Littekens en jeukende pukkels: hoe is het om met een huidpulkstoornis te leven?

Chloé is geobsedeerd door twee dingen: haar telefoon en haar huid. Een hormonale acne-uitbraak is 19-jarige Chloé’s ergste nachtmerrie, of wakker worden op de ochtend van een veelbelovende date met een grote, rode puist.

Als deze nachtmerries uitkomen, gaat ze meteen naar de badkamer. Ze staat dan voor een vergrootspiegel, met haar ogen gericht op het puistje, en ze pulkt, krabt en friemelt aan haar gezicht. Na ongeveer een half uur is het puistje verdwenen, vervangen door een sijpelende wond. Afspraakjes en feestjes zijn van de baan, de enige ‘date’ dit weekend is met de apotheker.

Chloé heeft dermatillomania, wat ook bekend staat als een huidplukstoornis. Zoals de naam al doet vermoeden, pulken mensen met deze aandoening obsessief aan hun huid, waarbij ze onophoudelijk knijpen en trekken aan mee-eters, puistjes en ingegroeide haren. Er zijn verschillende redenen waarom iemand de aandoening kan ontwikkelen, waaronder stress, angst of acute verveling. Soms vormen andere huidaandoeningen zoals eczeem of acne de oorzaak.

Deze aandoening is contraproductief. Hoe meer mensen aan hun huid pulken in de hoop een soort van ‘perfectie’ te bereiken, hoe groter de kans dat ze onder de littekens en wonden komen te zitten. En in sommige gevallen kan dat leiden tot gevoelens van schaamte, schuld en isolement.

"Mijn huid is belangrijker voor me dan mijn vriendschappen of studie", zegt Chloé. Deze obsessie met haar huid ontstond in haar tienerjaren. "Ik kan mezelf er niet van weerhouden om het aan te raken - het is net als een drug. Ik stel me voor dat mijn huid perfect zal zijn als ik klaar ben met pulken. In plaats daarvan, bloed ik vaak en ik krijg grote korsten op mijn huid. Dan schaam ik me zo voor mezelf en mijn huid, dat ik niet meer naar buiten ga."

Franse psychotherapeute Karine Blondeau biedt via haar Instagram en Youtube accounts hulp aan mensen die last hebben van deze aandoening. "Dermatillomanie veroorzaakt zo veel pijn," zegt Blondeau, "en er is helaas weinig hulp beschikbaar."

Blondeau zegt dat cis-vrouwen vaker dwangmatig aan hun huidpulken, vooral jonge cis-vrouwen met perfectionistische of overgevoelige neigingen en weinig zelfvertrouwen. Het probleem is niet de huid zelf, maar: "Het feit dat je erdoor geobsedeerd bent, wat vaak andere problemen verhult," vervolgt Blondeau.

Chloé leerde meer over haar huidproblemen via Instagram. Het platform toonde haar content van zowel influencers met een vlekkeloze huid als van specialisten zoals Blondeau. Rond dezelfde tijd dat haar huid begon uit te breken, toen ze 15 was, kreeg ze een smartphone. "Ik zag veel meisjes die supermooie foto's van zichzelf postten," zegt ze. "Ik vergeleek mezelf met hen en kreeg hierdoor uiteindelijk een megacomplex. Ze hadden allemaal een babyhuid, en ik was een puisterige tiener.

Net als Karine Blondeau zit dermatoloog Dr Audrey Perret-Court ook op Instagram en YouTube om gebruikers te bereiken die bezorgd zijn over hun huid. Dat is enigszins ironisch, gezien de grote rol die sociale media spelen in het ontstaan van aandoeningen zoals huidpulken.

Perret-Court zegt dat dit komt omdat de platforms gebruikers aanmoedigen om selfie na selfie te plaatsen. "Als je je niet lekker voelt over je gezicht, kun je niet communiceren," zegt ze. Natuurlijk heeft Instagram het idee van een perfecte huid niet ontdekt. Tieners van nu zijn niet de eerste mensen die zich ooit zorgen maakten over hun huid, maar in veel opzichten heeft Instagram die gevoelens verergerd.

De missie van acne-expert en gediplomeerd natuurgeneeskundige Kelly Jastszebski is geretoucheerde foto's uit Franse damesbladen op te sporen. Ze hoopt aan te tonen hoe wijdverspreid de onzichtbare hand van Photoshop is als het gaat om de zogenaamd perfecte huid. Jastszebski hoopt hiermee de dubbele moraal van de industrie te ontmantelen. "Vrouwen dragen twee centimeter make-up op hun gezicht, terwijl mannen gewoon hun rimpels laten zien."

De eenendertigjarige auteur Camille Montaz voelde jarenlang dat haar negatieve gedachten over haar huid haar eigen schuld waren. Zelfs de studieboeken die ze als middelbare scholier kreeg, waren problematisch. "Op de foto's zag je mensen van mijn leeftijd met een perfecte [dat wil zeggen, geretoucheerde] huid. Ik vergeleek mezelf met hen en dat maakte me zo onzeker," zegt ze.

Ze begon make up te dragen, in de hoop zichzelf te beschermen tegen pesterijen. Maar weer ontving ze hierover hatelijk commentaar. "Ik schaamde me voor mezelf."

Tien jaar na haar schooltijd kwam Montaz een online forum tegen waar gebruikers adviezen tegen huidpulken deelden. Na een tijd op verschillende websites en met online steungroepen te hebben doorgebracht, besloot ze in therapie te gaan. Ze vond gelukkig een therapeut die goed bij haar paste en die mindfulness bij haar introduceerde en dit is wat haar uiteindelijk heeft geholpen om met het obsessieve huidpulken te stoppen.

In 2019 werd Montaz’s ‘My Dermatillomania Story’ gepubliceerd, een Franstalig verslag van haar 15-jarige worsteling met een dwangmatige huidpulk stoornis. "Jarenlang verzon ik situaties waarin mensen me zouden veroordelen. Uiteindelijk realiseerde ik me dat mensen me waarderen om wie ik ben omdat ze verder kijken dan mijn huid.”

Dus, hoe kun je herstellen van een huidplukstoornis? Voor Perret-Court is de eerste stap het begrijpen en accepteren dat een "perfecte" huid echt niet bestaat.  Daarna moet je natuurlijk de bron van het probleem behandelen. Dat kan iets zijn als acne, maar voor sommigen kan een muggenbeet al genoeg zijn om de ongezonde gewoonte in gang te zetten.

Nog een advies van de dokter: gooi die vergrootspiegel weg. "Het is een schadelijke accessoire," zegt de dermatoloog. En ga in therapie als je kunt. Huidpulken heeft net zo goed te maken met geestelijke gezondheid als met dermatologie." Als je beter wilt worden, moet je beide behandelen.”

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op VICE France.

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.