Polaroids uit de jaren '90 van de RoXY, gemaakt door Joost van Bellen

Je kan van Joost van Bellen zeggen wat je wil, maar niet dat hij van ophouden weet. Hij jaagt al ruim dertig jaar meer muziekstromingen door de speakers dan jij in je Spotify-playlists hebt staan

– het enige verschil is dat hij dat tegenwoordig niet meer in de legendarisch club RoXY doet, mede omdat deze club in 1999 is afgebrand.

Behalve draaien in de RoXY, maakte Joost er tussen 1992 en 1995 ook een hoop foto's. Polaroids, om precies te zijn, die de afgelopen jaren in dozen lagen te verstoffen. Onze fotoredacteur hoorde hiervan en vond dit intens zonde, dus vroeg hij of hij een selectie mocht maken om hier te publiceren. Dat mocht. Joost schreef zelf de teksten bij de foto's, zodat je een beetje een idee hebt van wat voor idiote en vette dingen er precies te zien zijn.

Mocht je door deze foto's zin krijgen in wat tunes uit die tijd, deze zaterdag is er OWAP, een feest vol met dj's en muziek uit de RoXY-tijd.

Dit was een van m'n allerbeste vrienden en toentertijd de absolute Koningin van de RoXY. Haar naam: Jet Brandsteder. De polaroid is niet bewerkt, hij schoof gewoon zo uit de gleuf van het apparaat. Helaas heeft Jet het aardse voor het hiernamaals verruild en gaat er geen dag voorbij zonder dat ik aan haar moet denken.

Aan de stapels glazen te zien, sta ik hier achter de bar en heb ik een spooktelefoon in mijn linkerhand. Buiten het draaien en het organiseren, hield ik me ook bezig met bloemschikken. Die monsterlijke lelieboeketten stonken natuurlijk een uur in de wind, geen rookmachine of paffend publiek dat daar tegenop kon. Het stuifmeel zorgde bovendien voor venijnige vlekken in de kleding van de bezoekers. Er is vooral in de beginjaren - toen men nog peperdure Belgische designerkleding droeg - menig klacht binnengekomen, vaak samen met eisen voor de vergoeding van de stomerijkosten.

Na sluitingstijd begon de naborrel, waarin de nacht nog 'even' werd doorgenomen en de roddels werden gespuid, waarna we meestal kruipend naar huis gingen. Het drankassortiment van de RoXY was enorm. Het geslachtsdeel op het T-shirt van medeprogrammeur Justus was dat ook.

Een bekende dj van een concurrerende discotheek en een lichtvrouw van de RoXY deden na afloop van een avondje wat grondoefeningen en checkten tegelijkertijd elkaars adem. Die van de RoXY rook natuurlijk veel beter.

Van links naar rechts: een flesje Mexicaans bier dat toen nét geïntroduceerd en hip was. De naam was nog wat ingewikkeld, sommigen klanten bestelden een 'Cariola met miloen'. Naast het gouden water sta ik in beeld met gebleekt haar. In het midden mijn Argentijnse ex-lover Spangle en op rechts Soul II Soul-zangeres Victoria Wilson James. De foto is geschoten op het vierde Loveball, het grote tweedaagse aids-benefiet dat van 1991 tot en met 1995 ieder jaar werd georganiseerd.

De New Yorkse superster-dj, producer en fitnessfan David Morales in actie in de dj-booth. David was onder andere bekend door de talloze remixen die hij maakte. Sterren als Mariah Carey, De La Soul, Bjork, Michael Jackson, Cher, Neneh Cherry, Spice Girls, Whitney Houston en U2 kregen een housesausje in zijn studio. Het mengpaneel op de foto is volgens mij een Dateq. De pick-ups stonden op betonnen tegels, zodat de kans dat de platen oversloegen iets minder was. Morales heeft die dag niets gezegd. We dachten even dat hij stom was. Of dat zijn spijkerbroek zó strak zat dat hij zich schaamde voor een afgeknepen stemgeluid. Pas na zijn set omarmde hij me en belandde mijn snufferd in zijn linkeroksel en bedankte de superster me uitbundig voor het geweldige feest. Toen dacht ik even dat hij me probeerde te versieren, maar gelukkig lagen de zaken toch anders. Ik val namelijk op ongespierd en blond.

Deze foto is niet in de RoXY genomen, maar bij mij thuis. Het zijn twee absolute RoXY-coryfeeën, dat dan weer wel. De polaroid is genomen met kerstmis, ergens begin jaren negentig. Jet Brandsteder was voor de gelegenheid als man ten tafel gekomen en visagist Ineke Brugman als geblondeerde Bollywoodster met een riger mortis make-upje. Ze zagen er pico bello uit en roken (zoals menig ander in die tijd) naar waterstofperoxide.

