Luister hier naar Martyn's nieuwe album, 'The Air Between Words'

Als je met Martyn praat, is het eerste wat opvalt zijn oprechtheid. Hij praat vrijuit, maar neemt ook de tijd om na te denken over zijn woorden, om er zeker van te zijn dat hij echt achter de dingen staat die hij zegt. Het is een eigenschap die, als je er op terug kijkt, goed van pas kwam door de jaren heen; het maken van muziek, het draaien en het sturen van verschillende tendensen met dezelfde oprechtheid, heeft hem gemaakt tot een van de meest gerespecteerde krachten in de elektronische muziek van vandaag. Nadat hij naam had gemaakt als dj in Europa, is Martyn zijn eigen label 3024 (2009's Great Lengths) begonnen. De eerste release was Brainfeeder (2011 Ghost People) en nu dan deze maand de release vanThe Air Between Words, waar wij de volledige premiere van hebben!  The Air Between Words, die 16 juni uitkomt op Ninja Tune, doet eer aan het gedachtegoed van Martyn, zwevend tussen verschillende stijlen om een sfeer te creëren die tot je spreekt: een levenslange liefde voor techno en house, met vlagen van dubstep, ghettotech, electronica - eigenlijk is het niet echt een lijst, meer een diepe stoofpot. Je kan hier naar het volledige album luisteren en tegelijkertijd ons interview met Martyn, dat hieronder staat, lezen.

THUMP: Ik vind The Air Between Words een heel interessant album, gezien het feit dat het je eerste album is had ik echt het gevoel dat het een assemblage is van je verleden in de Nederlandse en Europese house en techno scenes, en van je leven in de Verenigde Staten. Na al die jaren draaien in Europa, en getuige te zijn geweest van de excessieve groei van dance in de VS; welke veranderingen heb jij opgemerkt de afgelopen paar jaar? 

Martyn: Als we het alleen over draaien in Amerika hebben, is er zeker een hoop veranderd de afgelopen tijd. Ik woon hier nu zo'n vijf, zes jaar en in het begin speelde ik op allerlei dubstep gerelateerde events omdat ik door mensen in het hokje dubstep werd geplaatst. Het werd steeds moeilijker om op goede podia te spelen, aangezien we toen middenin de overgang zaten van de oldschool dubstep naar wat men hier nu dubstep, of EDM, of whatever noemt.

In de meeste gevallen stond ik tussen een line-up waar de mensen voor en na mij een soort bizarre brostep muziek draaide. Het werd echt een beetje deprimerend. Als je de hele tijd van die fantastische diepe platen draait en de gast na jou is een soort climax machine, dan wordt alles wat je de afgelopen twee uur hebt opgebouwd eigenlijk een soort van kapot gemaakt. Alles wat ik daarvoor heb gedaan is dan gewoon weg. Na een tijdje was ik zo gedesillusioneerd, dat ik een jaar of twee niet echt meer achter gigs aan ging in de VS.

Wat deed je in die tijd? Tegenwoordig draai je wel weer vaker, wat is er veranderd? 

Martyn: Het feit dat EDM is verdwenen in de clubscene en alleen nog maar te horen is op festivals en open air raves. Van alle Skrillexen die er zijn op de wereld speelt er niet eentje meer in een club. Ik denk dat dat heel goed is geweest voor de clubscene. De meeste clubs - zeker die in de grote steden - gingen weer terug naar het boeken van echt goede artiesten. Ze gingen duidelijk voor een andere sound. Sinds ik weer meer gigs heb in de VS, valt het sterk op dat de kwaliteit van de nachten erg omhoog is gegaan. Het is tegenwoordig heel leuk om in de VS te draaien.

Gigs even terzijde, waarom blijf je in de VS wonen in plaats van in één van de gebruikelijke hotspots, zoals Berlijn?

Martyn: Ik wilde hier een privé-leven opbouwen. Daarom wilde ik niet naar Berlijn. Ik speelde nog steeds wel wat gigs hier - zoals Decibel Festival of dingetjes voor Red Bull - maar het is pas de laatste 6 tot 8 maanden dat ik weer meer doe in de VS. Nu is het allemaal wel in balans. Ik speel ook steeds meer met vinyl. En daar krijg je hier een hele goede reactie op, omdat je toch een betere indruk achterlaat als dj zijnde. Dat je al die moeite doet in het meesjouwen van al je spullen naar de clubs, het daar te draaien en de mensen zo waar voor hun geld te geven.

Ze zeggen weleens als je ergens heer en meester in wilt worden, je er minimaal 10.000 uur aan werk in moet stoppen. Wat vind jij daarvan? 

Martyn: Ja dat klopt wel, daarnaast moet je ook een boodschap uitdragen, een voorbeeld zijn voor anderen. Ik kan heel goed begrijpen waarom zoveel jongeren dj willen worden. Als je ergens aankomt met je USB stick en met je handen in de lucht gaat staan, lijkt draaien inderdaad heel makkelijk, waar je weinig oefening voor nodig hebt. Maar ik denk dat als je met zeventig platen aankomt zetten en je voorzichtig naalden verwisselt, platen erop legt en ervoor zorgt dat alles strak gemixt is, je een soort toewijding laat zien waar mensen van denken "Wow, dit is vakmanschap. Dit is iets wat mensen al jaren proberen te perfectioneren voordat ze hier op een podium stonden."

