijkt naar boven en het blijkt Hassan te zijn. Vorige week stond Hassan er nog op dat je hem "Skemz" zou noemen, en zei hij dat hij wiet voor een tientje had als "ramadanaanbieding". Hassan verkoopt meestal wiet en mdma, maar deze maand wordt hij een Ramadanbroeder – het type jongen dat een passage uit de Koran leest en er dan de rest van de nacht over gaat vertellen alsof hij opeens een orakel is geworden. Deze maand – alleen deze maand – zal hij je vertellen dat hij z'n baard langer wil laten groeien en wil stoppen met het dragen van westerse kleren. "Inshallah zul je de ondeugden in de wereld achter je leren laten," zal hij zeggen, terwijl hij zodra het Suikerfeest aanbreekt, weer op Instagram inlogt om selfies te posten met een briefje van 50 euro. Die ene fucking gast
Bij dit punt hangt het er een beetje vanaf waar je woont en werkt. Als het je werk is om rondetafelgesprekken op een kunstzinnige, linkse universiteit te organiseren, dan zul je waarschijnlijk niet vaak met dit soort types te maken krijgen. Jammer genoeg zullen veel andere mensen er wel aan moeten geloven. Laten we deze man voor het gemak eventjes Henk noemen. Henk is tegen de Europese Unie, omdat hij bang is dat er uiteindelijk een Turks iemand naast hem zal komen wonen, die hem zijn huis uit zal drijven met de stank van "al die smerige bagger" die de hele dag wordt gekookt. "Ik begrijp niet waarom moslims dertig dagen lang moeten vasten," zegt hij, terwijl hij langs je bureau loopt en z'n mond volpropt met een frikandelbroodje dat hij om de hoek heeft gehaald. "Je leeft toch niet in het Romeinse tijdperk?" Henk heeft pasgeleden een artikel gedeeld, waarin moslims "zelfmoordterroristen en Uberchauffeurs" worden genoemd, en maakt zich druk om het feit dat jij vrij krijgt tijdens de ramadan. "Ik heb helemaal niets tegen moslims," zegt Henk, zonder enige schaamte. "Maar dat jullie vrij krijgen tijdens de ramadan en kerst, dat vind ik gewoon niet heel eerlijk, als ik zo vrij mag zijn!" "De ramadan is een maand waarin je geduld op de proef wordt gesteld," zeg je tegen jezelf, terwijl je de kruimels van Henks broodje van je toetsenbord veegt. Rustig vertel je hem dat de ramadan toch heel anders is dan kerst; een maand niet kunnen eten of drinken is toch echt veel minder leuk dan cadeautjes ontvangen en je volproppen met eten. Henk knikt, en kijkt dan verbaasd op. "Zelfs geen water? Tering, gast – dat is echt gestoord!" De oom die zo'n slechte adem heeft door het vasten
Ramadan is de tijd van het jaar dat je niet onder al je rare familieleden uitkomt – de familieleden die normaal in de krochten van je geheugen verblijven. Iedere keer dat je ze ziet, moeten ze je herinneren aan het feit dat ze je al van kleins af aan kennen, waarna ze vertellen over hun kinderen die geneeskunde studeren. Het zal ook sowieso voorkomen dat één van je ooms besluit om een hele lange, politieke discussie met je aan te gaan – wat op zich geen probleem zou zijn, als hij door het vasten niet zó erg uit zijn mond stonk dat hij als levende onkruidverdelger aan de slag zou kunnen. Dus net als iedere andere goede moslim, die tijdens de heilige maand heel geduldig is, sta je daar maar, knik je wat en probeer je zoveel mogelijk door je mond te ademen. Je neefje Abdul, die opeens veel actiever wordt op Facebook
Als je zowel een moslim bent als iemand die toegang heeft tot het internet, doet zich ieder jaar hetzelfde scenario voor: één keer per jaar zal Facebook opeens ramvol inspirerende quotes uit de Koran staan, om het nog maar niet te hebben over alle posts waarin mensen uiteenzetten wat een geweldige en gezegende tijd de ramadan is. De kans is groot dat de overgrote meerderheid van deze posts afstammen van iemand als mijn neefje Abdul, die het als zijn taak ziet om me eraan te herinneren – via WhatsApp, Facebook en Twitter – dat het ramadan is en ik daarom alle zondige daden uit de weg moet gaan, zoals praten met vrouwen of naar het café gaan. "Ik weet dat je een moeilijke periode achter de rug hebt, maar we moeten deze maand besteden aan het strijden tegen de verleidingen van Shaytaan [de duivel]," post hij op Facebook, waarna hij me ook nog even tagt om me hier toch vooral aan te herinneren. "We moeten onszelf niet alleen onthouden van voedsel en water, maar ook van televisie, muziek, computerspelletjes en masturbatie." Aan het einde van de dag mogen eten is echt niet zo geweldig als je waarschijnlijk denkt
Tijdens de ramadan zul je bijna vijftien uur per dag besteden aan het níet aan eten proberen te denken, en als het tijdstip waarop je mag eten dan eindelijk dichterbij komt, zul je fantaseren over al het eten dat op je wacht. Maar als de tijd dan eindelijk daar is en je je bord vol hebt gegooid met alles wat je ook maar in je koelkast kon vinden, besef je dat eten ongeveer gelijk staat aan knock-out geslagen worden door een bokskampioen. Eten tijdens de ramadan is heel, heel pijnlijk – en het helpt ook niet dat die ene tante met goede bedoelingen, die je vertelt dat ze de hele dag heeft staan koken, er op staat dat je haar vettige samosa's eet. Misschien verschilt de ramadan uiteindelijk toch niet zoveel van kerst.