De algemene evolutionaire vuistregel voor ziektekiemen en parasieten is simpel: vermoord je gastheer niet voordat hij je DNA succesvol door kan geven aan een andere gastheer. Die algemene regel zorgt er samen met HIV-remmers voor dat HIV langzaam verandert van een vreselijke doodstraf in een virus dat op een dag wellicht minder schadelijk is.Bewijs voor HIV's evolutie naar een hanteerbare ziekte is ontdekt door onderzoekers van de Oxford University bij mensen die aan de ziekte lijden in Botswana. De afgelopen decennia is er in Botswana een HIV-epidemie gaande. De monsters van HIV die in Botswana waren genomen bleken veel minder virulent (ziekmakend vermogen) dan de monsters die uit Zuid-Afrika kwamen, waar de epidemie veel 'nieuwer' is, maar waar wel de meeste patiënten zijn. Het paper hierover is vandaag gepubliceerd in Proceedings of the National Academy of Sciencesdoor hoofdauteur Philip Goulder van de Oxford University."De theorie voorspelt dat zolang de andere factoren hetzelfde blijven, de infecties die nieuwe epidemieën veroorzaken minder virulent worden naar verloop van tijd, omdat ziektekiemen hun gastheer in leven moeten houden om doorgegeven te worden," schreef Goulder.Dit zegt helaas niet dat als HIV onbehandeld blijft, het binnenkort niet meer schadelijk is. Maar het lijkt er wel op dat het virus die kant op aan het ontwikkelen is – en sneller dan natuurlijk verwacht werd, dankzij therapieën om het retrovirus te behandelen.De monsters uit Botswana waren ruwweg 10% minder virulent dan de monsters uit Zuid-Afrika. Een ontwikkeling die volgens Goulder "wellicht 25% meer tijd geeft tussen de tijd van infectie en de ontwikkeling van de ziekte AIDS.""Het betekent niet dat het virus niet meer in staat is om de ziekte te verwekken, maar als je 20-50 jaar verder kijkt, kan het zijn dat mensen dan geïnfecteerd worden met een afgezwakte vorm van HIV die het imuumsysteem wel aan kan."Nu al kunnen ongeveer 1 op de 300 mensen HIV onder controle houden op ondetecteerbare niveaus, voor onbepaalde tijd, zonder therapie. Deze mensen heten "long-term nonprogressors." Goulder zei dat het percentage van deze mensen de komende jaren omhoog kan gaan naar 5 of 10 procent"Over tientallen decennia kan misschien het merendeel van de bevolking de ziekte controleren zonder behandeling," voegde hij toe.Afnemende virulentie is een normale eigenschap van de meeste ziektekiemen – het is de reden waarom we met de meeste herpesvirussen kunnen leven zonder echt heel ziek te worden. In het geval van HIV lijkt het erop dat moderne medicatie de evolutie van zeer gevaarlijk naar potentieel hanteerbaar heeft versneld.Zeer virulente strengen worden over het algemeen makkelijker overgedragen, maar zeer virulente strengen zorgen ook veel sneller voor het uitvallen van het immuunsysteem. In Afrika onder de Sahara krijgen de mensen die ziek lijken – dus die een meer virulente vorm HIV hebben – HIV-remmers, als deze beschikbaar zijn. Dit zorgt er voor dat de besmettelijkheid van de ziekte medisch minder wordt, wat er weer voor zorgt dat hun virulentere HIV minder makkelijk wordt doorgegeven (en hun symptomen bestrijdt).Wat overblijft zijn de mensen die een 'zwakkere' vorm van HIV hebben, dus dat betekent dat de ziekte die wordt doorgegeven relatief minder gevaarlijk is."In de meeste gevallen hebben de mensen die behandeld worden de meest virulente virussen. Als je die mensen behandelt en er voor zorgt dat zij de ziekte niet doorgeven, dan zorg je ervoor dat de meest virulente virussen minder worden doorgegeven," zei Goulder. "Met deze strategie doorgaan is één van de aanpakken die ons potentieel kunnen helpen om deze epidemie onder controle te krijgen."
Advertentie