Dit is vriend, kunstenaar, motor achter vele fabuleuze Amsterdamse initiatieven én RoXY-bouwer en medeoprichter Peter Giele. Ik heb hem ergens op het techniekbalkon van de club gefotografeerd. Peter zat daar vaak uren achtereen, gewoon om te genieten, de dansende meute onder zich te aanschouwen en inspiratie op te doen. Giele overleed in 1999 en dat hakte er behoorlijk in. Zijn begrafenis betekende ook meteen het einde van de RoXY. Het was de meest bizarre dag uit mijn leven en een van de bitterste pillen die ik heb moeten slikken.

Zijn beste idee: het hele budget voor artiesten, promotie en decor plus de inhoud van de kassa's en kluizen vanuit het gat in het plafond naar beneden de dansvloer opmieteren. De directie stak daar helaas een stokje voor. [Housegroep] The KLF had er waarschijnlijk van gehoord en flikte het een paar jaar later op een festival.

Vuurwerk in een club? Ja, dat kon toen. Van publiek dat met sterretjes in de handen stond te raven tot grote glitterspuiters als deze. En toen ging het mis en brandde in 1999 tijdens het eerbetoon aan Peter Giele de hele tent af. Er is godzijdank niemand gewond geraakt of erger, maar ik ben sindsdien paranoïde voor vuurwerk op festivals en in clubs. Ik check ook altijd waar de nooduitgangen zitten. Echt. Bij iedere club die ik binnenkom is dat het eerste wat ik doe.

De RoXY-directieleden hielden van elkaar. Op links Michiel Kleiss, die tijdens een Loveball een bikini van leer en staal aan had getrokken en zijn hoofd had kaalgeschoren. Op rechts Hans Kuipers, bekend om zijn gigantische sleutelbos, berucht door zijn vlijmscherpe deurbeleid en gevreesd vanwege zijn no-tolerancebeleid tegenover pillendealers. Maar eigenlijk was het ook gewoon een heel zoet en lief baasje. Tot het moment kwam dat je het écht te bont had gemaakt (en dan moest je wel heel ver zijn gegaan). Geliefd door velen en gehaat door enkelen: Hans was de absolute pater familias van de RoXY.

Dit is de voormalige gay-pornoster en schrijver Aiden Shaw, die met enkel een paar laarzen aan zijn voeten en een setje roze konijnenoortjes op het hoofd in de RoXY gedichten voorlas. Voor de rest was hij piemelnaakt. 'Shove your hand up my ass and grab my heart' was een van zijn mooiste zinnen. Aiden is tegenwoordig onder de naam Mr. Aiden Brady een topmodel met golvende grijze manen en een volle grijze baard. Geen idee of zijn schaamhaar nu ook zo lang en grijs is. Het is vast nooit lang genoeg om dat enorme apparaat van hem te kunnen verbergen.

Daar hebben we Foxy Jane! Een Française die al in de seventies het Amsterdamse uitgaansleven afschuimde. Foxy Jane had bij tijd en wijle een eigen mini-clubje in de RoXY, genaamd Chez Foxy. Daar kwam je alleen binnen via lange steile trappen en na het betalen van 1 gulden voor de huur van een stropdas. Er was altijd karaoke en lauwwarme nepchampagne in de Chez Foxy. Het was een anti-VIP-room, lang voordat VIP-rooms en VIP-tafels de clubs terroriseerden. Feitjes: Steve Blame, beroemd MTV-presentator uit den beginne, is die trap af gelazerd en boze tongen beweren dat hij daarna bloedend Chiqitita van ABBA heeft gezongen. Foxy Jane is tegenwoordig vaak te vinden op het terras van een kroeg nabij het Weteringcircuit en ziet er fantastisch uit. Jullie krijgen de hatelijke groeten.

Dit ben ik. Ik draag een bivakmuts van De Stichting Disco 93, een clubavond die ik samen met kunstenaar Gerald van der Kaap aka VJ 00-KAAP aka The Godfather of VJ's een tijdje bestierde. Begin jaren negentig kon je nog gewoon met bivakmuts over je gezicht de straat op. Geen haan die ernaar kraaide. Tijdens De Stichting Disco 93 hadden we onder andere voetenbadjes in de RoXY staan, zodat je je vermoeide dansvoeten effe een goeie oppepper kon geven. Je kon er ook ter plekke ons logo en teksten als 'De Weg Is Diep' op je kleren laten naaien. Of je kon er een polaroid van jezelf laten schieten, die je dan met een touwtje om je nek moest hangen zodat iedereen kon zien hoe je eruitzag. We hadden een gigantisch scherm genaaid van de goedkoopste witte stof die we op de Albert Cuypmarkt konden vinden. 00-KAAP en anderen vertoonden daar dia's, 8mm-filmpjes, overheadprojecties en de allereerste videobeelden op. Die waren soms niet groter dan een postzegel.

