Soms links, soms rechts, wat zit er achter het grote tankdop-enigma?

Iedereen met een rijbewijs kent dit probleem. Je leent een auto, wilt hem volgetankt afleveren, rijdt naar de pomp en dan: WELKE? Zit de tankdop links of rechts? Dat is in de zijspiegeltjes onmogelijk te zien, dus betekent het uitstappen, of zo dicht op de pomp parkeren dat je er met de slang eventueel nog omheen kunt, wat soms niet lukt, waardoor je een ingewikkelde steek-keer-manoeuvre moet maken om bij de andere pomp te belanden zonder bruut voor te dringen.

Welbekend probleem. Toch?

Of kent iedereen inmiddels dat driehoekje bij de brandstofmeter op het dashboard waaraan je de kant van de tankdop kunt aflezen?

En waaróm die tankdop nou rechts zit, of links, dat weet helemaal niemand.

Dus bel ik de leukste garage van het land, voor het contrast gesitueerd in de hmmmmpfste gemeente van Nederland: D&O Services in Almere. Zij doen uitsluitend Citroëns, hoe ouder hoe liever, er staan mannequins in overalls, ze draaien gruizige rock-'n-roll en alles wordt met originele onderdelen die ze op de rommelzolder bewaren perfect gerepareerd.

"D&O Services, met Jan!" beantwoordt Jan van D&O Services de telefoon.

"Waarom zit mijn tankdop rechts?"

"Eh, ja…" zegt Jan. "Omdat eh…" Zijn toon is er duidelijk één waarmee hij al logisch redenerend tot een antwoord komt, namelijk zodat niet iedereen aan dezelfde kant staat bij de pomp.

"Maar waarschijnlijk heeft het ook met de constructie te maken," zegt Jan. "Weet je wie je even moet bellen?"

"Nou?"

"De BOVAG!"

"Waarom zit mijn tankdop rechts?"

Volgens de BOVAG-dame omdat dat het slimst is voor de Europese afzetmarkt. "Maar inmiddels zit hij even vaak links toch?"

"Eh, ja. Goeie vraag eigenlijk."

Bij Garage Crijnssen krijg ik dezelfde reactie. Op zijn luidst roept de monteur door de zaak "JONGUS! ATTENTIE!!!" en legt de vraag aan zijn collega's voor.

Joost of Johan neemt het woord en meldt stellig dat dat per fabrikant verschillend is, en dat er geen richtlijnen voor zijn.

"Ik zou even wat automerken vragen, kijken wat die jongens zeggen.'

"Goed idee," zeg ik.

"Of wacht even, weet je wíe jij moet bellen?"

"Nou?"

"Willem Wever!"

Eerst bel ik maar even met BMW Nederland, alwaar de woordvoerder het zelf eigenlijk ook niet écht weet.

"Wouter!" roept hij zonder de hoorn af te dekken, "Wouter! Waarom zit de tankdop links of rechts?"

Wouter weet het evenmin, maar hij weet wel dat die bij BMW altijd rechts zit en bij de Mini links. Mini is van origine een Brits merk natuurlijk, en dat was altijd een beetje stijlicoon-achtig, maar bij de nieuwere modellen zit hij steeds vaker rechts.

"En wie bepaalt dat, of hij links of rechts zit?"

Hij heeft geen idee, maar raadt me aan om Pon in Leusden te bellen.

Pon in Leusden is een van de grootste auto-importeurs van het land: 1 op de 5 personenauto's wordt via hen verkocht, maar zelfs bij Pon weet niemand die ik aan de lijn krijg het antwoord. Wel beloven ze dat het backoffice mij zal terugbellen. In de tussentijd bel ik Citroën Nederland. De Citroën-telefoniste is de levende woordenboekdefinitie van het woord 'formeel'.

"Uw vraag is dus gekoppeld aan het onderwerp 'tankdop'?"

"Ja."

[toetsenbordgeluiden]

"En links dan wel rechts?"

"Jep."

"Hoe wilt u dit vormgeven?"

"Wablief?"

"Op welke wijze had u hier antwoord op gewenst? Ogenblik, ik zal eens navragen wat voor Citroën de grondslagen zijn voor het plaatsen van de tankdop."

Het is heel erg lang stil.

"Mevrouw?" zegt ze.

