Hoe je een goede partner bent voor iemand die seksueel misbruikt is

"Lindsey, ben jij weleens aangerand?"

Die vraag voelde als een heel harde stomp in mijn maag. Het ergste was nog dat het van een cliënt kwam, met wie ik een sessie zat - ik ben gezondheidscoach. We probeerden te achterhalen waar haar voedselproblemen vandaan kwamen. Na weken hard werken om achter de oorzaak te komen, vertelde ze me dat ze zelf seksueel misbruikt was als kind. Ze at om aan te komen, zodat mannen haar minder aantrekkelijk zouden vinden. Nogal een traumatiserende ervaring dus. Ik denk dat ze op zoek was naar wat herkenning.

Dit was de eerste keer dat ik toegaf inderdaad een keer seksueel misbruikt te zijn geweest. Zodra ze weg was kwamen alle emoties weer naar boven. Mijn gedachten gingen terug naar toen ik zeventien was en verkracht werd. Al die tijd had ik het uit mijn geheugen verbannen. De misschien wat brutale vraag van mijn cliënt forceerde me om de waarheid onder ogen te zien.

In de weken die daarop volgden, merkte ik dat ik banger werd en zelfs flashbacks begon te krijgen. Ik begon me ongemakkelijk te voelen over mijn eigen lichaam, alsof het besmet was. Dit alles gebeurde terwijl ik net zes maanden iemand aan het daten was - de man die uiteindelijk mijn echtgenoot zou worden.

Mijn gedrag begon te veranderen. Als mijn vriend me van achter aanraakte, sprong ik verschrikt op. Als hij een biertje had gedronken en me dan wilde kussen, werd ik kwaad. Ik had nauwelijks behoefte aan seks, vooral omdat ik walgde van mezelf en mijn eigen lichaam. Aangezien mijn gedrag van de een op de andere dag veranderd was, besloot ik met hem te delen wat er gebeurd was, en hoe ik me daar de afgelopen tijd over had gevoeld. Dat was erg fijn.

Ik vond dat ik dit keer echt de tijd moest nemen om te herstellen van iets dat ik zo lang geblokkeerd had, dus ik besloot professionele hulp te zoeken. Dat is sowieso verstandig om te doen voordat je weer iemand gaat daten, zegt psycholoog Stephanie McIver. "Ga aan de slag met iemand die je kan helpen om nieuwe personen toe te laten. Kweek vertrouwen en veiligheid voordat je over je ervaring praat, zodat je ook kunt vertellen hoe je je er momenteel over voelt - en wat je van van anderen nodig hebt om die veiligheid te blijven voelen."

Wie een goede partner wil zijn voor iemand die zo'n traumatische ervaring heeft meegemaakt, moet weten dat hij of zij daar op ieder moment van de dag weer last van kan hebben, dus het is belangrijk om te snappen hoe je daar respectvol en subtiel mee omgaat. McIver gaf me nog een aantal tips voor iedereen die een goede partner wil zijn voor iemand die slachtoffer is geweest van seksueel misbruik.

Zowel verbale als non-verbale communicatie is erg belangrijk. Luisteren, maar ook het uiten van je eigen gedachten en gevoelens. Het is ook belangrijk dat de persoon die misbruikt is, jou benadert, en erover praat zoals hij of zij dat zelf graag wil. Probeer niet te veel naar details te hengelen, zelfs als je denkt dat je het daardoor beter begrijpt. Iemand die misbruikt is, kan het een uitdaging vinden om anderen te vertrouwen. Goede communicatie kan ervoor zorgen dat je ze de ruimte geeft die ze nodig hebben, en dat je ze geeft wat ze nodig hebben om zich comfortabel te voelen.

