Tweeluik.
Alle foto's door Sander van Dalsum.
Noisey

Sam Feldt liet mij in een helikopter het toppunt van Nederlandse roem ervaren

De artiest kreeg een lift van het ene optreden naar z'n volgende show op bevrijdingsfestival. Het besef dat het voertuig soms ook gewonde vluchtelingen vervoert gaf m'n snoepreisje een wrange bijsmaak.
Tim Fraanje
Amsterdam, NL
Sander van Dalsum
foto's door Sander van Dalsum
Amsterdam, NL

Het is gezellig in de backstage van het Haarlemse bevrijdingsfestival. Jett Rebel komt voorbij gelopen met in zijn kielzog iemand met een koelemmer champagne en Art Rooijakkers vraagt of ik in de rij sta voor de koffieautomaat. Deze Bevrijdingsdag ga ik een tochtje maken in een helikopter, samen met dj en vrijheidsambassadeur Sam Feldt. Elk jaar mag een select clubje journalisten in die heli om getuige te zijn van de viering van onze vrijheid. Ik vier zelf lekker mee, en ga mezelf te buiten aan ontzettend veel gratis winegums en drop. Ik groet Sam, die hier straks moet optreden. Zelf moet ik gelukkig helemaal niks.

Advertentie
1557156358169-DSCF3546

Dit was ongeveer alles wat de auteur backstage deed.

Tijdens het optreden van Sam Feldt hang ik een beetje rond achter het podium. Het is een goed feestje zo te zien, daar beneden in het publiek. Ze gaan los op Sams euforische dance-knallers, er wordt vuurwerk afgestoken, en Hakim, een jochie met dj-aspiraties, geeft een gastoptreden. Hij heeft deze gig gewonnen via het Jeugdjournaal. Sam lijkt er ook wel van te genieten. Dan komen de militairen die straks de helikopter gaan besturen even op het podium om een applaus in ontvangst te nemen. In hun stoere, groene pakken staan ze frivool met hun getrainde armen te zwaaien. Het is één grote gezellige en eendrachtige party.

1557156428770-DSCF3572

Sam Feldt en Hakim op het podium in Haarlem.

Even later helpen de militairen me op het Haarlemse cricketveld de helikopter in. Mijn eigen muziekcarrière speelt zich nog altijd vooral af in kraakpanden en experimentele galerieën, maar via een omweg zit ik hier dan toch ook maar mooi. De Bevrijdingsdag-helikopter is zo ongeveer het hoogste punt wat je als Nederlandse artiest kunt bereiken. Grote sterren als Ronnie Flex, Marco Borsato en (mijn persoonlijke favoriet) Total Touch gingen me voor. Sam is, anders dan ik, nooit op zoek geweest naar roem. Tenminste, dat zegt hij. “Het maakt me niet echt uit. Ik doe wat ik leuk vind, en daar heb ik mijn beroep van kunnen maken.”

1557156577595-DSCF3612

De helikopter waar we mee van Haarlem naar Den Bosch vlogen.

Zowel Sam als ik zijn, toevallig, opgegroeid in het Brabantse Boxtel, dat toch voornamelijk bekendstaat om het exorbitante drugsgebruik en de veldslagen op de markt na sluitingstijd, en niet om de internationale celebs. Terwijl we over de weilanden vliegen, mijmer ik over Yvon Jaspers, lang de enige noemenswaardige Boxtelse BN’er. Misschien zit ze daar beneden wel ergens een of andere boer te troosten. Lekker voor haar. Wij vliegen moeiteloos over alle tobbende stervelingen heen, over files, en over treinen met vertraging. De wind giert door de ventilatieroosters van de helikopter, we zien de zee, we zien natuurgebieden. Dit is vrijheid.

Advertentie
1557156521943-DSCF3643

De zee.

1557156638748-DSCF3650

De weilanden.

Na een klein half uurtje spring ik van boord in Den Bosch. “Vond je het leuk?” vraagt de heli-piloot. “Erg leuk, maar ik ben wel een beetje misselijk,” beken ik. “Ik heb te veel snoepjes gegeten.”

