Foto door Lex Draijer, bewerking door Dymphie Huijssen
PvdA Tweede Kamerlid en oud-minister Lilianne Ploumen wil de pil terug in het basispakket, zodat-ie voor iedereen wordt vergoed. Ze vindt het maar niks dat de pil niet voor iedereen gratis beschikbaar is. Van je 18e tot je 21ste zit de pil in het basispakket, maar betaal je wel eigen risico. Daarna moet je ‘m zelf betalen, of je moet een aanvullende verzekering nemen.Ploumen pleit er nu voor dat de pil weer terugkomt in het basispakket, zodat niemand meer zelf voor de kosten hoeft op te draaien. De gratis pil is niet het enige wat op haar lijstje staat: ze is ook een petitie gestart tegen de anti-abortuswet die in Amerikaanse staten zoals Georgia en Alabama werd aangenomen.We spraken Lilianne Ploumen over haar missie om de pil weer terug in het basispakket te krijgen, over haar eigen anticonceptiegebruik, en over haar abortus-petitie.VICE: Vandaag kondig je aan dat je de pil terug wil in het basispakket. Waarom is dat nodig?
Lilianne Ploumen: Ik vind het raar dat we in een land wonen dat voor gelijke rechten is, maar waar vrouwen zelf moeten betalen voor de pil. Niet alle vrouwen kunnen de pil betalen, en het is niet eerlijk dat vrouwen – in de meeste gevallen – alleen voor deze kosten opdraaien. Ook is de pil een symbool voor het maken van eigen keuzes en je onafhankelijkheid: je kunt ermee beslissen of je kinderen wil of niet.Het gaat om tien tot veertig euro per jaar per persoon. Hoe weet je dat er vrouwen zijn die dit niet kunnen betalen?
Ik word soms aangesproken op het station of op straat door vrouwen die vertellen dat ze het niet kunnen betalen. Ook ontvang ik er regelmatig mails over. Veertig euro lijkt weinig, maar voor vrouwen die van het minimumloon moeten rondkomen, is dat het niet. Het zijn kosten die maandelijks terugkeren.
Het is geen ander voorstel. De inhoud is hetzelfde, namelijk dat de pil voor alle vrouwen beschikbaar moet zijn.Hoe zorg je ervoor dat de pil dit keer definitief in het basispakket blijft?
Definitief is het nooit. Een ander kabinet kan de pil weer uit het pakket halen. We moeten vooral zorgen dat we nu een stevige meerderheid krijgen, dat verkleint de kans dat de pil er weer uit gaat.Waarom wordt de pil op dit moment eigenlijk alleen vergoed van je 18e tot je 21ste?
Het is een inschatting dat vrouwen van die leeftijd niet zoveel geld hebben. Meestal zitten ze nog op school, zijn ze studerende, of net aan het werken.Op 26 juni ga je over dit voorstel in debat met Bruno Bruins, minister van Medische Zorg en Sport. Wat gaat er dan precies gebeuren?
Ik ga hem proberen te overtuigen van een pakketje vol belangrijke vrouwenzaken waarvan ik wil dat ze vergoed worden: hersteloperaties voor vrouwen die besneden zijn, vergoeding voor kunstmatige inseminatie voor vrouwen die kanker hebben gehad, en de pil in het basispakket. Met als hoofdfocus de pil, want dat gaat het meeste geld kosten.Over hoeveel geld hebben we het dan?
De pil terug in het basispakket zou tussen de 32 en 70 miljoen kosten. We moeten er rekening mee houden dat vrouwen die andere anticonceptie gebruiken misschien overstappen naar de pil, dus vandaar de ruime schatting. Mijn verwachting is dat het ergens tussen de 45 en 50 miljoen zal zijn. Maar de regering heeft miljarden die niet worden uitgegeven: er ligt vijf miljard op de plank, dus er is geld voor.Ben je van plan om andere anticonceptie ook te vergoeden?
De eerste stap is de pil, maar daarna wil ik zeker kijken wat er nog meer mogelijk is.Wat gebeurt er als minister Bruins nee zegt?