Als ik zoiets zie dan betaal ik daar graag vijftien of twintig euro voor per avond, maar als ik zie dat iemand een beetje quasi-nonchalant aan komt kakken en er laconiek over doet? Dan wil ik daar echt geen geld aan uitgeven. Ik denk dat dat niet alleen anders is in ervaring, maar ook in perceptie. Wat laat je zien als dj en als muziekliefhebber? Ik ben daar om mensen mee te krijgen en in vervoering te brengen.

Als je dat wil doen, laat dan op zijn minst zien dat je zelf uren er in hebt gestopt. Zeker als je op kleinere gigs speelt, of plekken buiten de grote steden. Mensen waarderen dat echt. Als je dan ergens binnen komt lopen met je tas dan zijn ze meteen van "Wow, ga je met vinyl spelen vanavond?" De mensen zijn dan al helemaal blij zonder dat ik nog maar een plaat heb gespeeld. Ze genieten daarvan, en dat is wel begrijpelijk.

Laatst had ik een heel interessant gesprek met Jeff Mills, en hij zei dat hij het gevoel had dat techno langzaamaan meer een "luister" ervaring wordt in plaats van een clubervaring. Ik heb het idee dat hier (misschien een klein) verband is tussen hoe veel producers en dj's de "bruikbaarheid" zien van techno: "Deze track kan ik in een club spelen, en ook thuis van genieten." Ik vraag me al een tijdje af: Waarom moet het beide zijn? Wat is het voordeel van deze must? 

Martyn: Toen Jeff Mills begon waren de platen die gemaakt werden gewoon muziek. Sommige werden thuis beluisterd en anderen ergens anders, maar er was niet echt duidelijke scheidingslijn - zeker niet als je luistert naar de eerdere Underground Resistance dingen. Sommige nummers zijn keihard, maar er zit altijd genoeg diepte in om interessant genoeg te zijn om ook thuis te luisteren.

Ik heb dat onderscheid ook nooit gemaakt. Ik heb nog nooit muziek voor de dansvloer gemaakt of specifiek voor thuis. Hetzelfde als met draaien, ik denk dat je van elke plaat een dansplaat kan maken als je het goed speelt. Ik draai ook David Bowie, Pets Shop Boys, dingen zonder beat - je kan alles doen als je het maar op het juiste moment doet, timing is everything. Mensen moeten er klaar voor zijn.

Nu even specifiek terug naar jouw sound, The Air Between Words is je derde album, wat vind je van de relatie tussen je producties en je dj mindset? Ik snap dat dit misschien een beetje vaag klinkt, maar ik denk dat jij één van de weinige bent die ik zo kan bedenken die bekend is en geprezen wordt om zowel zijn producties als zijn dj-skills.

Martyn: Ik denk dat mensen mij eerder zien als een producer dan als een dj. Maar dat is een beetje de omgekeerde wereld, want ik draaide al ver voordat ik überhaupt dacht aan het maken van muziek. Ik was zo'n negen jaar aan het draaien voordat ik mijn eerste plaat maakte. Ik ben er alleen maar mee begonnen omdat ik het gevoel had dat er een gat was in de muziek dat ik graag wilde vullen. Toen besloot ik het een poging te geven.

Wat miste je dan voor je gevoel?

Martyn: Toen ik begon in begin 2000, was de drum 'n' bass opgedeeld in twee scholen. Een was een hele donkere, harde, techno-achtige sound, met artiesten als Optical en Bad Company. De andere was een heel melodische, jazzy sound, zoals Hospital Records. Voor mijn gevoel was er niets wat die twee combineerde; muziek die wel een beetje hard was, maar ook soulful, iets waar veel van de echt goede techno om draait.

Ik wilde heel graag zoiets hebben, er was ook niet genoeg om tussen te schakelen in mijn sets. Ik dacht toen dat ik dat dan maar zelf moest gaan maken. Ik probeerde iets te bedenken wat zowel ruw als sexy klonk, met eveneens sterke melodieën zodat je mee kunt neurieën. Dus zo ben ik begonnen met produceren. Proberen een brug te bouwen tussen de twee uitersten.

Later ging ik hetzelfde doen met andere genres, zonder dat ik dat zelf echt door had - zelfs met wat mensen mijn dubstep muziek noemen. Het was een overbrugging tussen techno en dubstep met reggae invloeden. Ook de muziek die ik nu maak zweeft ergens tussen verschillende genres. Het is niet echt techno, het is niet echt house, ook niet echt electronica - als je het zo wilt noemen. Het is gewoon iets wat er tussenin hangt.

"Zweven" is zeker het juiste woord voor jouw sound. Dit vond ik zeker van de je producties waarin je door de jaren heen hebt samengewerkt met andere artiesten: Dbridge, Modeselektor, Mike Slott, Spaceape - je hebt een klein, maar krachtig en gevarieerd arsenaal verzameld, zonder dat het klinkt alsof het niet van jou is. 

