Hoe je terrorisme fotografeert

Waarschuwing: dit artikel bevat schokkende beelden

Peter van Agtmael is een Amerikaanse fotograaf met een passie voor geschiedenis. Zijn laatste werk, A Brief Visual History in the Time of ISIS, is een verzameling van 40 foto’s van 19 fotografen, die de geschiedenis van de terreurbeweging in kaart brengen. De eerste foto uit de serie is genomen in 1941, de meest recente bij de bevrijding van Mosoel in 2017.

“Zonder iets af te doen aan de impact van hun misdaden op miljoenen mensen, is het de bedoeling om IS met dit werk een plaats in de geschiedenis te geven,” schrijft Van Agtmael in de introductie van de serie. A Brief Visual History is de eerste serie in het Chronicles-project van foto-agentschap Magnum – een serie pamfletten die elk door een andere fotograaf worden gecureerd.

Ik sprak Peter in Parijs en praatte met hem over het project, en over de uitdagingen die komen kijken bij het vastleggen van terrorisme.

VICE: Wat was jouw doorbraak in de fotografie?
Peter: Mijn eerste baan was bij een universiteitskrant. Daarna werd ik als stagiair bij de Europese Unie naar Roemenië gestuurd om daar wezen te fotograferen. Door die ervaring leerde ik de kracht en de grenzen van fotografie kennen. Ik leerde over ethische grenzen, waardoor ik mijn verantwoordelijkheden als fotograaf beter ben gaan begrijpen.

Je hebt het grootste deel van je carrière besteed aan het vastleggen van terrorisme. Waarom wilde je een samenhangende verzameling van je werk maken?
Tijdens de aanslagen van 2015 in Parijs at ik in een restaurant in Parijs, in de buurt van de Bataclan. Door die ervaring kreeg ik het idee dat ik een completer verhaal moest vertellen over hoe de dingen zijn gekomen zoals ze zijn. Ik wilde iets maken dat voorbij de simpele narratieven gaat die in de media worden opgetrokken, iets toegankelijkers.

De focus ligt vooral op de opkomst van IS.
Ik wilde meer laten zien dan het geweld en de vernietiging – de geschiedenis van IS, hoe de groep er van de ene op de andere dag was, zomaar opeens vanuit de woestijn. Het is een geschiedenis die teruggaat naar de Ottomaanse tijd. Fotografen vergeten soms dat beelden in een brede geschiedenis bestaan.

Er zitten niet veel foto’s van IS-strijders in de collectie. Is dat bewust?
Er zit inderdaad maar één foto van een groep strijders in, en zelfs daar twijfelde ik over. We zien niet veel foto’s van ze, omdat ze niet graag op de foto gaan, tenzij ze zelf de controle hebben.

Hoe vind je de balans tussen te veel laten zien en niet genoeg laten zien?
Ik probeer het af te wegen. Je moet niet doen alsof geweld niet bestaat. Maar je moet je publiek ook niet overrompelen met dat soort beelden. Als je conflicten of terrorisme verslaat, is het belangrijk om te laten zien hoe complex die onderwerpen zijn, door een breder beeld te schetsen van de wereld waarin je foto’s zijn gemaakt. Als je het onderwerp op die manier behandelt kan je ook verschillendere foto’s laten zien. Sommige zijn mooi, andere zijn gruwelijk of surrealistisch, en soms dat allemaal tegelijk.

Scroll naar beneden voor meer foto's uit "A Brief Visual History in the Time of ISIS."