"Ja?"

"Persoonlijk acht ik de terugkoppeling als enigszins beperkt: vaak zit de tankdop namelijk aan de tegenoverliggende kant van de uitlaat. De fabrikant kiest hier doorgaans zelf voor, maar er bestaat geen documentatie over de achterliggende gedachte. Ik zal een call voor u aanmaken. Het nummer is 161205-00199."

En dan heb ik het: ik moet de ultieme redders in nood, de helden van de ANWB bellen. De laatste keer dat ik ze sprak had ik de lampen aan laten staan, dus een lege accu. In de wijde omtrek was niemand met startkabels én ik had net voor het eerst de hond alleen thuis gelaten, toen nog een puppy, dus ik vroeg de ANWB paniekerig of ze haast konden maken anders ging mijn babyhondje dood. Na zes minuten en veertig seconden stonden de gele godenzonen op het uitgestorven bedrijventerrein.

De ANWB-mevrouw schiet in de lach.

"Wacht even hoor!"

Voor ik het weet sta ik in de wacht met de tune van de Loveboat.

Ze heeft het even aan een paar collega's gevraagd en heeft twee antwoorden: de tankdop mag niet aan de kant van de uitlaat zitten, in verband met het morsen van benzine, en van oudsher zit hij aan de kant van de stoeprand, omdat daar de pomp stond. "Dus van origine zit hij in rechtsrijdende landen aan de rechterkant, en de uitlaat dus links. Dat is ook wel zo prettig voor de mensen op de stoep. Maar om eerlijk te zijn weet niemand waarom dat nu nog zo is, deze vraag is eigenlijk nog nooit gesteld."

Dat de tankdop in rechtsrijdende landen rechts zit is al ook lang niet meer het straatbeeld, dus ik besluit een verantwoorde onderzoeksmethode toe te passen: Facebook. Daar blijft de stand steken op 16 rechts tegen 13 links, en 3 mensen wisten de locatie van hun tankdop niet uit hun hoofd. Evenmin het antwoord op de vraag WAAROM.

Omdat de locatie van de tankdop tegenwoordig dus bij het ontwerp bepaald wordt, zal ik een autofabrikant om de reden moeten vragen. Ik ken slechts twee Nederlandse – tevens vrij uiteenlopende – autofabrikanten: Donkervoort en Canta.

Eerst Canta.

"Waarom zit mijn tankdop rechts?"

"Rijdt u een Canta?"

"Nee."

"Dat dacht ik al, want bij ons zit hij onder de motorkap. Rechts onder de motorkap overigens."

"Oh, ok. En waarom rechts?"

"Eh, ja, goeie vraag. Voor de pomp maakt het alvast niets uit want die slang trek je d'r gewoon omheen. En bij ons zit alles in principe rechts, want de carburateur moet gevoed worden en anders zouden alle leidingen omgelegd moeten worden."

"Dus eigenlijk is het gewoon technisch?"

"Ja, bij ons heeft dat een technische reden."

Nog even checken of dat bij de Donkervoorts ook zo is, en dat blijkt ook daar het verlossende antwoord. Even simpel als verbluffend: de tankdop komt gewoon waar plek is.

"Bij het ene type komt links simpelweg beter uit in het ontwerp. Onze Donkervoort GTO 2015 bijvoorbeeld wordt altijd gebouwd volgens hetzelfde principe."

Ik knik alsof ik een Donkervoort GTO 2015 rijd.

"Bij de D8 GTO-RS 2016 kan dat alweer anders zijn, maar bij dit type zit ie… even zien hoor… rechts!"

Dus: van oudsher zit de tankdop in rechtsrijdende landen rechts, omdat de pomp aan de stoepzijde stond en de tankdop niet aan de uitlaatkant mocht zitten in verband met het morsen van brandstof. Die uitlaat aan de andere kant is bovendien fijn voor de mensen op de stoep, maar inmiddels is dit allemaal verleden tijd en mogen fabrikanten het zelf bepalen. Daar zijn echter geen wettelijke richtlijnen voor, dus het heeft niets te maken met drukte bij de pomp. De fabrikant stopt hem gewoon op de makkelijkste plek. Rechts dus. Of links, wat voor de constructie het beste uitkomt. Alleen bij BMW's niet, daar zit hij standaard rechts.