Model Harnaam Kaur noemt haar baard een zegen

Weet je nog, de puberteit? Die rare, enge jaren vol jeugdpuistjes en andere lichamelijke ongemakken? Je werd volwassen, en lichaamshaar groeide ineens op plekken waar het daarvoor nog zo glad was als je handpalmen. Het was opwindend en walgelijk tegelijk.

Stel je nu voor dat je een puber bent, en dat iedereen in je klas kan zien hoe je lichaam langzaam verandert. Jouw lichaam verandert namelijk op een andere, zichtbaardere manier dan bij je leeftijdsgenoten. Stel je voor: je bent een twaalfjarig meisje, en je hebt een baard. Je probeert harsen, scheren, epileren, maar niets helpt. Het is een wrange grap van je biologie, waarvan de clou door je kin naar buiten groeit.

Ontmoet Harnaam Kaur.

Harnaam is 26. Ze is Brits, woont in Londen en is lichaamsactivist, model en coach. Ze is gepassioneerd, en terwijl ze haar eigenwaarde terugverovert op de maatschappij, maakt ze de weg vrij voor een revolutie in het westerse beeld van het vrouwelijk lichaam.

Ik volg Kaur al meer dan een jaar op Instagram en wilde haar graag spreken. Ondanks haar openhartigheid op social media, haar schijnbaar zelfverzekerde voorkomen (ze heeft een tattoo van zichzelf op haar been), en haar bijna tachtigduizend volgers, wordt Kaur nog steeds gepest en bedreigd, en moet ze nog steeds leren om van zichzelf te houden.

VICE: Kun je eens uitleggen wat het polycysteus-ovariumsyndroom is?
Harnaam Kaur: Polycysteus-ovariumsyndroom is een aandoening waarbij de vrouwelijke geslachtshormonen oestrogeen en progesteron uit balans zijn. Dat leidt tot cystes op de eierstokken, waardoor de menstruatiecyclus verstoord wordt, en ook de vruchtbaarheid, en het hart. Bijeffecten zijn diabetes, gewichtsverlies, gewichtstoename, haaruitval, kale plekken en baardgroei.

Wanneer kreeg je te horen dat je hieraan lijdt?
Ik was nog jong, een jaar of twaalf, net voor mijn puberteit.

Op welke leeftijd kreeg je gezichtsbeharing?
Toen ik in groep 8 zat. Ik zal tien of elf geweest zijn.

Hoe ging je daarmee om?
Ik werd veel gepest, dat was zwaar. Ik kon dat niet negeren. Toen ik het haar had weggehaald werd ik nog steeds gepest, nu omdat ik het had weggehaald. Ik epileerde, harste, schoor en probeerde crèmes, maar niets werkte. Elke keer groeide het haar gewoon weer terug.

Wanneer heb je geleerd om van je lichaam te houden?
Dat ben ik nog steeds aan het leren. Ik kan niet zeggen: vanaf nu accepteer ik mezelf zoals ik ben. Door mijn aandoening verandert mijn lichaam nog steeds, en het kost tijd om daaraan te wennen. Ik worstel nog steeds om mijn lichaam te accepteren en van mezelf te houden, maar ik hou nu veel meer van mezelf dan tien jaar geleden.

Wat was de invloed van westerse schoonheidsnormen op je eigenwaarde als kind?
De media geven een beperkt beeld van wat het betekent om vrouw te zijn, en dat is treurig. Een simpele blik op vrouwen leert je: vrouwen zijn heel divers. Niet alleen qua uiterlijk, maar ook qua innerlijk. Ik heb mezelf nooit herkend in vrouwen in tijdschriften. Het is triest dat vrouwen van alle leeftijden nog steeds met lichaamsschaamte en pesterijen te maken hebben door hoe ze eruitzien.

Heeft je uiterlijk je gehinderd in vriendschappen en relaties?
Ja, absoluut. Dat ik een baard heb heeft me in veel dingen gehinderd. Maar ik hou van mijn baard, ik neem haar niets kwalijk. Ik had als tiener naar feestjes willen gaan en alle dingen willen ervaren die normale tieners ervaren, maar ik was introvert en mijn baard stond me in de weg. Ik vind relaties met mensen nog steeds moeilijk. Maar mijn baard heeft er ook voor gezorgd dat ik me verbonden voel met mensen die van me houden en met me meeleven.

Als je over je baard praat, noem je die een zij. Waarom doe je dat?
Ik dacht: ik moet met liefde en respect over mijn baard praten, dus ik noem mijn baard "zij" en niet "het". Ze is iets op mijn lichaam dat ik moet omarmen, dus heb ik haar een naam en een geslacht gegeven.

