Als mannen stiekem het condoom afdoen – we spraken slachtoffers van ‘stealthing’

Soms werkt het verhelderend om iets een naam te geven. Lang niet iedereen weet wat ‘stealthing’ betekent – namelijk dat iemand tijdens de seks stiekem het condoom afdoet – maar de kans is groot dat je wel iemand kent die precies dat heeft meegemaakt. Uit een Australisch onderzoek bleek dat 18 procent van de vrouwen en 4 procent van de mannen er slachtoffer van is geweest, en dat slechts 1 procent aangifte heeft gedaan.

Technisch gezien is er in een groot deel van de wereld geen wet die stealthing verbiedt, maar eigenlijk is het wel degelijk een vorm van seksueel misbruik – de dader heeft seks met je op een manier waarvoor je geen toestemming hebt gegeven. In Zwitserland, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk zijn er al mensen voor veroordeeld. Ook Wikileaks-oprichter Julian Assange werd ervan beschuldigd (de vervolging werd eind vorig jaar gestaakt).

Los van de emotionele schade die stealthing kan veroorzaken, kan het in de ergste gevallen ook tot ongewenste zwangerschappen of soa’s leiden. We spraken zes mensen die slachtoffer werden van stealthing. Een aantal van hen begreep een stuk beter wat er gebeurd was doordat ze het een naam konden geven.

Waarschuwing: in dit stuk zitten expliciete beschrijvingen van seksueel misbruik.

Avaar* (26), werkt in de media, Amsterdam

Op mijn twintigste had ik seks met een jongen uit hetzelfde dorp als ik. We waren niet bevriend, maar gingen wel met dezelfde mensen om. Ik had hem bij me thuis uitgenodigd en we begonnen te zoenen. Na een tijdje was het de vraag wie top en wie bottom zou zijn. Ik had maar één condoom over, dus die bood ik hem aan. Hij stelde voor om het zonder te doen, maar dat wilde ik niet. Toen we eenmaal bezig waren stopte hij om de minuut om “het condoom goed te doen”. Ik vroeg een paar keer of hij het af had gedaan, maar hij zei telkens van niet. Zo waren we een tijdje bezig, tot ik op een gegeven moment op mijn buik lag en iets geks op mijn rug voelde liggen: het condoom.

“Oeps! Die moet ervanaf zijn gefloept,” zei hij lachend. Ik vond het walgelijk. Ik vroeg hoelang we het al zonder hadden gedaan, maar hij wist het niet. Toen ik vroeg of hij soa’s had werd hij kwaad. “Denk je dat ik vies ben?” zei hij. “Dan was ik echt wel meteen gekapt. Ongelooflijk dat je zo aan me twijfelt.” Ik wist niet wat ik moest zeggen en vroeg of hij weg wilde gaan. Hij zei dat ik het maar moest vergeten, en beloofde dat hij het condoom de volgende keer om zou houden. Ik negeerde hem. Terwijl hij wegliep noemde hij me een dramaqueen. Ik werd kotsmisselijk en stapte gelijk onder de douche. Urenlang probeerde ik mezelf schoon te maken. Daarna maakte ik een afspraak voor een soa-test.

De volgende dag vertelde ik er een vriendin over, en ik had verwacht dat ze er wel van zou schrikken, maar ze zei juist dat ik er te veel een ding van maakte. Na een tijdje overtuigde ik mezelf er ook van dat het niet zo’n big deal was en hield ik erover op. Ik heb het idee dat in de homogemeenschap verwacht wordt dat je voorzichtig bent, maar dat er tegelijkertijd ook een idee heerst van: “Je bent gay, stop met klagen en gooi alle remmen gewoon los.”

Mona* (28), regisseur, New York

Hij was Brits, beleefd en goedgemanierd. Toen we bij hem thuis kwamen kreeg ik thee en koekjes.

Hij kon geen stijve krijgen, wat volgens hem door het condoom kwam. Ik stond erop dat we die wel zouden gebruiken, want ondanks al zijn goede manieren wist ik gewoon dat hij er waarschijnlijk op los neukte, en ik had niet per se zin om me te laten testen. We gingen met elkaar naar bed en hij klom op me. Hij had ineens nergens meer last van, dus ik vroeg me af of hij het condoom nog wel om had.

Hij lachte onschuldig en zei: “Zo is het toch veel chiller?” Mijn antwoord was: inderdaad, zonder condooms is het beter. Maar mijn antwoord was ook: heb je weleens van gonorroe gehoord? Genitale herpes? HPV? Schaamluis? Aids? Weet je wel waar baby’s vandaan komen? Heeft niemand je ooit manieren geleerd? Ik weet dat je best wát manieren hebt geleerd, maar waar waren die ineens toen je je lul tussen mijn benen wurmde?

Dit is de eerste keer dat ik de term stealthing hoor, en ik vind eigenlijk niet dat het de lading dekt. Het klinkt als een gladde truc, maar het is gewoon ontzettend grof en sleazy. Dat zou ik een beter woord vinden: ‘sleazing’, ‘scuzzing’ – of misschien waar het uiteindelijk op neerkomt: aanranding.

