In World of Warcraft was volgens deze fans vroeger alles beter

Vorige week ging voor een hoop verstokte World of Warcraft-fans een diepgewortelde wens in vervulling: de Nostalrius-servers keerden terug nadat ze in april van dit jaar op last van WoW-ontwikkelaar Blizzard offline moesten worden gehaald. Op deze onofficiële (en ook nog eens illegale) servers oogt en speelt het online rollenspel nog precies zoals 12 jaar geleden, zonder alle toevoegingen en aanpassingen die de wereld van WoW door de jaren heen voorgoed hebben veranderd. Verpest zelfs, als je het de harde kern vraagt.

Toen World of Warcraft in 2004 online kwam, bracht het een kleine revolutie teweeg. Nog nooit eerder bestond er zo'n grote en levendige spelwereld waarin duizenden mensen tegelijk een virtueel bestaan konden leiden. Geen gewoon bestaan natuurlijk, want WoW was toen al de ultieme heldenfantasie. Iedere speler die voor het eerst inlogde, werd als uitverkorene onthaald. Toch bleven de grootste schatten van het spel bewaard voor een zeer select groepje. In de samenleving van WoW vormden zij de elite. Pas na honderden uren aan voorbereiding en training kregen zij de moeilijkste bazen uit het spel op hun knieën. Daarmee verdiende je dan niet alleen een zeldzame uitrusting, je kreeg er ook respect van de WoW-gemeenschap voor terug.

Twaalf jaar later is van die zwaarbevochten status weinig meer over. Met iedere uitbreiding en update legde Blizzard de lat om een 'legende' te worden weer een stukje lager. Doodzonde, als je het Suzerain vraagt, communitymanager en 'Game Master' van de weer tot leven gewekte Nostalrius-servers. "Ik kende een speler [in het oude World of Warcraft, red.] die 100 keer dezelfde dungeon heeft doorlopen puur om een bepaald item te vinden," zegt Suzerain. "En toen hij het eenmaal had, was het echt alsof hij de loterij had gewonnen. Tegenwoordig is alles in World of Warcraft erop gericht om je een held te laten voelen. Toch voelde ik me nooit zo. Iedereen heeft dezelfde uitrusting, omdat het zo makkelijk is om te krijgen. Waardoor je je dus nooit echt speciaal voelt."

Suzerain en de rest van het nieuwe Nostalrius-team verlangen terug naar hoe World of Warcraft ooit was, en kijken uit naar hoe het weer kan worden. Als een soort politiek activisten verzetten ze zich tegen het door Blizzard gevestigde regime door het WoW van weleer nieuw leven in te blazen. Geheel vrijwillig en uit eigen zak betaalden ze de vervangende servers voor Nostalrius. Ook doken ze in de database, waar alle virtuele levens van de spelers nog netjes bewaard waren gebleven, tot aan de seconde dat Nostalrius in april offline ging.

Alle tienduizenden personages werden de afgelopen weken met zorg overgeheveld naar hun nieuwe thuis. Zo'n massaverhuizing verliep vanzelfsprekend verre van vlekkeloos. De nieuwe Nostalrius-servers kregen dit weekend zes gelijktijdige DDoS-aanvallen te verduren, bovenop de toch al flinke belasting van al die mensen die tegelijk in proberen te loggen. Als spelers geen error kregen, dan werden ze in een wachtrij van soms wel vijfduizend man geplaatst.

Het World of Warcraft van twaalf jaar geleden blijkt nog altijd erg in trek. Ondanks dat de naam Nostalrius anders doet vermoeden, is nostalgie daarbij slechts bijzaak.

Suzerain geeft de Legend of Zelda-reeks als voorbeeld. "Neem nu Zelda: Ocarina of Time. Ik heb wel een paar van de nieuwere Zelda's gespeeld, maar die blijft mijn favoriet. Stel nu dat ik dat spel in mijn Nintendo 64 stop en dat er ineens een bericht staat met daarin: 'sorry, we hebben een nieuwe Zelda-game gemaakt, deze cartridge zal zichzelf nu vernietigen', waardoor ik het nooit meer kan spelen."

Het nieuwe team achter Nostalrius, het Russische Elysium, wil daarom voorkomen dat het vroegere WoW voorgoed verdwijnt. Suzerain ziet het als een interactief museum, met de vrijwilligers van Elysium als curatoren die de spelwereld in ere herstellen. Op die manier kan iedereen beleven hoe het was om destijds in World of Warcraft rond te lopen.

Maar was WoW vroeger dan ook echt beter? Ik vroeg het aan leden van de community van Nostalrius, en die zeiden allemaal, niet geheel verrassend, volmondig "ja". Alsof ze het over hun backpackvakantie door Azië hebben, halen ze herinneringen op: aan de altijd gezellig drukke hoofdstad Ironforge, de stekende hitte in The Barrens of het levensgevaarlijke Molten Core. Aan argumenten ontbreekt het evenmin. Volgens de Nederlandse speler Noiryx zijn WoW van toen en nu niet eens meer met elkaar te vergelijken. "Ze hebben het omgebouwd tot een pretpark in plaats van een avontuur. Je koopt een ticket voor een dungeon of raid, gaat zitten en geniet van de rit. Daarna stap je weer uit en dat was het dan."

Vooral het sociale contact met andere spelers wordt hard gemist, omdat iedereen nu vrijwel alles solo op kan lossen. "Dat gevoel van permanente vrienden maken is weg, aldus Noiryx. "Er is weinig tot geen groepsgevoel, dus de Massive Multiplayer [afkomstig uit de afkorting MMO, Massive Multiplayer Online, red.] voelt nu meer als Optional Multiplayer aan." Een klein veldexperiment in het hedendaagse World of Warcraft bevestigt zijn sentiment. Zonder ook maar één hersencel te hoeven gebruiken, doorloop ik de eerste levels in het spel. Ook mijn sociale vaardigheden worden niet getest.

Vanuit het oogpunt van ontwikkelaar Blizzard valt het allemaal wel te verklaren. Het aantal spelers bleef de eerste jaren stijgen en stijgen, maar ondertussen groeide ook het risico dat diezelfde spelers uitgekeken zouden raken. Net als de drempel voor nieuwe spelers om zich bij deze 'veteranen' te voegen. En dus moest de drempel omlaag. Dat er een harde kern bestond die daar fel op tegen was, nam Blizzard op de koop toe. Het WoW van vroeger werd in 2010 zelfs letterlijk met de grond gelijkgemaakt in de uitbreiding Cataclysm. Hele gebieden werden weggevaagd, verplaatst of vervangen, inclusief de bijbehorende herinneringen van miljoenen spelers. Blizzard herschreef zo de geschiedenis van World of Warcraft.

Nostalrius probeert de klok nu weer terug te draaien. De vraag is wel voor hoelang dat lukt, de onofficiële servers zijn nog steeds in strijd met de gebruikersvoorwaarden van Blizzard en kunnen dus zomaar weer verdwijnen. Tot die tijd is Nostalrius een fascinerend stukje virtuele geschiedenis. In de woorden van Suzerain: "Nostalgie brengt je maar tot level 20." Daarna is het ouderwets zwoegen.

De twee huidige Nostalrius-servers zijn in principe toegankelijk voor iedereen, maar worden wel grotendeels bevolkt door spelers die al het maximale level (60) hebben bereikt. Begin 2017 komt er een derde server bij waarop iedereen vanaf level 1 moet beginnen. Het spelen van

World of Warcraft

op een onofficiële server blijft overigens tegen de gebruikersvoorwaarden.