Je bent nu coach, je zet je in voor een lichaamspositiviteit en tegen pesten. Wat voor pesterijen kreeg jij te verduren toen je opgroeide? En welke nu nog?
Tegenwoordig is het cyberpesten. Van achter hun computer roepen mensen wat ze willen. Ik word ook bedreigd. Op school maakten afschuwelijke mensen me vroeger uit voor afschuwelijke dingen. Nu kan ik daarom lachen, maar toen deed het veel pijn.

Ben je weleens suïcidaal geweest?
Ja. Toen ik op school gepest werd, haatte ik mijn lichaam, en verminkte ik mezelf. Die zelfhaat leidde ook tot zelfmoordgedachten.

Op Instagram zei je laatst in een onderschrift dat je niet kunt geloven dat je nog nooit neergestoken of -geschoten bent. Hou je daar dan rekening mee?
Ja, zeker. Mijn profielen zijn openbaar. Iedereen kan reageren of me een bericht sturen, en ik krijg regelmatig doodsbedreigingen.

Hoe reageer je daarop?
Ik lach erom. Echt waar. Ik ben nooit bang. Het zijn loze bedreigingen van laffe mensen die niets beters te doen hebben. Ik weet dat mijn werk hierboven staat, dat houdt me op de been.

Je hebt een tattoo van je gezicht op je been, klopt dat?
Ja.

Sinds wanneer heb je die en waarom?
Ik heb die in de zomer van 2016 laten zetten. Ze staat voor 'de Dame'. Dat is mijn alter ego, de meest zelfverzekerde, sterkste versie van mezelf. Samen met Harnaam Kaur – de sociaalste, avontuurlijkste persoon ter wereld – maakt de Dame mij tot een geheel, als je begrijpt wat ik bedoel. Ze is een soort innerlijke stem vol zelfvertrouwen.

Als we allemaal konden leren om van onszelf te houden, zoals ook jij van jezelf hebt leren houden, dan zou de wereld een stukje mooier zijn.
Dank je.

Heb je idolen?
Nee. Ik laat me door veel mensen inspireren, maar niet slechts door één iemand. Ik omring me graag met diverse mensen, culturen, achtergronden, seksualiteiten.

Hoe zou je je huidige relatie tot je gezichtsbeharing beschrijven?
Ik hou ervan. Ik heb geleerd haar te omarmen. Het is raar, want het is maar haar, net als op je hoofd, je armen en je benen, maar omdat het op mijn gezicht zit is het toch anders. Ik voel me sterker en vrijer nu ik mezelf accepteer zoals ik ben. Dat ik die baard heb is bijna alsof ik tegen de samenleving zeg: mannen en vrouwen worden op een bepaalde manier gerepresenteerd, maar ik ben een vrouw met iets wat zogenaamd 'mannelijk' is. Ik omarm dat, als vrouw zijnde.

Zou je het tegenwoordig meer een zegen dan een vloek noemen?
Honderd procent. Zoals ik zei: ik omarm haar, en hou meer van haar dan tien jaar geleden, toen ik haar haatte. Nu is ze onderdeel van mijn leven.

Maar je hebt vast nog steeds slechte dagen waarop je je zwak en rot voelt. Hoe ga je daarmee om?
Iedereen heeft slechte dagen, daar is niets mis mee. Per maand heb ik er een handje vol. Dat sta ik mezelf toe, dat zijn gewoon slechte emoties die je lichaam verlaten. Ik sta mezelf toe om te huilen, in bed te blijven, chocolade en ijsjes te eten en Netflix kijken. Sommige dagen wil ik helemaal niet werken, en ik reageer dan niet op e-mails, tot ik me beter voel. Ik werk alleen als ik me honderd procent goed voel.

Want is het moeilijkste aan jou-zijn?
Ik heb veel offers gebracht. Ik heb mezelf tot activist moeten omvormen. Het moeilijkste is om mijn activisme te balanceren met andere dingen die ik wil, zoals een relatie, een huis en kinderen. Maar ik richt me nu meer op mijn werk en het helpen van mensen. Dus dat andere deel staat even in de wacht.

Wat is het beste aan jou-zijn?
Het veranderen van mensen. Vooral als mensen me vertellen dat ze door mijn hulp niet meer suïcidaal zijn. De positieve reacties die ik van ouders krijg over hun kinderen en wat ze van me geleerd hebben – dat is het beste. Daar leef ik voor.

Ik wil je bedanken voor het werk dat je doet, en dat je bijdraagt aan deze revolutie binnen het vrouwbeeld, die hard nodig is in onze samenleving.
Dat waardeer ik enorm. Ik leef om stereotypes en grenzen te doorbreken. Ik kwam er laatst achter dat ik de enige bebaarde vrouw ben die in de Teen Vogue heeft gestaan, en ik wil de weg vrijmaken voor volgende generaties. Er zullen nog veel vrouwen zijn die polycysteus-ovariumsyndroom hebben en ik wil ze laten zien dat je je in je streven naar geluk niet moet laten tegenhouden door hoe je eruitziet.