Jan van Toorn verzamelt al jaren de meest kunstzinnige vinylplaten

Bijna iedereen kent wel de Pop-Art banaan van Andy Warhol. Het ontwerp werd speciaal ontworpen voor de albumhoes van Velvet Underground & Nico en is zo’n beetje het icoon geworden van de internationale popgeschiedenis. Maar er is een heel scala aan dit soort juweeltjes die vanuit een samenwerking tussen kunstenaar en muzikant tot stand zijn gekomen. Kunstgoeroe Jan van Toorn is kunstenaar, kunstdocent en voormalig directeur van de Jan van Eyck Academie. Wat we echter niet van hem wisten, is dat hij fanatiek verzamelaar is van dit soort zeldzame kunstenaarsplaten. Hij heeft er wel vierduizend in zijn bezit (ofwel: twintig meter aan vinyl). Tijdens de Visual Vinyl tentoonstelling, die afgelopen vrijdag in cultuurhuis SCHUNCK in Heerlen geopend wordt, zal de crème-de-la-crème van zijn collectie voor het eerst te zien zijn.

Van Warhol tot Hirst, van Beuys tot Basquait, van Pettibon tot Burroughs; ruim vierhonderd platen(hoezen), flexdiscs en 7-inch-singles, ontworpen door internationaal gerenommeerde kunstenaars, worden tijdens Visual Vinyl getoond als audiovisueel kunstwerk. Je kunt er zelfs een elektronische LP beluisteren gemaakt door Karel Appel. “Ik ben sinds 1972 begonnen met mijn collectie toen ik een keer in een tijdschrift las dat Frank Zappa sterk geïnspireerd werd door Edgar Varese. Ik raakte gefascineerd door samenwerkingen tussen muzikant en kunstenaar, en ben sindsdien nooit meer gestopt met verzamelen”, legt Van Toorn uit.

Het pareltje van de avond is volgens Van Toorn de Pop-Art LP uit 1963. Een speciale uitgave die tijdens de eerste Pop-Art tentoonstelling in Washington werd uitgegeven als ode aan de aanwezige kunstenaars. “Dat is het mooie van deze tentoonstelling”, vervolgt Van Toorn. “Achter elke plaat schuilen tientallen persoonlijke verhalen.” Zo kocht hij recentelijk een gesigneerde William Burroughs-plaat op eBay, die ook in de tentoonstelling te zien is. “De verkoper herkende de handtekening niet en gaf mij zelfs korting omdat hij dacht dat de vorige eigenaar de LP bekliederd had met zijn eigen initialen. De aankoop was 29 euro, maar hij is eigenlijk 450 euro waard.”

Visual Vinyl is een ode aan de vergeten kunst op albums uit de jaren 50 tot nu. En dat is maar goed ook, want volgens Van Toorn is er door de muzikale schreeuwcompetitie op Spotify en de marketingoorlog tussen muziekproducenten juist dringend behoefte aan een heropleving van de visuele kant van muziek. De (kunstzinnige) albumhoes maakt een comeback, stelt Van Toorn. “Ik gruwel van Spotify en het feit dat kunst een ondergeschoven kindje is geworden binnen de muziekwereld. De albumhoes is een even belangrijk medium als de boodschap die de muziek probeert over te brengen. Iedereen die net als ik teruggrijpt naar nostalgie, of kennis wil nemen van de analoge gouden eeuw van de muziek en kunst, is van harte welkom bij Visual Vinyl.”

Visual Vinyl is van 28 november 2015 t/m 6 maart 2016 te bezoeken in het SCHUNCK Glaspaleis en wordt naast de Thomas Raat, Archetypes and Residues tentoonstellingen gehouden. Entree is gratis. Ga voor meer informatie naar de website van SCHUNCK.

We zijn voor de redactie van The Creators Project vanaf 1 januari op zoek naar nieuwe stagiairs. Mail je CV en motivatie naar leander.roet@vice.com voor meer info