Martyn: Ha, ja, en het is ook best wel grappig! Het is hetzelfde als produceren voor labels. Ik vind het altijd een prestatie als je platen kunt maken voor verschillende labels die ver uit elkaar liggen. Het is echt iets wat ik nastreef - in plaats van mij vast te leggen aan één sound of  één scene. Ik bedoel, logisch, die mensen heb je ook nodig want anders was er helemaal geen scene, maar dat is niet iets wat voor mij is weggelegd. Dat is voor de Hatcha's en Mala's van de dubstep, of de Underground Resistance's of Jeff Mills' van techno. Ik zie mezelf ook niet als één van die mensen. Ik hou wel van dat zweven.

Op het samenwerkingsgebied, je hebt met Four Tet en Inga Copeland gewerkt op The Air Between Words. Beiden zijn fantastisch, heel anders ook - en ik had de Copeland-track niet echt zien aankomen. Hoe zijn beide producties tot stand gekomen? 

Martyn: Met Four Tet was het heel interessant omdat hij zo'n andere achtergrond heeft dan ik, maar door de jaren heen zijn we dichterbij elkaar gekomen. Hij begon als "folktronica" artiest, of als zo'n rare sample dude, daarna werd het meer house met UK-invloeden. Ik kwam van een hele andere kan, voornamelijk drum 'n' bass en een beetje dubstep, en vanaf daar de ontwikkelng tot waar ik nu ben. Het is grappig om te zien hoe we elkaar ergens in het midden zijn tegengekomen. Ik stuurde hem een sketch die ik had gemaakt met een goede melodie, maar het had verder niets om handen. Hij gaf me wat advies en zo is de track ontwikkeld. Om eerlijk te zijn, ik zat zelf niet zo te wachten op een samenwerking.

Wat dan?

Martyn: Ik was zelf nogal onzeker over mijn muziek. Ik had altijd het idee dat als ik met iemand samen ga werken ik gewoon iemand mijn trucjes laat zien, en dat wilde ik niet echt. Ik was ook bang dat de meeste samenwerkingen niet echt goed zouden worden. Het is bijna nooit een simpele optelling van beide delen.

Ik heb dit zelf ook een tijdlang gedacht. Ik heb het gevoel dat er zoveel collabs plaatsvinden, en dan ik maar echt door weinig ben geïnspireerd. Daarnaast heb ik best een hekel gekregen aan al die supersnelle/random collabs zoals Songs From Scratch. Is er enige toegevoegde waarde in snelheid? Niet elk muzikaal uiterste moet een keer samenkomen…

Martyn: Het heeft helemaal niets te maken met muziek. Ten eerste, ik ben heel langzaam, dus ik zou nooit iets in tien minuten kunnen maken, maar daarnaast, het is totaal niet interessant. Wanneer je een plaat gaat kopen wil je een echt vette plaat, en dan maakt het niet uit of ie in tien minuten, een half uur of zeven dagen is gemaakt.

Maar om terug te komen op de samenwerkingen, wat ik geprobeerd heb te doen is de muur om mij heen te laten zakken en mij door anderen te laten beinvloeden. Sommige mensen hebben gewoon betere ideeeën dan ik, ha, dat is gewoon kut. Het is gewoon moeilijk om dat toe te geven, want als je muziek maakt moet je best wel zelfverzekerd zijn als het gaat om je eigen kunnen. Nu zie ik het meer zo, dat je eigenlijk meer zelfverzekerd bent over je eigen muziek, wanneer je anderen toe laat.

Waar zat je met je gedachte toen je de Copeland collab maakte? Hebben jullie samen in de studio gezeten? Het meeste wat we van Copeland weten is dat bijna niemand iets van haar weet. Ik ben gefascineerd door haar. 

Martyn: Nou ja, ze heeft hele andere skills dan ik heb, en dat is waarom dit zo goed werkte. Ze is een goede songwriter en ze heeft een fantastische, hele interessante stem die niemand anders heeft. Ze heeft een hoop demo's die ze opnam en naar me stuurde en dan stuurde ik haar de audio terug. Het is daarom ook leuk om live met haar te draaien. Voor een aantal van de tracks die we hebben gedaan heb ik haar muzikale ideeën opgestuurd en dan bedacht zij de lyrics en de melodielijnen. De andere dingen zijn weer gebaseerd op haar demo's. Het verschilt per plaat.

Als laatste, hoe zou je The Air Between Words omschrijven?

Martyn: Ik denk, voor mij, dat het echt voelt als een stripped-down versie van alles wat ik hiervoor heb gedaan. Alle muziek is wat mij betreft vrij simpel. Het heeft sterke melodieën en basslines, maar er zit niet veel vet op. Het is een heel "slank" album. Ik denk dat dat het album ook heel natuurlijk maakt. Ik ben blij met wat ik heb gedaan, want het heeft lang geduurd voordat ik was waar ik nu ben. Het enige waar ik mij zorgen om maak is het volgende album.

Martyn - The Air Between Words is gereleased op Ninja Tune op 16 juni