In Amerika hebben meer mensen honger dan ooit tevoren

Terwijl koks de allerdrukste dagen van het jaar beleefden om rosbiefen, taarten en kerststollen op tijd af te leveren, kwamen we een ontnuchterende boodschap tegen. In de Verenigde Staten, het rijkste land ter wereld, is het aantal mensen met honger momenteel groter dan ooit. Ook Engeland en Canada kampen met honger.

Zowat 1 op de 6 Amerikanen lijdt honger. Dat schokkende aantal heeft te maken met een aantal economische veranderingen de afgelopen jaren. Voorafgaand aan de grote recessie in 2008, had 1 op de 10 huishoudens problemen om een maaltijd op tafel te krijgen. Maar toen het slechter ging en de werkloosheid op 10 procent uitkwam in 2009, konden de werklozen maar nauwelijks boodschappengeld bij elkaar sprokkelen. En hoewel de recessie officieel eindigde in 2009, kwam er aan de onzekerheid over de volgende maaltijd voor veel Amerikanen geen einde.

"Dat de recessie officieel voorbij zou zijn, is alleen maar een technisch ding," zegt Bill Ayres, directeur van WhyHunger, een Amerikaanse ngo die honger door middel van sociale acties aanpakt. "De mensen uit de bovenste laag van de economie hebben veel geld verloren en dat inmiddels allemaal weer terugverdiend. De mensen in de onderste laag hebben ook veel geld verloren en dat nooit meer terugverdiend."

Het grootste probleem van de hongerepidemie is dat mensen onderbetaald krijgen en onder hun niveau werken, zegt Ayres. "Het gaat allemaal om banen. En van de banen die er wel zijn, betaalt het grootste deel niet genoeg om een familie te kunnen onderhouden."

En dat leidt tot keuzes aan tafel, zegt Ayres. "Sommige mensen slaan zelf hun maaltijd over zodat ze hun kinderen kunnen voeden."

Nog een factor die impact heeft op de Amerikaanse voedselzekerheid, is het verminderen van het aantal food stamps in november. Het snijden in de voedselbonnen kwam voort uit een maatregel van de Amerikaanse Farm Bill en hakte 8,6 miljard uit het voedselbonnenprogramma. Dit raakte ongeveer 47 miljoen Amerikanen die afhankelijk van deze voedselhulp zijn. De maandelijkse toelage van een gezin van vier personen daalde van 668 dollar naar 632 dollar: op jaarbasis dus 432 dollar minder. Dat staat gelijk aan het verlies van ongeveer 21 maaltijden per maand; een enorm gat dat heel veel families niet kunnen opvullen. "Het lijkt misschien niet zoveel, we hebben het over een paar tientjes per maand, "zegt Ayres. "Maar voor mensen die al op de rand balanceren, kan dit net het duwtje naar echte armoede en dus honger lijden betekenen."

Veel Amerikanen zoeken hun heil bij de voedselbank. Uit cijfers van de grootste voedselbank van het land, die van New York, rapporteerde ongeveer 80 procent van alle voedselbanken een toename in het aantal klanten. Deze instanties hebben vaak niet genoeg voedsel om iedereen die bij ze aanklopt te kunnen voorzien: meer dan 60 procent moest hierdoor de hoeveelheden in de tassen aanpassen.

"We hebben nog nooit zo'n groot tekort aan voedsel gehad," vertelt Triada Stampas, vicepresident research en public affairs bij de Food Bank for New York City. In de staat New York bevat een voedselpakket negen maaltijden. "Maar steeds minder voedselbanken kunnen voldoen aan deze standaard, " zegt Stampas. "Mensen worden weggestuurd vanwege de tekorten."

Het was een grote fout om in het budget van de voedselbonnen te snijden, vindt ze. "Een belachelijke beslissing uit Washington die de steden en staten met een probleem opzadelt." En hoewel ze hoopt dat er vanuit de regering actie komt in bijvoorbeeld de vorm van gratis schoollunches, erkent ze ook dat er niet echt een simpele oplossing voor het hongerprobleem in de VS is.

Dat er in zulke grote getale honger voorkomt in een ontwikkeld Westers land, is voor veel mensen een schok. Ook in het even rijke Canada en het Verenigd Koninkrijk is honger een hardnekkig probleem. In Engeland leven 13 miljoen mensen - ongeveer 1 op de 5 - onder de armoedegrens. Volgens onderzoek skipte twee jaar geleden 1 op de 5 moeders regelmatig een maaltijd om hun kinderen te kunnen voeden.

En ondanks dat kwamen er nog steeds kinderen met honger op school, met het gevolg dat 41 procent van de leraren opmerkte dat kinderen moe en afgeleid waren op school. Net als in de VS is een onthutsend aantal Britten afhankelijk van de voedselbank en het aantal voedselbanken groeit er met twee per week. In Canada bezoekt zowat een miljoen mensen maandelijks een voedselbank. Dat aantal is de afgelopen 15 jaar nooit onder de 700.000 geweest.

In december willen heel veel mensen hulp bieden, zegt Ayres. Ze gaan soep uitdelen bij opvanghuizen voor daklozen of doneren eten of geld aan de voedselbank. Maar de rest van het jaar lijkt deze betrokkenheid weer uit ieders gedachte te verdwijnen. "Dit is geen probleem dat zich maar één maand per jaar afspeelt," zegt hij. "Het is 12 maanden per jaar een probleem." Honger is universeel en raakt allerei gemeenschappen, met diverse religieuze en etnische achtergronden. "Het is geen kwestie van 'zij', het is een kwestie van 'wij'".