De socialistische voetbalfans die de MLS uit handen van neonazi’s hielden

Bovendien is de kans klein dat er anarchisten, skinheads of socialisten op de tribunes te vinden zijn. Wat zegt dit? Dat er een hoop is veranderd sinds de club in 1996 begon als de New York/New Jersey MetroStars.

De Empire Supporters Club heeft het allemaal meegemaakt – nieuwe namen, nieuwe eigenaren, een nieuw stadion en ieder jaar dezelfde teleurstellingen in de playoffs. In februari zal de groep haar enthousiasme weer bezingen en zorgen voor een feestelijke atmosfeer – net als twintig jaar geleden.

Maar de moderne ESC ziet er heel anders uit dan bij de eerste ontmoeting. In de begintijd waren veel van de supporters ook socialistische en anarchistische activisten. Hun hoofdtaak was niet alleen het aanmoedigen van het eerste team, maar ze zorgden er ook voor dat er geen fascisten of rechts-extremisten op de tribune zaten.

Voor de MetroStars had New York geen voetbalcultuur. The Cosmos waren al een decennium geleden uitgestorven, dus toen voetbal terugkwam was het een uitnodigend platform voor iedereen. Eerst waren er de New York Centaurs, die A-League wedstrijden speelden in 1995. Ze bestonden maar kort. Hun fanbase, de New York City Firm, was opgericht door de anarchist Tommy Miles en trok veel leden van de Red and Anarchist Skin Heads (RASH) – een anti-racistische, anti-fascistische skinheadgroep uit de punkscene in New York.

“Veel van hen waren Anglofielen die bekend waren met de voetbalcultuur in Engeland en Schotland,” zegt McAllister over de Firm. “Wat hen naar de wedstrijden van de Centaurs trok, was een soort combinatie van hun connectie met Groot-Brittannië en linkse politieke overtuigingen.”

McAllister startte de ESC als een soort overkoepelende organisatie voor alle fangroepen van MetroStars. Toen de Centaurs failliet gingen absorbeerden ze dus ook de Firm. De leden van RASH wilden dat MetroStars een linkse club werd in de globale gemeenschap van socialistische voetbalfans.

Niet iedereen was links, of überhaupt zo politiek ingesteld, maar de socialistische ideologie zorgde voor onrust onder de fans. “We waren een zooitje ongeregeld,” herinnert Holly Duthie, een lid van ESC. “We hadden onder andere skinheads, mariniers, latino’s, Poolse hooligans en families met kinderen.”

“Ik denk dat iedereen het ermee eens was dat we de supportersgroep zo onvriendelijk mogelijk moesten maken tegenover racisten en fascisten, die vaak op wedstrijden afkwamen” zegt Miles. “Er was simpelweg onder supporters besloten dat er geen nazi’s bij de wedstrijden van de MetroStars zouden worden toegelaten.”

ESC’s meer politieke leden hadden gezien hoe rechtse partijen in Europa en Zuid-Amerika midden in de jaren negentig voetbal gebruikten als platform. Ze waren bezorgd dat hetzelfde zou gebeuren met de MLS, en specifiek in het Giants Stadium. “We wilden zeker weten dat voetbal in New York en New Jersey vrij stond van rechts-extremistische elementen,” vertelt Greg Pason, een vroeg ESC-lid.

Hun angsten werden bevestigd bij de tweede thuiswedstrijd van de MetroStars, toen een groep neonazi’s uit South Jersey kwam opdagen. “Mensen wisten toen al hoe dat zou aflopen,” zegt Miles. “Ze werden er uitgegooid.” De ESC was niet bang voor een gevecht. Volgens een aantal ooggetuigen dreef een gewelddadige confrontatie de extreemrechtse groep weg. De neonazi’s zorgden daarna nooit meer voor problemen. “Ze bleven wel komen,” zegt Pason, “maar nooit georganiseerd.”

Their fears were borne out in the MetroStars' second home game, when a group of neo-Nazis from South Jersey showed up. "People knew ahead of time it was only going to end one of two ways," Miles says. "They were ejected." The ESC didn't exactly shy away from fighting, either, and according to several people who were there that day, a violent confrontation finally drove the far-right group away.