Elisabeth (46), freelancer, Wenen

Tijdens een concert had ik een Duitse man ontmoet. Ik had duidelijk gezegd dat ik geen hormonale anticonceptie gebruik, en het dus alleen met condoom deed. Dat vond hij geen probleem: hij vond het belangrijk om jezelf te beschermen. Na onze eerste date belandden we bij elkaar in bed en bleken we exact dezelfde condooms te hebben gekocht – zelfs van hetzelfde merk. We deden er eentje om en hadden seks. Toen ik daarna naar de wc ging vroeg ik waar het condoom lag, zodat ik die gelijk weg kon gooien. Hij wees naar het voeteneinde en zei dat hij het “ervan af gehaald omdat het niet goed voelde”. Ik sprong uit bed en voelde mijn benen tintelen.

Ik wist dat ik in de ovulatiefase van mijn cyclus zat. Ik was blind van woede en doodsbang tegelijk, en schreeuwde naar hem. Maar hij draaide zich om en weigerde iets te zeggen.

Natuurlijk werd ik zwanger. Op dat moment was ik een vrijgezelle moeder van twee kinderen, en ik kon er echt geen derde bij hebben. Hij wilde me niet geloven – hij zei dat hij nog nooit een vrouw had bezwangerd en niet wist wat hij met me aan moest. Ik had niet genoeg geld voor een abortus, wat me 450 euro zou kosten. Dus toen verzon ik een excuus om geld van mijn ouders te lenen, waarna ik het alsnog weg kon laten halen.

Ik stuurde de rekening naar zijn werkadres, samen met mijn rekeningnummer en een screenshot van een berichtje waarin hij schreef hoeveel waarde hij aan condooms hechtte. Ik waarschuwde hem ook dat ik de volgende keer misschien wel zou vergeten om op de enveloppe te vermelden dat het ‘persoonlijke correspondentie’ betrof. Hij stortte de helft van het bedrag terug. Natuurlijk had ik liever het volledige bedrag gekregen, maar ik heb nu tenminste iets van controle over mijn leven terug.

Nina* (32), werkt bij een reclamebureau, Londen

Na de kerstborrel van mijn werk ging mijn baas met me mee naar huis. Hij is getrouwd, maar zei dat hij in een “open relatie” zat. Of dat echt klopt valt te betwijfelen.

Ik zei dat ik de pil niet slikte, en gaf hem een condoom. We waren best snel klaar en lagen daarna even naast elkaar. Toen hij opstond om naar de wc te gaan zag ik het condoom op de grond liggen, dus ik vroeg waarom. “O ja, het condoom ging er per ongeluk af. Ik ben in je gekomen, maar ik ben clean, dus maak je geen zorgen.”

Ik werd gek, begon naar hem te schreeuwen en probeerde uit te leggen waarom het zo erg was. Nadat ik Clue had gecheckt, de app waarmee ik mijn cyclus bijhoud, realiseerde ik me dat ik in de ovulatiefase zat. Ik raakte in paniek.

Hij zei nonchalant dat ik gewoon een morning-afterpil moest nemen – wat ik al tien jaar niet had gedaan, omdat het nou eenmaal niet mijn voorkeur heeft van alle anticonceptiemiddelen. Het leek hem geen bal uit te maken wat voor gevolgen deze actie kon hebben. Hij ging naar huis, ik ging slapen. Toen ik wakker werd zat ik vol wrok en spijt.

Het is sowieso geen geweldig idee om met je baas naar bed te gaan. Maar als je op werk langs hem moet lopen, en je beseft dat hij die nacht over een grens is gegaan, is het nog veel ingewikkelder en enger.

Mirko (27), maatschappelijk werker, Wenen

Ik had een date met een gast van eind dertig die ik op Grindr had ontmoet. We werden dronken en hadden seks – ik had niet eens door dat hij ondertussen zijn condoom af had gedaan, totdat hij in me kwam. Ik was woedend en hij probeerde me te kalmeren. Ik joeg hem mijn huis uit terwijl hij alleen zijn onderbroek aan had, en gooide zijn spullen het raam uit.

De volgende dag was ik weer wat afgekoeld en stuurde ik hem een bericht. Hij blokkeerde me, wat ik nogal gemeen vond. Op dat moment wist ik nog niet dat PrEP bestond. Ik moest zes weken wachten voordat ik getest kon worden, maar uiteindelijk bleek ik gelukkig niks te hebben.

Lisa (30), geneeskundestudent, Melbourne

Ik ging naar bed met een vriend van een vriend. Hij leek oké te zijn, maar nadat we seks hadden gehad zag ik dat hij ineens geen condoom meer om had. Je zou zeggen dat zoiets niet zomaar gebeurt als je gemeenschappelijke vrienden hebt. Ik was nog jong, en weet nog dat ik wat zenuwachtig lachte nadat hij had toegegeven wat hij had gedaan. Ik zei iets als: “Oeps, ondeugend hoor.”

Ik was aan de pil, maar dat had ik hem helemaal niet verteld. Het duurde jaren voordat ik begreep wat je eigenlijk zegt als je stiekem het condoom afdoet: “Het boeit me niet als je iets oploopt of zwanger wordt, mijn tijdelijke genot is belangrijker dan jouw gezondheid.”

* Naam is veranderd om de identiteit te beschermen