Ik werd uitgehuwelijkt aan een man in Nederland die mij mishandelde en uitschold

Deze week publiceren we verhalen van vrouwen die in een opvanghuis wonen, omdat ze door geweld thuis niet meer veilig zijn. In Nederland krijgt één op de vijf vrouwen ooit te maken met fysiek geweld dat wordt gepleegd door een (ex-)partner of iemand uit huiselijke kring, en jaarlijks worden 200.000 tot 230.000 volwassenen slachtoffer van ernstig of herhaaldelijk huiselijk geweld.

Sonita* (36) werd uitgehuwelijkt aan een Afghaanse man die al lang in Nederland woonde. Rashid* mishandelde haar zowel geestelijk als lichamelijk. Op het moment dat we haar spreken, woont ze net een week in een opvanghuis voor vrouwen, omdat ze bij haar echtgenoot niet meer veilig is.

Ik kom uit Afghanistan en ben 4,5 jaar geleden door mijn familie uitgehuwelijkt aan een 16 jaar oudere man. Rashid* is hoogopgeleid, ook Afghaans, en woonde toen al 20 jaar in Nederland. Daarom dacht ik dat hij niet meer op een traditioneel Afghaanse manier over vrouwen dacht – namelijk dat je vrouwen ongestraft mag mishandelen. Maar ik kwam er al snel achter dat hij streng en ouderwets is. We leven in een eeuw waarin robots worden uitgevonden en iedereen smartphones heeft, maar Rashids gedachten over verhoudingen tussen mannen en vrouwen zijn van drie eeuwen geleden.

Ik ben naar Nederland verhuisd om samen met hem een gelukkig leven op te bouwen, maar al snel bleek dat we heel anders waren: hij vond mij te liberaal en modern, omdat ik wilde studeren en werken, en sociale contacten wilde onderhouden. Hij wilde dat ik thuis zat en geen contact met andere mensen had. Ik moest hem gehoorzamen, en deed ik dat niet, dan werd hij boos en zei hij dat ik een egoïst was.

Er was in onze relatie geen respect, begrip, zorg of liefde voor elkaar. Hij schopte me, schold me vaak uit met vieze woorden, en mishandelde me zowel geestelijk als fysiek. Ik dacht: is dit een leven voor mij, moet ik dit accepteren? Vrouwen uit Afghanistan moeten geweld accepteren en mogen geen mening hebben – als vrouw hoor je je man te gehoorzamen, waardoor je een soort robot wordt. Mijn oma, moeder en tante konden dat, maar ik niet.

Vorige week ben ik het huis uit gevlucht en ben ik naar mijn psycholoog gegaan. Het enige dat ik bij me had was een tas, een paar belangrijke papieren, mijn laptop en telefoon. Ik was heel bang. Ik heb niemand hier, en ken de taal en cultuur niet goed. De psycholoog is meegegaan naar de politie, omdat ik niet alleen durfde, en samen met de hulpverlening heeft de politie ervoor gezorgd dat ik in dit opvanghuis terecht ben gekomen.

Rachid wist niet dat ik was gevlucht, totdat de politie hem dit vertelde. Hierna belde hij mijn ouders op om te vertellen dat ik weg was, en hij loog dat ik zijn huis had leeggeroofd. Mijn familie was hier niet blij mee en wilde een verklaring. Ze vroegen aan mij hoe ik in deze situatie terecht was gekomen en schreeuwden dat het mijn fout was, dat ik meer geduld moest hebben, en niet zoveel aan mezelf moest denken. Mijn moeder, vader en broer vroegen wel of ik veilig was.

Ik heb tegen ze gezegd dat het me spijt, en dat het een leugen is dat ik zijn huis heb leeggeroofd, maar dat ik niet verder kon met dit leven. Ik weet dat mijn familie achter mijn rug om praat. Veel familieleden willen mij niet meer kennen en begrijpen mijn keuze niet.

Ik heb heel lang nagedacht over de beslissing om hem te verlaten; het heeft namelijk veel consequenties. In onze cultuur is het niet gebruikelijk om van je man te scheiden: het is een schandaal voor de hele familie. Ik weet dat ik met vuur speel, maar ik had geen keuze.

Ik weet dat ik veilig ben in dit gebouw, maar zo voel ik me niet. Ik slaap niet, ik eet niet, mijn hoofd zit vol. Soms ga ik een rondje hardlopen omdat ik binnen anders gek word. Ik ben bang dat iemand mij ziet en dat Rashid erachter komt waar ik zit. Dan komt hij misschien hierheen. Ik hoop dat hij mij kan loslaten, zodat ik mijn leven weer op de rit kan krijgen.

Vrouwen moeten hard schreeuwen om te laten weten dat huiselijk geweld overal voorkomt. In de opvang sprak ik met een Nederlandse vrouwelijke arts, en ik was verbaasd toen ze zei dat zij ook patiënt was. Het maakt niet uit waar je vandaan komt, welke huidskleur je hebt, welke opleiding je hebt gedaan – geweld is overal.

Na jaren van psychische en fysieke mishandelingen, was ik kapot. Ik dacht: als ik nu bij hem blijf, komt het nooit meer goed met mij. Ik wilde weg, zodat ik kon ontsnappen aan een leven waarin ik kapot werd gemaakt, zodat ik die vieze scheldwoorden niet meer hoefde te horen.

Toen we samen waren heb ik een paar keer gezegd dat ik het niet langer trok om samen te wonen. Dan bedreigde hij me en zei: “Je gaat nooit bij mij weg, ik kan je zo doodmaken en niemand zal daar ooit achter komen.” Als ik voorstelde om samen in therapie te gaan, werd hij heel boos. en hij wilde nooit met mij aan tafel zitten om te praten.

De psycholoog bij wie ik al langer zit, zei: “Je leidt geen leven, je komt hier iedere week met dezelfde klachten en tranen. Er is geen medicijn tegen huiselijk geweld, ga weg daar.” Haar gegevens hangen hier aan de muur – mocht ik ooit spijt hebben van mijn keuze, dan kan ik haar bellen. Maar spijt zal ik nooit hebben, want ik ben eindelijk veilig.

Ik ben onzeker over de toekomst, omdat ik niet weet wat er gaat gebeuren. Ik zal hard moeten werken om mijn verdriet te verwerken, maar ik wil me ook focussen op de toekomst. Zodra ik meer rust in mijn hoofd heb, ga ik een taalexamen doen. Alles begint met taal: geld verdienen, vrienden maken, gelukkig worden. Om te oefenen met Nederlands, koop ik kinderboekjes uit de kringloopwinkel, die ik overschrijf. Ik heb mijn farmacie-diploma uit Afghanistan naar de overheid gestuurd, hopelijk wordt dat geaccepteerd zodat ik kan gaan werken.

Over een jaar zal ik een anders mens zijn – met die gedachte lukt het me om elke ochtend wakker te worden en tegen mezelf te zeggen dat het goed komt. Het kost veel energie om hierover te praten, maar ik blijf doorvechten. Ik hoop dat onze kleinkinderen ooit zullen denken: waar waren onze opa’s en oma’s mee bezig, waarom sloeg opa oma? Er valt nog een heleboel te veranderen in deze wereld.

* Sonita en Rashid zijn gefingeerde namen

Mocht je na het lezen van dit verhaal met iemand willen praten of op zoek zijn naar hulp, kijk dan op deze site waar je terecht kunt, of neem direct contact op met Stichting Het Kopland: 050 - 599 14 20.

College voor de Rechten van de Mens zet zich tot en met 10 december in voor de Europese campagne UNiTE to end violence against women.