Als hij nee zegt, dien ik een motie in. Dat betekent dat de Tweede Kamer voor of tegen moet stemmen, en ik een meerderheid moet zien te krijgen. Ik kan me haast niet voorstellen dat het niet lukt. Alleen de SGP valt sowieso af, die vinden het maar niks, vrouwen die seks hebben.Heb je zelf de pil gebruikt?
Heel lang zelfs: vanaf mijn 18e tot en met mijn 45ste, met twee onderbrekingen, toen ik zwanger was van mijn dochter en zoon. Daarna had ik tien jaar een spiraaltje, omdat ik vaak vergat om de pil te nemen. De spiraaltjes die ze tegenwoordig hebben lijken me ook ideaal, omdat ze geen hormonen meer afgeven. Dat bestond vroeger niet.Betaalde je echtgenoot mee aan de pil?
We hebben elk een eigen rekening en een gezamenlijke rekening. Ik denk dat ik het daarvan betaalde, maar ik kan het niet meer terugvinden. Mijn man ging er waarschijnlijk van uit dat ik de kosten voor de pil van onze gezamenlijke rekening betaalde.Over zwangerschap gesproken: je zat eerder deze week bij talkshow M aan tafel om te praten over de petitie die je bent gestart tegen de abortuswet in Alabama. Wat is de missie van deze petitie?
Het is een grote bedreiging dat vrouwen niet meer baas over hun eigen lichaam kunnen zijn. Ik ben daar heel kwaad over. De vrouwen in Amerika moeten ons horen, ze moeten weten dat wij dit zien en hiertegen in opstand komen. Met de handtekeningen van de petitie ga ik begin juli naar Washington en Georgia, om het aan de gouverneur te overhandigen. Om te laten zien aan de politici: wij pikken dit niet.Waarom zijn deze zaken zo belangrijk voor je?
Ik pik het niet dat mannen de baas over ons spelen. Als vrouw wil ik kunnen doen wat ik wil. Achter alle conservatieve praatjes zit slutshaming. Mannen oordelen nog steeds over vrouwen die seks hebben.Dankjewel Lilianne.Teken de petitie van Lilianne Ploumen hier. Begin juli zal ze naar Washington en Georgia reizen om de petitie te overhandigen.
In 1960 kwam de pil voor het eerst in Nederland op de markt, en in 1972 zat-ie voor het eerst in het basispakket. Tot 2004 werd de pil, ongeacht leeftijd, voor iedereen vergoed. Totdat oud-minister van Financiën en VWS Hans Hoogervorst (VVD) besloot om de pil uit het basispakket te halen. Hij vond dat “de vrouw zelf wel kan betalen voor het voorkomen van zwangerschap.” In 2008 kwam de pil dankzij de PvdA weer terug in het basispakket, maar niet veel later, in 2011, ging-ie er weer uit, onder het bewind van het kabinet Rutte-I.
Advertentie
Lilianne Ploumen: Ik vind het raar dat we in een land wonen dat voor gelijke rechten is, maar waar vrouwen zelf moeten betalen voor de pil. Niet alle vrouwen kunnen de pil betalen, en het is niet eerlijk dat vrouwen – in de meeste gevallen – alleen voor deze kosten opdraaien. Ook is de pil een symbool voor het maken van eigen keuzes en je onafhankelijkheid: je kunt ermee beslissen of je kinderen wil of niet.Het gaat om tien tot veertig euro per jaar per persoon. Hoe weet je dat er vrouwen zijn die dit niet kunnen betalen?
Ik word soms aangesproken op het station of op straat door vrouwen die vertellen dat ze het niet kunnen betalen. Ook ontvang ik er regelmatig mails over. Veertig euro lijkt weinig, maar voor vrouwen die van het minimumloon moeten rondkomen, is dat het niet. Het zijn kosten die maandelijks terugkeren.
De PvdA heeft er al voor gezorgd dat de pil terugkwam in het basispakket, maar hij werd er toch weer uitgehaald. Wat is er nu anders aan het voorstel dan toen?