Dit is misschien niet het leukste gesprek dat je zult hebben, maar het zal wel moeten. Of je nou getrouwd bent, vrijgezel of een relatie hebt - seks is iets waar je altijd consensus over moet hebben. Dat lijkt een open deur, maar dat is het absoluut niet. Voordat mijn man me voor de eerste keer kuste, vroeg hij zelfs of dat oké was. Ik waardeerde dat, omdat ik me meteen gerespecteerd en veilig voelde. Ik zei 'ja'. Als je die bevestiging niet duidelijk krijgt, zegt McIver, zou het kunnen dat je partner het liever niet wil of twijfelt. "Wat je niet wil hebben, is dat je je partner probeert te overtuigen, of dat je partner zich gedwongen voelt."

Er zijn specifieke dingen die je herinneringen weer naar boven kunnen halen. Toen mijn man en ik nog aan het daten waren, dronk hij weleens een biertje met vrienden. Zelf drink ik niet, deels omdat ik verkracht ben. Op de nacht dat het gebeurde had ik één drankje op. Toen ik wakker werd kon ik me niet herinneren wat er was gebeurd. Achteraf bleek dat er iets in mijn drankje was gestopt. Met drank zelf heb ik nooit zo'n probleem gehad, maar wel met intiem zijn na het drinken. Dus mijn regel werd dat ik nooit seks wilde als hij van tevoren had gedronken. Alleen al de geur van alcohol in zijn adem kon mijn herinneringen soms triggeren, dus het was beter als we gewoon nuchter bleven.

"Voor mensen die seksueel misbruikt zijn, kunnen dit soort dingen opnieuw als traumatisch worden ervaren, en zelfs het vertrouwen en de veiligheid schaden die eerder is opgebouwd," zegt McIver. "Dus het is goed om met je partner te bespreken welke seksuele handelingen of manieren van aanraken dit gevoel weer kunnen opwekken." Het is goed om samen op een rijtje te zetten wat wel kan en wat niet, en om daarop terug te komen wanneer nodig.

Fysieke aanraking is een belangrijk deel van intimiteit, maar niet het enige. In zijn boek The Five Love Languages beschrijft Gary Chapman vijf manieren waarop mensen hun emoties tonen. Naast fysieke aanraking, zijn dat: dingen doen voor de ander, bevestigende woorden, quality time en cadeautjes. Seks is slechts één manier om intiem te zijn met je partner. Vooral als iemand is aangerand, is het belangrijk om dat te beseffen.

Mijn man is best van het aanraken. Toen ik mijn trauma net aan het verwerken was, vond ik het niet comfortabel om aangeraakt te worden, dus probeerde hij andere manieren om toenadering te zoeken, ook al waren ze voor hem wat ongebruikelijk. Zo deed hij dingen in het huis - in mijn 'liefdestaal' komt 'dingen voor een ander doen' zeker voor. Het gaf me de tijd om mijn trauma te verwerken, terwijl we nog steeds aan elkaar konden laten zien hoeveel we van elkaar hielden.

Mensen die seksueel misbruikt worden, voelen zich lang niet altijd comfortabel genoeg om hun verhaal met je te delen. Het beste wat je dan kan doen is je medeleven tonen, zonder oordelend over te komen. Probeer je in te leven in hoe moeilijk het kan zijn om daarover te praten. Vraag vooral niet hoe ze het zelf zover hebben kunnen laten komen, of wat voor kleren ze droegen. "Daarmee neem je hun situatie totaal niet serieus," zegt McIver. "Je gaat totaal voorbij aan het feit dat slachtoffers geen schuld hebben aan de verkrachting, dat ze er niets voor hebben gedaan om verkracht te worden."

Respecteer het sowieso altijd als je partner toch wat meer tijd nodig heeft. Het is nooit makkelijk om uit elkaar te gaan, en er is geen makkelijke manier om iets moois te beëindigen, maar als iemand een relatie wil beëindigen, is daar een reden voor. Misschien begrijp je het niet, maar ze hebben het blijkbaar nodig om te herstellen.

Slachtoffers van seksueel misbruik moeten ook compassie met zichzelf kunnen krijgen. Het verwerken van zo'n trauma kan een langdurig proces zijn, dus ongeacht wat daarvoor nodig is: steun ze daarin.