We vroegen jonge Brusselaars hoe de aanslagen hun leven hebben veranderd

Vandaag is het exact een jaar geleden dat Brussel werd getroffen door terroristische aanslagen. Om 7.58 uur werd de stad opgeschrikt door twee explosies op de luchthaven van Zaventem. Amper een uur later, om 9.11 uur, volgde een derde explosie in metrostation Maalbeek. Drie zelfmoordterroristen bliezen zich op, en zaaiden in ruim een uur tijd dood en verderf. België was in rep en roer. In totaal lieten 32 mensen het leven en raakten meer dan 300 mensen gewond. Het jongste dodelijke slachtoffer was amper 19 jaar. De aanslagen waren de ergste ooit in de Belgische geschiedenis.

Het is dus niet zo vreemd dat de meeste mensen uit de stad nog steeds niet helemaal kunnen bevatten wat er die dag gebeurde. Ik ging naar metrostation Maalbeek en vroeg Brusselaars hoe ze die dag hebben beleefd, en wat voor impact de aanslag heeft gehad op hun leven.

VICE: Waar was je tijdens de aanslag?
Louise: Ik was in metrostation Houba-Brugmann, best wel een eind van Maalbeek. Ik had eigenlijk nog niks gehoord over de aanslag in het metrostation, maar had wel al gemerkt dat er meer politie op straat was en dat er helikopters rondvlogen. De politie zei tegen ons dat we moesten schuilen in [fastfoodrestaurant] de Quick. Daar heb ik gezeten tot één uur.

Hoe voelde je je die dag en de dagen erna?
Ik was intens verdrietig. Het is ook zo tragisch. Eén van mijn vrienden kent iemand die is overleden tijdens de aanslag hier in Maalbeek. Die vrouw was nog maar zes maanden geleden bevallen. Ik heb er geen woorden voor.

Ben je meer op je hoede sinds de aanslag?
Alleen als ik hier in het metrostation passeer, merk ik dat ik toch vaak een beetje bang word. Vroeger nam ik graag de metro, maar tegenwoordig wandel ik liever naar mijn school.

Voel je je eigenlijk veiliger door de militairen die in de metrostations patrouilleren?
Het is goed dat ze er zijn, maar eigenlijk is het maar een façade he. Er kan elk moment weer iets gebeuren en ze zouden er niets aan kunnen doen. De soldaten houden ook niet iedereen in de gaten. Ik zou hier zomaar met een bommengordel kunnen binnenwandelen, want ik zie er totaal niet verdacht uit. Bovendien staan ze hier niet altijd. Nee, als ik eerlijk ben vind ik dat ze ons een vals gevoel van veiligheid geven.

Is je beeld van Brussel veranderd?
Ik hou nog van Brussel, maar 't is niet meer zoals vroeger. Het was de eerste keer dat hier in België zo'n laffe daad werd gepleegd, maar laten we hopen dat het nooit meer gebeurt.

VICE: Weet je nog waar je was tijdens de aanslag?
Hadrien: Ja, ik was op weg naar school met wat vrienden en wist eigenlijk van niks tot mijn vader me belde. Later realiseerde ik me pas dat ik maar drie metrostations van Maalbeek vandaan was.

Wat ging er door je heen toen je vader je belde?
Ik was best wel gestrest. Je weet niet wat er precies gebeurt, wat er nog gaat gebeuren… Het is gewoon te bizar voor woorden op dat moment. Mijn moeder werkt hier in de buurt en ik had nog niks van haar gehoord; ik was dus best wel bezorgd over haar. Gelukkig was ze oké en waren mijn vrienden en familie ook veilig.

Ben je bang voor een nieuwe aanslag?
Nee, ik ben niet echt bang. Mijn ouders zeggen dat ik de bus moet nemen in plaats van de metro, maar met de bus reizen door de stad duurt veel te lang. Aan de andere kant vind ik het wel goed dat de soldaten hier en op andere plekken in Brussel patrouilleren. Dat geeft me in ieder geval een gevoel van veiligheid.

VICE: Herinner je je nog waar je was op het moment van de aanslag, hier in het metrostation?
Jonas: Ik was al op mijn werk, want ik moet 's ochtends altijd vroeg beginnen. Het is raar om te bedenken dat ik maar een uur voor de aanslag hier was uitgestapt. Ik was nogal in de war toen ik hoorde van de aanslag in Maalbeek, want er was op dat moment ook al een aanslag in Zaventem geweest. Ik dacht toen, net als veel anderen waarschijnlijk, dat er de hele dag nog bommen zouden ontploffen. Ik was behoorlijk bang, maar mijn bedrijf ging meteen in lockdown, en vanaf dat moment voelde ik me wel veilig.

Voel je je nog steeds veilig?
Ik moet met de metro naar mijn werk, en zelfs nog weken na de aanslag betrapte ik mezelf er vaak op dat ik bezig was met hoe ik mezelf kon beschermen als er opnieuw iets zou gebeuren. Maar op een bepaald moment moet je het gewoon loslaten en er niet te veel over nadenken, anders kun je niet leven. Ik heb simpelweg geluk gehad dat mij niet iets is overkomen. Daarnaast probeer ik er het positieve van in te zien. Het klinkt misschien een beetje luguber, maar soms als ik een tof nummer hoor, dan denk ik: dit zou wel een tof nummer zijn om op te sterven.