Ik heb mappen vol foto's van de achterkant van dj's en andere artiesten. Dat krijg je nou eenmaal als je aan de andere kant van het vertier je brood moet verdienen. Dit is Robert Owens, de wereldberoemde housezanger, die vele tientallen keren in de RoXY de sterren van de hemel heeft gezongen. Iedereen was een beetje verliefd op Robert Owens.

My first selfie! Geschoten met een van mijn vele Polaroidcamera's terwijl ik de regie deed van een Loveball. Het waren megaproducties en intense nachten. We stuurden topmodellen gekleed in Vivienne Westwoord, Walter van Beirendonck en Jean-Paul Gaultier de catwalk op, maanden acts als The Shamen, Gert en Hermien, Samantha Fox, Shocking Blue, Leigh Bowery en Boney M. ten tonele, en zorgden dat dj's als Masters at Work en de crème de la crème van de Italiaanse deephousers hun ultieme setjes draaiden. Eigenlijk waren die aidsbenefieten veel te groot voor zo'n kleine club. RoXY had een capaciteit van maximaal zevenhonderd mensen en het geld dat binnenkwam voor het Aidsfonds was na aftrek van de kosten karig. Gelukkig was de aandacht in de pers altijd gigantisch en gaven we zo de aids-awareness een flinke steun in de rug. En dat was in die tijd hard nodig.

Dit is de Engelse Roger, een garderobejuffrouw van de RoXY die haar hoofd deze avond beplakt had met metalen studs. Zo te zien had ze een time-out van het buffelen tussen de klerenhangertjes en mocht ze vanaf de bar op het balkon effekes de sfeer in de zaal komen proeven. Ik heb de foto vanuit de dj-booth geschoten. Roger was ook kapper en had later veel succes met het plakken van uitgeknipte Heugafelt-tapijttegeltjes op kale hoofden van mannelijke bezoekers. Dat ging met secondelijm, zodat het lekker lang en stevig bleef zitten.

De RoXY-personeelreisjes waren niet voor de poes. De eersten duurden een middag en een avondje, later werden dat soms wel drie dagen en nachten aan een stuk door, als non-stop rollercoasters. We hebben twee keer met een bejaardenboot een reisje langs de Rijn gedaan, waarbij het schip totaal verbouwd werd en de kapitein en zijn bemanning erna slachtofferhulp hebben moeten zoeken. Deze polaroid is op Vlieland geschoten tijdens een hoogtepunt: na een huifkartocht, gekleed als hoer of pooier en lichtelijk beneveld door thee gemaakt van sprookjesbospaddenstoelen, belandden we uiteindelijk in een strandtent. Daar gingen de kleren uit. Behalve die van Peter, Jet Brandsteder en mij, aangezien wij de kont tegen de krib hadden gegooid en als christenen kommer en kwel predikten. Het kampvuur op het strand hebben we die nacht opgestookt met bijbels uit het hotel.

Dit zijn twee prachtige tieten. Die borsten moeten nog steeds vaak gelucht worden, anders spatten ze uit elkaar van pure geweldigheid. De eigenaresse is de notoir wereldberoemde Zu Browka, die mijn muze en zusje is. We doen dit jaar weer Transformer op Milkshake samen. Tenminste, dat hoop ik, want dit is de lelijkste foto die ik ooit van haar gemaakt heb. Ze zal niet blij zijn dat jullie 'm nu zien. Dat wordt geheid gelazer. Het lijkt er trouwens op dat die handen van iemand anders zijn. Ze zijn te groot en te bruin, dat klopt niet. En is dat een Belga-sigaret in die rechterhand? Zo te zien niet: het filter is te lang. Dit zaakje stinkt.

Hier ziet Zu Browka er gelukkig een stuk beter uit. Ze doet yogaoefeningen op een tijdelijk danspodium dat vanaf het balkon en gedragen op stevige balken ver boven de dansvloer zweefde. Ik vermoed dat de foto na sluitingstijd geschoten is. Op rechts zie je Shirley Macholina, RoXY-danseres en barkeeper en nog altijd een hartsvriendin. Ik denk dat Shirley een geheimpje verklapt aan het kutje van Zu Browka. Misschien wel in het Oostenrijks of Zwitsers, wants Zu's doos stond ook bekend om haar uitstekende jodelkwaliteiten. En die zilveren en groene buisjes aan de rand? Dat zijn de dynamietstaven die werden ingezet als de sfeer wat inzakte.