Als ik even later naast een andere militair, Loadmaster Jan, zit bij te komen in de kantine, blijkt dat snoep en een stuntende helikopter voor de bemanning lang niet het enige is waar je misselijk van kan worden. Jan is uitgezonden naar Libië, waar hij de lokale kustwacht trainde om vluchtelingen op te vangen. Hij vervoerde gewonden, scande de zee en heeft zo de boten gezien waarmee vluchtelingen de oversteek naar Europa proberen te maken. “De overleden vluchtelingen lagen opgestapeld op het dek. De ene kant van het schip zit vol met mensen, helemaal hutje mutje, en de andere kant hadden ze vrijgemaakt om daar de mensen die de oversteek niet hadden overleefd neer te leggen. Dat hakt er wel in. Er zit natuurlijk een risico aan zo'n oversteek, maar als je de keuze maakt om dat te doen, moet je wel heel erg in het nauw zitten, of wanhopig zijn. Dus als je daar dieper over na gaat denken, dan is dat wel triest.”

Jan vertrouwt erop dat de mensen die levend van boord gehaald worden een beter leven tegemoet gaan: “Uiteindelijk worden ze niet teruggebracht naar Libië, maar naar goede opvangcentra in Italië of Malta. Daarna worden ze verdeeld over Europa.”

1557156712726-DSCF3662

Jan in actie.

Ik heb zelf niet gefactcheckt wat er nu echt gebeurt, daar aan de buitengrenzen van Europa (dank u feestelijk), maar ik las op de ochtend van Bevrijdingsdag een artikel in Vrij Nederland waarin stond dat veel vluchtelingen juist wél terechtkomen in Libische opvangcentra die “(niet eens veredelde) gevangenissen zijn, waar migranten worden mishandeld en verkracht.” In dat stuk stond ook dat troepen uit de EU de Libische kustwacht opleiden zodat de EU zelf niks meer met de vluchtelingen te maken hoeft te hebben. Populistische partijen in verschillende landen zouden zo erg het debat kapen dat een fatsoenlijk Europees migratiebeleid niet van de grond komt. Het maakt hen niet uit wat er met de vluchtelingen gebeurt, als ze maar wegblijven. En nu schuift iedereen het probleem naar elkaar door.

Advertentie

Ik zou zelf nooit militair willen zijn, maar ik snap opeens waarom de Krijgsmacht vandaag in het zonnetje wordt gezet. Of het helden zijn, dat weet ik niet, maar ze voeren het beleid van de regering, en dus van ons, het stemvee, uit. Ondanks hun eigen menselijke twijfels en ondanks dat ze daardoor boten vol lijken zien. Daar had ik nog nooit over nagedacht: ik sta op Bevrijdingsdag toch meestal gewoon maar bier te zuipen op een grasveld en te klappen voor wie er maar op het podium staat. “Dat deed ik vroeger ook altijd,” zegt Jan bij het afscheid, en ik meen een weemoedige ondertoon te horen in zijn stem.

1557156750877-DSCF3667

Een gemoedstoestand.

1557156812098-DSCF3675

De mannen die het voertuig in de lucht hielden.

1557156870973-DSCF3670

Sam, een stuk minder misselijk dan de auteur.

Op Bevrijdingsdag vieren we dat we in een vrij en democratisch land leven. Het is fijn om erachter te komen dat de wereld groter is dan je geboortedorp, dat we de vrijheid hebben om het ook eens ergens anders te proberen. Op de internationale dancepodia, zoals Sam Feldt, of in de met snoep overladen backstage van het Bevrijdingsfestival, zoals ik. We hebben het maar goed, met zijn allen, is het cliché dat het Nationaal Comité 4 en 5 mei jaar in jaar uit verkoopt. Het thema van dit jaar is 'in vrijheid kiezen'. Onze vrijheid maakt het mogelijk om te stemmen op populisten die vluchtelingen, ook op zoek naar vrijheid, het liefst weer terug de zee in kieperen. Misschien bestaat vrijheid wel helemaal niet. Misschien bestaat er alleen dom geluk.

1557156910917-DSCF3703

Sam Feldt in feestmodus in Den Bosch.

Volg Noisey op Facebook, Instagram en Twitter.