Hoe vind je dat de stad ermee is omgegaan?
Iedereen was zeer kalm na de aanslagen. Ik kom uit Frankrijk en woon nu al een tijdje in België en was erg geïnspireerd door hoe de Belgen reageerden op de situatie. In Frankrijk zijn we helaas ook al in aanraking gekomen met terrorisme, en daaruit is wel gebleken dat er op verschillende manieren gereageerd kan worden op dit soort scenario's. Maar het heeft geen zin om er boos of gefrustreerd over te zijn.

VICE: Hoe hoorde je over de terroristische aanslagen?
Célia: Op het moment van de aanslagen was ik op de uni. We kregen te horen dat er een bom ontploft was in een metrostation, en kregen de opdracht om de campus te verlaten en zo snel mogelijk naar huis te gaan. Ik was natuurlijk erg in shock toen ik het hoorde. Je denkt altijd dat het anderen kan overkomen, maar nooit jezelf. Het was best eng.

Wat vind je van al die soldaten die tegenwoordig op straat patrouilleren?
In het begin was het wel ongemakkelijk, al die soldaten. Maar nu is het normaal, terwijl het iets is dat niet normaal zou mogen zijn. Het is echt alsof we in een andere wereld leven. Aan de ene kant voel ik me veiliger met de soldaten, maar aan de andere kant houdt het ook in dat ik in gevaar kan zijn. Ze staan er natuurlijk niet voor niets.

Heeft de aanslag je beeld van Brussel veranderd?
Brussel is een stad met veel diversiteit, met mensen van over de hele wereld. Dat is iets wat ik heel tof vind aan deze stad. De terroristische aanslag heeft mijn liefde voor de stad niet aangetast.

VICE: Weet je nog waar je was tijdens de aanslag?
Hans: Ja, ik was vlakbij het metrostation. Ik zag mensen uit het metrostation komen, mensen die op straat gingen liggen en ik zag vooral veel politie. Toen ben ik maar terug naar huis gegaan, en heb ik mijn baas gebeld dat ik later zou zijn.

Je bent die dag nog gewoon naar je werk gegaan?
Ja, dat is het beste wat je kan doen. Gewoon doorgaan met je leven.

Wat ging er door je heen toen je het zag gebeuren?
Dat ik niet begrijp wat de terroristen hiermee willen bereiken. Door zoiets te doen los je niets op. En waarom moesten ze nou ons net aanvallen? Wij hebben niets gedaan, we zijn onschuldig.

Hoe heeft de aanslag jou beïnvloed?
Elke keer als ik de metro neem, maak ik me wel zorgen. Vooral als het spitsuur is let ik meer op wat er rond mij gebeurt. Ik voel me wel veiliger door de soldaten die hier patrouilleren. Ik kom uit China, en daar loopt nog veel meer veiligheidspersoneel rond op straat. Dus ik voel me erg op mijn gemak als ik de militairen zie staan. Voor de rest is er niets veranderd. Brussel blijft een fantastische stad om in te wonen.

VICE: Hoe hoorde je van de aanslagen?
Danyana: Op het moment van de aanslag was ik thuis. Ik woon vlakbij het metrostation Maalbeek, en hoorde opeens veel lawaai buiten en zag veel politie op straat. Bezorgde vrienden en familieleden belden me ook continu om te vragen of alles wel goed met me ging.

Heeft de aanslag je op een bepaalde manier be ïnvloed?
Ja, absoluut. Het gebeurde zo dichtbij mijn huis, en bovendien gebruik ik dit metrostation supervaak. Het doet dus wel wat met me. Ik zou niet zeggen dat ik bang ben ofzo, maar ik, of iemand die ik ken, had zomaar een van de slachtoffers kunnen zijn.

VICE: Waar was je toen het gebeurde?
Alex: Ik was bij mijn familie in Luxemburg. Ik studeer in Brussel, dus ik was meteen bezorgd over al mijn vrienden. Mijn oma reisde die dag van Luxemburg naar Brussel en gaf voor een groot deel van de dag geen teken van leven. Dan ga je meteen uit van het ergste. Het was echt raar. Je weet je met jezelf geen raad, je weet gewoon niet wat je moet doen. Uiteindelijk konden we haar wel bereiken – bleek dat haar mobiel gewoon uitstond.

Wat voor impact heeft de aanslag op je gehad?
Het heeft me zeker gepusht om erover te praten met mensen. We moeten accepteren dat het gebeurd is, maar we moeten ook een boodschap van verdraagzaamheid verspreiden. Dat is het enige wat we kunnen doen om negativiteit tegen te gaan. Het klinkt misschien cliché, maar we zijn allemaal mensen. Verder vind ik het belangrijk dat we niet bang zijn. Ik heb een broertje en een zusje van 14 jaar, en het zou zo jammer zijn als zij hun levenswijze gingen veranderen. Bang zijn of je leven omgooien heeft geen zin. Als je dat doet winnen de terroristen. Je moet gewoon verder leven alsof er niets is gebeurd.

En doe je dat zelf dan ook? Verder leven alsof er niets is gebeurd?
Ja, ik ben absoluut niet bang. Ik neem iedere dag de metro en als er iets gebeurt, ja, dan gebeurt het. Daar kan je niet zoveel aan veranderen.