The neo-Nazis were never a problem again. "They continued to attend," Pason says, "but never in any organized way." But there were other "isolated incidents," McAllister recalls, when bands of far-right fanatics came to games and did Hitler salutes and sang racist chants. Pason remembers them as mostly being recent Russian and Polish immigrants. "They were coming out to matches and did not understand why they couldn't wear swastikas and why those white power and racist chants were not really accepted," he says. "So we had to be more vocal with some of those folks."

Not that the MetroStars or MLS thanked the ESC for keeping its stands free of neo-Nazis. Jeff Bradley, the club's press officer in its first season, who regularly interacted with fans, says he had no idea that there was such a strong political component to the ESC, or that the stands had become an ideological battleground. (New York City FC went through some of the same growing pains in its inaugural season in 2015, when some far-right elements allegedly infiltrated their supporters groups and attacked the Garden State Ultras, another Red Bulls fan organization.)

"The MetroStars knew as little as they possibly could about us," says McAllister. "They didn't pay us any mind at all. I think they thought that we were more of a curiosity and at times an irritant."

The MetroStars and Giants Stadium were, in the ESC's telling, wholly unprepared for dealing with a hardcore supporters group—a totally novel concept to many at the club's front office, according to the fans. The supporters kept butting heads with stadium security and did things like chant "Fuck the shootout" whenever another tied regular season game was decided by penalty kicks, hoping that their disgust of the format would be audible on the TV broadcast. The ECS was initially mixed in with regular fans who didn't want to stand and couldn't see through the fanatics who did. It took a few games for the MetroStars to figure out that the supporters group needed its own section.

"It wasn't like today where they use pictures of the ultra-style supporters as a selling point of the league," says Miles. "It was really imagined as a family-friendly, soccer moms kind of event. And they really just didn't quite know what to do with the ESC." (Fan-club relations have improved dramatically since Red Bull bought and renamed the club in 2006, although many ESC members were put off by the re-naming and re-branding of the club and left.)

Het aantal aanwezige fans maakte het voor de ESC steeds makkelijker om zich te laten zien. In de eerste jaren van de competitie waren er gemiddeld nog zo’n 24.000 mensen bij de wedstrijden en werd er nog een record neergezet bij de wedstrijd tegen Los Angeles Galaxy met 69.225 bezoekers. Twee jaar geleden, toen de nieuwheid van de MLS eraf was, kwamen er zestien procent mensen minder naar de MLS-wedstrijden. Daardoor hadden de MetroStars opeens minder dan 17.000 toeschouwers per wedstrijd. De ESC werd steeds duidelijker zichtbaar op de tribune.

De MetroStars waren een middenmoter, maar hun fans waren indrukwekkend. De ESC was erg beïnvloed door Europa en hielp met het maken van een blauwdruk voor supportersgroepen in de rest van de MLS. “Het voelde alsof we de competitie aan het leiden waren op het gebied van supporterschap,” zegt Duthie. “Het leek alsof we meer georganiseerd waren dan andere groepen. We maakten een hoop spandoeken en veel herrie. We maakten andere teams belachelijk om hun gebrek aan supportersgroepen en fans.”

“Bijna iedereen was continu dronken. We wilden gewoon een geweldige atmosfeer creëren,” zegt Pason. “Misschien is hooliganisme het woord, maar ik weet niet of het de correcte term zou zijn. De ESC was luid en irritant. We wilden andere supporters intimideren op een grove manier.”

Tegenwoordig is er geen politieke sfeer meer te vinden op de tribunes van de toenmalige MetroStars. De meeste leiders van de originele ESC zijn verder gegaan met hun leven. Niemand die in dit artikel wordt genoemd is nu nog betrokken bij de ESC; Miles is nu een IT-professional en Pason is nationaal secretaris van de Amerikaanse socialistische partij.

Er heerst nog steeds een open atmosfeer in het stadion die de jaren heeft overleefd. “Datgene waar ik het meest trots op ben met de ESC is de open houding die we hebben achtergelaten,” zegt McAllister. “Ik denk dat dat doorleeft als een van de sterkste principes van de ESC.”

Pason herinnert het zich allemaal met plezier. “We wilden een geweldig team hebben, maar we waren ook activisten,” zegt hij. “Het was een belabberde club, maar de atmosfeer was perfect.”

—

Mis niets! Like VICE Sports Nederland voor je dagelijkse dosis ijzersterke sportverhalen.