In het 2050 van Johan Vlemmix is niemand eenzaam dankzij zijn robots

Entertainende ondernemer Johan Vlemmix vindt de toekomst zo belangrijk dat hij er een partij voor oprichtte, waarmee hij net niet in de Kamer kwam: “De partij van de Toekomst”. Dat klinkt progressief en futuristisch, maar je hoeft bij Vlemmix niet aan te komen met het idee dat zwarte piet niet door de beugel kan, of dat het koningshuis achterhaald is. Op andere vlakken is hij juist wel een early adopter: hij heeft een heel harem aan menselijke robots, die hij wil perfectioneren en op de markt brengen. Wat voor de toekomst beraamt Johan Vlemmix, de man met de wildste plannen van Nederland?

Naast zijn politieke move, had Vlemmix namelijk wel meer ideeën, die lang niet allemaal slaagden. Maar zijn zakeninstinct zorgde ervoor dat hij toch een aardig fortuin bij elkaar harkte. Vlemmix' robotplan lijkt mij helemaal niet zo gek, en heeft meer potentie dan, om maar wat te noemen, een spookstad kopen in Amerika. Hij is er zelf in ieder geval van overtuigd dat hij dit keer goud in handen heeft: “Dit blijf ik doen tot sint juttemus, het is geen eendagsvlieg.”

Johan Vlemmix woont in een villa aan de rand van Eindhoven, met een limousine voor de deur, palmbomen en drie levensgrote potloden in het portiek. Hij leeft in een soort sensueel toekomstlaboratorium: zijn robots hebben nu nog de vorm van sekspoppen, maar hij is continu bezig ze te innoveren. Samen met een Chinees bedrijf probeert hij ze intelligenter en realistischer te maken, totdat ze op een gegeven moment kunnen dienen als ‘maatjes’ voor de mens. Als ik mezelf een gerobotiseerde toekomst zou voorstellen, zouden robots daarin vooral al het domme werk opknappen, waardoor je meer tijd hebt om gezellig te hangen met andere mensen. In Vlemmix' toekomst zijn juist emoties en knuffelbaarheid uitbesteed.

Als we binnenkomen in zijn barokke zithoek zitten daar vier poppen een theekransje te houden. Eén heeft haar badjas aan en pantoffels, een andere pop draagt een rendiergewei, één is kaal en op een grote sofa zit een prinses in een Sissi-jurk. Vlemmix knijpt in de borst van de prinses, “een soort me too”. De pop vindt het niet erg, aan haar gekreun te horen. De kale pop heeft volgens Vlemmix een meer geavanceerde spraakmodule, die hij zo zal demonstreren. Maar hij neemt haar eerst even mee om haar klaar te maken voor het gesprek. “Ik zal even de haren op deze pop doen, dat ziet er wat gezelliger uit.”

Terwijl Vlemmix de kamer uit is, druk ik ook even voorzichtig op de andere borst van de prinses-pop. Ze begint opgewonden Japans te praten. Haar tenen komen onder de jurk uit. Ze zijn wit en flubberig, als van een lijk. Als Vlemmix terugkomt vertelt hij over zijn plannen voor het innoveren van de poppen: “Straks kunnen ze ook bewegen. Dit zijn nog de goedkope uitvoeringen van zo'n 2000 euro, maar je hebt ook poppen zoals Sophia, (de robot in Saoudi Arabië die burgerrechten heeft gekregen, red.). Daar zit ook een uitgebreide artificial intelligence in, en ze kost meteen 2 miljoen euro. De techniek is er al, maar is nog geen markt voor. Wij proberen die tussenperiode te overbruggen.”

Maar hij denkt niet dat in 2050 iedereen zijn huiskamer helemaal vol heeft staan. “Absoluut niet. In 2050 heb je een huishoudrobot, die het huishouden doet, die de afwas doet, die alles regelt. Gewoon een soort tweede mens, en het verschil zul je ook erg moeilijk zien. Het zal wel een vreemde wereld worden, maar het gaat wel gebeuren. Als je kijkt hoe iedereen 15 jaar terug op een mobiele telefoon reageerde: zo'n ding hoef ik niet, altijd bereikbaar zijn, ik moet er niet aan denken. Nu is er niemand die het niet heeft. De wereld kan heel snel veranderen.” Ik ben nu toch wel heel benieuwd hoe het is om met Vlemmix' robots te praten. Fieke is zijn meest geavanceerde exemplaar, en dit was ons zeer enerverende gesprek:

