Mensenrechtenorganisaties roepen Turkije op om journalisten van VICE News vrij te laten

Wereldwijd hebben diverse mensenrechtenorganisaties de Turkse regering opgeroepen om onmiddellijk de VICE News-journalisten, die sinds afgelopen donderdag zonder officiële aanklacht vastzitten, vrij te laten. Terwijl ze hun werk deden in Diyarbakir, een stad met een overwegend Koerdische bevolking in het zuidoosten van Turkije, zijn de Britse journalisten Jake Hanrahan en Philip Pendlebury, samen met hun chauffeur en een lokale journalist, in hechtenis genomen.

Hoewel Turkse bronnen aanvankelijk lieten weten dat de journalisten vast zaten omdat ze zonder toestemming van de overheid zouden hebben gefilmd, worden de journalisten nu beschuldigd van het steunen van de Islamitische Staat. De autoriteiten hebben alle opnameapparatuur van de journalisten in beslag genomen en hun hotelkamers uitgebreid doorzocht. Ze verschijnen vandaag voor het eerst in de rechtszaal.

Amnesty International, PEN International, en het Comité voor de Bescherming van Journalisten (CPJ) hebben de opsluiting allemaal in ferme bewoordingen veroordeeld. Amnesty heeft een statement uitgevaardigd waarin de beschuldigingen van de Turkse overheid aan het adres van de journalisten "bizar" worden genoemd. "Het is volkomen logisch dat de journalisten over zo'n belangrijk verhaal verslag deden," aldus Amnesty. "Het is onterecht om de journalisten vast te houden, aangezien de aantijgingen dat ze hun steun zouden betuigen aan de Islamitische Staat niet alleen ongefundeerd, maar ook ronduit belachelijk is."

Nina Ognianova, de coördinator van de CPJ-programma's in Europa en Centraal Azië, riep de autoriteiten van Diyarbakir op om Hanrahan, Pendlebury en hun collega's onmiddellijk vrij te laten. "Berichtgeving over de hervatte gevechten tussen Turkse veiligheidstroepen en de Koerdische separatisten in het onrustige zuidoosten van Turkije, is in het publieke belang van zowel het lokale als het internationale publiek. De autoriteiten zouden journalisten moeten beschermen, in plaats van ze vast te zetten," aldus Ognianova.

Zeynep Oral, de directeur van PEN Turkije, zegt dat het steeds moeilijk wordt voor journalisten om in Turkije hun werk te doen. "In deze periode van onzekerheid, zowel in het land als in de specifieke regio, hebben we juist behoefte aan vrijheid van meningsuiting en het recht om informatie te verkrijgen," aldus Oral. "We vragen daarom om gerechtigheid, en dus om de onmiddellijke vrijlating van deze journalisten die niets anders deden dan hun werk."

Maureen Freely, directeur van de Britse PEN, voegde daar nog aan toe dat de Turkse president Recep Tayyip Erdogan "de laatste jaren uitzonderlijk zijn best heeft gedaan om de vrije media de mond te snoeren." Freely had overigens sowieso een appeltje te schillen met Erdogan: "Sinds zijn partij er tijdens de verkiezingen in juni niet in is geslaagd een meerderheid te krijgen, heeft hij nog harder gewerkt om alle kritische berichtgeving over hem teniet te doen – en dan in het bijzonder de berichtgeving over de hoog opgelopen conflicten in het hoofdzakelijk Koerdische zuidoosten," zei ze. "Zijn doel is, zoals altijd, om de berichtgeving te sturen. Als we deze journalisten in de gevangenis laten zitten, heeft hij zijn zin gekregen."

Suzanne Nossel, directeur van de Amerikaanse PEN, deed eveneens een duit in het zakje: "Als toestanden zulke ernstige vormen aannemen, laten overheden hun zwakke plek vaak zien door kritische journalisten vast te zetten. Het opsluiten van deze betrouwbare VICE-journalisten is een nieuw dieptepunt voor Turkije. Ze moeten onmiddellijk en onvoorwaardelijk worden vrijgelaten."

Een woordvoerder van VICE News zei dat de journalisten vandaag "op ongefundeerde wijze zullen worden aangeklaagd voor terroristische activiteiten." De woordvoerder zei bovendien dat "VICE News actief bezig zal blijven om in overleg met de relevante autoriteiten onze vier collega's zo snel mogelijk vrij te krijgen."

Hanrahan en Pendlebury zijn beide ervaren reporters. Samen hebben ze onder meer verslag gedaan over de migrantencrisis in Calais, het Schotse onafhankelijkheidsreferendum en de republikeinse jongeren in Ierland. Naast zijn werk voor VICE News heeft Hanrahan onder andere geschreven voor de Guardian, de Independent, Wired en de Rolling Stone Middle East. Pendlebury is een gerespecteerd cameraman die onder meer in Irak, Afghanistan en Noord-Korea heeft gewerkt.