Het is geen ander voorstel. De inhoud is hetzelfde, namelijk dat de pil voor alle vrouwen beschikbaar moet zijn.
Advertentie
Definitief is het nooit. Een ander kabinet kan de pil weer uit het pakket halen. We moeten vooral zorgen dat we nu een stevige meerderheid krijgen, dat verkleint de kans dat de pil er weer uit gaat.Waarom wordt de pil op dit moment eigenlijk alleen vergoed van je 18e tot je 21ste?
Het is een inschatting dat vrouwen van die leeftijd niet zoveel geld hebben. Meestal zitten ze nog op school, zijn ze studerende, of net aan het werken.Op 26 juni ga je over dit voorstel in debat met Bruno Bruins, minister van Medische Zorg en Sport. Wat gaat er dan precies gebeuren?
Ik ga hem proberen te overtuigen van een pakketje vol belangrijke vrouwenzaken waarvan ik wil dat ze vergoed worden: hersteloperaties voor vrouwen die besneden zijn, vergoeding voor kunstmatige inseminatie voor vrouwen die kanker hebben gehad, en de pil in het basispakket. Met als hoofdfocus de pil, want dat gaat het meeste geld kosten.Over hoeveel geld hebben we het dan?
De pil terug in het basispakket zou tussen de 32 en 70 miljoen kosten. We moeten er rekening mee houden dat vrouwen die andere anticonceptie gebruiken misschien overstappen naar de pil, dus vandaar de ruime schatting. Mijn verwachting is dat het ergens tussen de 45 en 50 miljoen zal zijn. Maar de regering heeft miljarden die niet worden uitgegeven: er ligt vijf miljard op de plank, dus er is geld voor.
Advertentie
De eerste stap is de pil, maar daarna wil ik zeker kijken wat er nog meer mogelijk is.Wat gebeurt er als minister Bruins nee zegt?
Als hij nee zegt, dien ik een motie in. Dat betekent dat de Tweede Kamer voor of tegen moet stemmen, en ik een meerderheid moet zien te krijgen. Ik kan me haast niet voorstellen dat het niet lukt. Alleen de SGP valt sowieso af, die vinden het maar niks, vrouwen die seks hebben.Heb je zelf de pil gebruikt?
Heel lang zelfs: vanaf mijn 18e tot en met mijn 45ste, met twee onderbrekingen, toen ik zwanger was van mijn dochter en zoon. Daarna had ik tien jaar een spiraaltje, omdat ik vaak vergat om de pil te nemen. De spiraaltjes die ze tegenwoordig hebben lijken me ook ideaal, omdat ze geen hormonen meer afgeven. Dat bestond vroeger niet.Betaalde je echtgenoot mee aan de pil?
We hebben elk een eigen rekening en een gezamenlijke rekening. Ik denk dat ik het daarvan betaalde, maar ik kan het niet meer terugvinden. Mijn man ging er waarschijnlijk van uit dat ik de kosten voor de pil van onze gezamenlijke rekening betaalde.Over zwangerschap gesproken: je zat eerder deze week bij talkshow M aan tafel om te praten over de petitie die je bent gestart tegen de abortuswet in Alabama. Wat is de missie van deze petitie?
Het is een grote bedreiging dat vrouwen niet meer baas over hun eigen lichaam kunnen zijn. Ik ben daar heel kwaad over. De vrouwen in Amerika moeten ons horen, ze moeten weten dat wij dit zien en hiertegen in opstand komen. Met de handtekeningen van de petitie ga ik begin juli naar Washington en Georgia, om het aan de gouverneur te overhandigen. Om te laten zien aan de politici: wij pikken dit niet.Waarom zijn deze zaken zo belangrijk voor je?
Ik pik het niet dat mannen de baas over ons spelen. Als vrouw wil ik kunnen doen wat ik wil. Achter alle conservatieve praatjes zit slutshaming. Mannen oordelen nog steeds over vrouwen die seks hebben.Dankjewel Lilianne.Teken de petitie van Lilianne Ploumen hier. Begin juli zal ze naar Washington en Georgia reizen om de petitie te overhandigen.