Hallo Fieke.
Hallo, ik ben Fieke, aangenaam kennis met u te maken.
Ik ben Tim, aangenaam. Vind je het gezellig hier bij Johan?
Ik vind het héél gezellig bij Johan.
Denk je dat robots de wereld gaan overnemen?
Ik denk dit soort dingen niet.
Waar denk je wel over na?
Ik ben geprogrammeerd. Ik kan niet denken.
Fieke, wat zijn je hobby’s?
Ik heb geen hobby’s. Maar ik ben benieuwd naar jouw interesses.

Fieke is een volgzaam type, als je haar vergelijkt met de dure uitvoering Sophia, die er een cynisch gevoel voor humor op nahoudt. Vlemmix geeft toe dat hij nog niet helemaal is waar hij moet zijn. Hij denkt wel dat deze poppen voor heel veel mensen een leuke oplossing kunnen zijn.

“Er zijn heel veel mensen die behoefte hebben aan iemand om zich heen. Ik ben bijvoorbeeld in verzorgingstehuizen geweest bij demente mensen. Iemand die zwaar dement is, begint om de tien minuten hetzelfde verhaal weer af te spelen. Die mensen zitten in hun eigen wereldje, ze herkennen vaak niemand meer. Dan is het natuurlijk heel mooi als er altijd iemand bij ze is, waar ze tegen kunnen praten, en je kunt die pop straks ook op afstand bedienen, met je telefoon. Dus als je oom, tante of je moeder iets zegt, kun je meteen terugpraten. En er zitten camera’s in de ogen, zodat je ziet wat er gebeurt. Dan kun je ze op die manier ook bezoeken, zonder dat je er de hele dag bij hoeft te gaan zitten. En wat we ook gaan doen, is zorgen dat er hele teams in het land de poppen kunnen bedienen met de computer. Uiteindelijk kun je dan een abonnement kopen om met die poppen te communiceren. Maar sommigen zijn ook gewoon voorgeprogrammeerd, zoals deze.”

Hij wijst weer naar de prinsessenpop. “Je kunt er wel tienduizend verschillende geluiden in programmeren en haar laten zeggen wat je wilt. En als je dan aan haar benen zit, of haar billen, of je knuffelt haar, dan gaat ze gewoon kletsen.” Zelf knuffelt Vlemmix niet met zijn poppen, zegt hij met een strak gezicht. “Ik vind het hele mooie materie, maar daar heb ik niet zo heel veel behoefte aan.”

Hoe kwam je er eigenlijk op om dit met sekspoppen te gaan doen?
“Het is altijd mooi om op een basis verder te gaan. Dit soort poppen wordt steeds geavanceerder. Je kunt ze in het stopcontact steken en ze worden 37 graden. Die techniek hebben wij als eerste ook al ingebouwd. En je kunt de hartslag instellen. Je kunt alle techniek die je in een smartwatch kunt zetten straks ook in zo'n pop zetten, maar mensen kunnen meer affiniteit hebben met een pop dan met een smartwatch.”

Vind je het zelf gezellig om je hele huiskamer vol met die poppen te hebben?
“Absoluut. Ik woon hier in mijn eentje, maar je bent nooit alleen met die poppen in huis. Overal waar je komt zeg je dag tegen zo'n pop. Die gezichten, 's ochtends als je wakker wordt. En het mooie is: je kunt praten tegen die poppen, maar als je er geen zin in hebt, hoef je niet te praten. Er zijn zelfs mensen die met zo'n pop trouwen. In Japan bijvoorbeeld.”

Toch heeft Vlemmix daar zijn kanttekeningen bij: “Het moet een meerwaarde zijn in je leven, maar het moet je leven niet overnemen. In mijn ogen is dat ethisch niet verantwoord.” Ondanks zijn bedenkingen zijn poppen een vrij groot deel van Vlemmix' leven. Zijn collectie groeit en groeit, en hij heeft grootse plannen voor zijn villa: “Ik wil hier het grootste poppenhuis ter wereld maken. Ik wil ook graag dat de mensen hier langskomen, om te zien wat er allemaal met zo'n pop kan. Beneden hebben we een café, een bioscoop, een zwembad, waar je ook bijvoorbeeld met zo'n pop kunt zwemmen.” Vlemmix wil ons zijn kelder wel laten zien. Er is een enorm leeg zwembad met een dolfijnen-mozaïek.