De RoXY-barcrew was misschien wel de beste barploeg in de geschiedenis van het universum. Ze waren professioneel, werkten supersnel, maakten de allerbeste cocktails, rookten als schoorstenen en zagen er fantastisch uit. Klantvriendelijk en gedienstig waren ze niet. Dat was waarschijnlijk mede te danken aan het schepje wonderpoeder dat door de gemalen filterkoffie werd gemengd. Daar kikkerde je echt van op. Op rechts gouden-tand-Maarten, topbarkeeper en bedrijfsleider, die als huisdier een bromvlieg had die Herman heette. Maarten is een die-hard en staat nog steeds achter de bar, wellicht ken je hem uit de Sugar Factory of De Kring. Op links Olga Zegers, toenmalig model, barkeeper en ook bedrijfsleider. Ze werd later wereldberoemd als programmeur van onder andere Mysteryland en Sensation. Olga heeft duidelijk geen wonderkoffie op, anders had ze nooit kunnen knipogen als een ID-covermodel.

Het was altijd beregezellig bij mij thuis. Zeker zo rond de klok van halfnegen op de zondagochtend. Het was de periode waarin ik voor het eerst stad en land afreisde om houseplaatjes voor lieden in housebroeken te draaien. Op de terugweg, tijdens het tanken, kocht ik steevast een knuffelbeest. Ik denk dat ik zo'n tien vuilniszakken vol met die troep had. Bij de evaluatie van de nacht ervoor werden die in de woonkamer uitgestort, aten we snoepgoed en keken we achterstevoren naar de Teletubbies en oneindige fractals. Ik ben blij dat de tijden veranderd zijn en ik nergens in ben blijven hangen. Die knuffelbeesten heb ik trouwens weggegooid. Hopelijk is de onbekende dame daar rechts op de foto niet óók in de vuilverbranding terecht gekomen.

Dit was m'n computer. Ik was in die tijd artistiek leider en schreef er teksten op, die ik dan via een printer uitdraaide en daarna faxte naar artiesten, kunstenaars en leveranciers. Heel soms faxte ik, na druk telefoonoverleg, een getekend contract naar een dj-agent. Agentschappen en contracten waren iets nieuws. Internet was sciencefiction. Die computer trouwens ook. Al mijn bestanden bewaarde ik op een floppydisc, maar voor de zekerheid werd alles ook geprint en veilig in een archiefkast opgeborgen. In die mappen zaten verder met de hand getekende decor- en lichtontwerpen, uitgeknipte artikelen uit bladen en kranten, aangevuld met onze flyers, posters en prachtige foto's gemaakt door huisfotografen Claude Crommelin en Cleo Campert. Het Stadsarchief van Amsterdam heeft na de brand klaarblijkelijk de hand weten te leggen op die mappen.

Dit is m'n BFF en fotograaf Erwin Olaf die gezellig op kantoor een pretsigaret kwam roken. Zo te zien aan de wc-rol achter hem, hebben we toen hoogstwaarschijnlijk plannen gesmeed voor een pikante nacht met opblaaspoppen. Die rubberen liefdes met opengesperde mondjes zweefden uiteindelijk door de ruimte terwijl twee koppels tegelijkertijd een live seksshow opvoerden, waarbij de acteurs hun beste beentjes in elkanders beste gaatjes stopten. Het werd een verhitte en zeer puike nacht. De stad sprak er nog maanden schande over.

Dit is alweer Robert Owens, maar nu van opzij. Hij was de eerste beroemde zanger die opeens dj werd. Zo liep de RoXY op dat terrein ook voor op de tijd. Zijn hoofdtelefoon bestond uit één schelp, met daaronder een stangetje omwikkeld met schuimrubber. Hij zette steevast ook wat eigen nummers op, waarbij hij dan de microfoon pakte, begon te zingen en de hele tent kippenvel bezorgde. Nummers als Tears (met Frankie Knuckles), I'll Be Your Friend en Can You Feel It (met Larry Heard en Ron Wilson) waren de allermooisten.

Mocht je zin hebben om dit weekend memory-lane af te zakken: in Warehouse Elementenstraat vindt zaterdag O.W.A.P.plaats met allemaal dj's die eind jaren tachtig en begin jaren negentig de RoXY op z'n kop zetten. Van Bellen is ook van de partij.