Nee, je kunt gifstoffen niet uitzweten

We leven in een vrij giftige wereld. Een wereld die steeds verder vervuild raakt, en waarin het soms loont om een mondkapje te dragen tegen de fijnstof in de lucht. En dus doen mensen er alles aan om deze schade voor zichzelf te compenseren, bijvoorbeeld in de vorm van infraroodsauna’s en ontgiftingskuren.

Maar heeft dat allemaal wel zin? Kunnen we door te vasten in een zweethut na een flinke darmspoeling al die troep echt uit ons lichaam verdrijven?

Het idee dat we ons lichaam zouden kunnen ‘ontgiften’ is in ieder geval absolute onzin. “De natuurlijke processen binnen ons lichaam, zoals de lever- en nierfunctie, kunnen ons veel beter reinigen dan andere activiteiten of substanties dat ooit zouden kunnen,” zegt Morton Tavel, hoogleraar geneeskunde aan de Universiteit van Indiana. Tavel zegt dat mensen al eeuwenlang proberen om hun lichaam te ‘ontgiften’ of te ‘zuiveren’ van een of ander obscuur, vies stofje, en dat dit nog altijd rondspookt in de moderne wereld.

Goed, je lichaam verschoont zich dus in principe zelf. Maar betekent dit alsnog niet dat je daar wat invloed op uit kunt oefenen? Bijvoorbeeld door al die vervuiling uit je lichaam te zweten?

Nee. Want dat is niet helemaal waar zweet voor bedoeld is.

“Zweten heeft als functie om de temperatuur in je lichaam te regelen,” zegt Tsippora Shainhouse, een dermatoloog uit Los Angeles. “Het is zeker geen middel om afval af te voeren of gifstoffen uit te drijven.” Er zijn twee soorten zweet, legt ze uit, die geproduceerd worden door verschillende klieren. “Het zweet dat je krijgt wanneer je het warm hebt, komt voornamelijk uit de eccriene klieren, die over ons hele lijf verspreid zitten. Dat is een reactie op een verhoogde lichaamstemperatuur en een manier om je lichaam af te koelen. Dit gebeurt bijvoorbeeld als je koorts hebt, in een warme omgeving bent of aan het sporten bent.”

Daarnaast is er ook stresszweet, vertelt Shainhouse. “Stresszweet is een sympathische reactie van het zenuwstelsel op adrenaline, het hormoon dat wordt geproduceerd als we nerveus, angstig en opgewonden zijn. Het maakt deel uit van onze aangeboren vecht-of-vluchtreactie.” Dit soort zweet komt voornamelijk uit de apocriene klieren, die zich bevinden in de oksels, tepels, geslachtsorganen, handpalmen, voetzolen en oren. Doordat deze klieren vetzuren bevatten, kunnen ze in combinatie met bacteriën leiden tot stank. Angstzweet, dus eigenlijk.

Maar of je zweet nou stinkt of niet, het ontgift je lichaam dus niet.

“De meeste ‘gifstoffen’ waar mensen zich druk om maken, zijn kleine deeltjes van bestrijdingsmiddelen, plastic of luchtverontreiniging die je lichaam binnen zouden zijn gedrongen,” zegt Tsippora. “Deze zijn vaak oplosbaar in vet, maar niet in water. En aangezien zweet voor 99 procent uit water bestaat, is de kans dus klein dat deze stoffen via zweet je lichaam zullen verlaten.”

Dat je zweet de ene dag wat anders ruikt dan de andere, hoeft trouwens niet automatisch met een verschil in spanning te maken te hebben, zegt Shainhouse. “Er zijn bepaalde soorten voedsel die, zodra ze verteerd zijn, een opvallende geur achterlaten op het moment dat ze uitgezweet worden. Dit zijn meestal voedingsmiddelen die zwavelverbindingen bevatten, zoals broccoli, kool, bloemkool, knoflook en uien. Die worden grotendeels verteerd en afgebroken, maar sommige moleculen, zoals allylmethylsulfide, worden opgenomen in de bloedbaan en verlaten je lichaam via je longen en poriën – oftewel, via je adem en je zweet.”

Wat je dan uitzweet zijn dan dus geen gifstoffen, maar gewoon hele kleine deeltjes broccoli of knoflook. Als je je lichaam wilt ontgiften, kan je zweet dus niks voor je betekenen.

De vraag is: wat helpt dan wel? Niks, zegt de wetenschap. Want zoals we al zeiden, kan je lichaam dat prima zelf. Mensen met hoge stressniveaus, chronische vermoeidheid of auto-immuunproblemen zijn mogelijk minder goed in staat om dit zelf te reguleren, maar lichamen die over het algemeen gezond zijn, verwijderen gifstoffen helemaal zelfstandig.

Je lichaam is een fantastische machine. Bespaar dus geld en laat je lichaam dat ontgiften lekker zelf oplossen.

Volg ons op Facebook voor meer gezondheidsverhalen en advies voor onvolmaakte mensen.