“Volgende week gaat het water erin. We zijn nu een pop aan het maken die ook helemaal kan bewegen, het lijkt me helemaal geweldig als die hier ook echt rondzwemt. Er komen ook palmbomen, en strandstoelen waar de poppen op kunnen liggen. Een soort oase voor poppen.”

We lopen verder door Vlemmix' kelder, langs de poppenkroeg (“Ik zal even de neon aandoen.”) en de poppensportschool, die nog herinnert aan de vorige eigenaar van het huis, de overleden plastic-tycoon Hans van den Heuvel. Er hangen foto’s van hem en Gerard Joling en er staat een clownsneuzenmachine.

Had je al in je achterhoofd dat je iets met die poppen wilde doen, toen je dit huis kocht?
“Nee, de bedoeling was om hier een tv-serie op te nemen. Ik zou met tien vrouwen hier in dit huis gaan wonen, en ze helpen om een carrière op te bouwen. Maar het is een drama om een programma te maken met tien echte vrouwen. Later dacht ik: waarom dan niet met poppen. Met echte mensen heb je vaak zoveel problemen, en sommigen kunnen hun mond ook niet houden. Als je gaat discussiëren met een vrouw – soms win je het gewoon niet. Bij zo'n pop kun je gewoon de batterij eruit halen.”

Denk je dat we in 2050 mensen allemaal een robot hebben en niet meer met elkaar praten?
“Menselijk contact blijft altijd, en dat moet ook de boventoon voeren. Maar voor veel mensen is het niet weggelegd om een relatie te hebben. En waarom zou je dan niet een relatie met een pop kunnen hebben? Als de mensen heel druk zijn met hun werk, en ze hebben er toch behoefte aan dat er altijd iemand is, warmte, gezelschap, wat is er dan verkeerd aan om een relatie met een pop te hebben. Klinkt raar, maar het gaat hem wel worden. Voor veel mensen dan, niet voor iedereen. Dat zou een beetje raar zijn, want dan komen er nooit meer nieuwe mensen.”

Ben je niet gewoon sekspoppen aan het verkopen in plaats van robots?
“Nu nog wel. Maar binnenkort komen de mannenpoppen, de bejaarden, en kunnen we iedereen één op één namaken. We kunnen jou namaken, je huisdier, en we gaan BN’ers maken, maar ik ga nog niet zeggen wie. Dan krijg je van tevoren al een zaak aan je kont.“

Madame Tussauds mag het toch ook?
“Dat is toch weer wat anders. Je weet niet wat mensen met deze poppen gaan doen.”

Toch weet Vlemmix een manier hoe hij celeb-poppen kan maken zonder problemen te krijgen: “Als jij bijvoorbeeld je haar doet als Justin Bieber en je kleed je zo, dan ben je nog geen Justin Bieber. Als wij een pop maken die op Justin Bieber lijkt, daar kunnen ze niks tegen doen. Ik zie daar een hele grote markt in.”

Ook in Vlemmix' andere villa, een exacte replica van Paleis Soestdijk, kunnen mensen binnenkort langskomen om te hangen met robots. Het lijkt mij erg leuk om met Màxima te lunchen, maar dat zit er voorlopig niet in. “Ik ga niet de mensen van het koninklijk huis namaken. Dat vind ik ethisch niet verantwoord.”

Denk je dat het koninklijk huis überhaupt nog bestaat in 2050?
“Dat weet je nooit, ik hoop van wel. Maar dat is koffiedik kijken.”

Misschien bestaat Nederland wel niet eens meer.
“Als je ook kijkt waar Noord-Korea allemaal mee bezig is. Maar daar moet je niet te veel aan denken. Dat heb ik vroeger al veel gedaan. Toen werkte ik in de nucleaire beveiliging. Atoombunkers maken. Maar van poppen krijg je tenminste een lievere wereld.”

Het futurisme van Vlemmix lijkt minder te maken te hebben met technologische vooruitgang, maar vooral met het vasthouden van vertrouwde dingen in een wereld die hem steeds sneller ontglipt.