Dit zijn de meest nutteloze diploma's van heel Europa

Nog even en computers hebben al onze banen overbodig gemaakt, en daarmee alle diploma’s. Toch is er nog wel ruimte voor optimisme: er zijn zeker weten bepaalde diploma’s die nét wat overbodiger zijn dan andere. Denk aan het soort waar je drie jaar lang je portemonnee voor omkeert, zonder vooruitzicht dat-ie ooit gevuld zal worden. Je blijft gedesillusioneerd achter, zonder enig toekomstperspectief.

We vroegen even rond in de VICE-kantoren door heel Europa op zoek naar een aantal van de meest nutteloze diploma’s denkbaar.

Wat is het?
Stand-Up Comedy (MA)

Waar kan je het studeren?
Universiteit van Kent

Overzicht
Een postdoctorale graad in stand-up-comedy is perfect voor mensen die denken dat het heel normaal is om op hun eerste date te zwetsen over hoe grappig ze zijn, natuurlijk zonder daadwerkelijk iets grappigs te zeggen. De universiteit van Kent is de enige universiteit die een studierichting aanbiedt in wat ze omschrijven als een 'levendige vorm van populair theater’. Gedurende één jaar leer je alles over hoe je eigen materiaal schrijft én krijg je de kans om voor tweehonderd man je ding te doen. Iedereen weet dat eigenaren van comedyclubs altijd eerst naar je masterdiploma vragen voordat ze je boeken, dus deze studie is sowieso de moeite waard als je van plan bent de komende veertig jaar weinig tot niets te verdienen.

– Nana Baah

Wat is het?
Bibliotheek- en informatiewetenschappen (MA)

Waar kun je het studeren?
Universiteit van Belgrado

Overzicht
Er zijn vast veel jonge Serviërs die dol zijn op boeken en niets liever willen dan leren hoe je een bibliotheek runt en drie jaar van hun leven doorbrengen op de Universiteit van Belgrado. Maar de realiteit is dat er slechts een paar bibliotheken zijn in heel Servië, en die ook nog eens stuk voor stuk te weinig geld en te veel personeel hebben. Deze scheve verhouding komt voornamelijk doordat de bibliotheken door lokale gemeentes worden beheerd. Je komt er eigenlijk alleen maar aan de bak (en kan profiteren van al dat bibliotheekgeld) als je lid bent van de regerende partij, of daar connecties hebt. En als je zoveel invloed hebt, is een diploma dan nog wel nodig? Precies.

– Mihailo Tesic

Wat is het?
Circusartiest

Waar kun je het studeren?
Codarts Hogeschool voor de Kunsten, Rotterdam

Overzicht
Bij Codarts kun je je laten scholen in alle circusklassiekers: van jongleren tot koorddansen. Maar hoe hard je het ook probeert, sommige universele waarheden zijn gewoon niet te negeren: het circusleven sterft uit. Het is niet meer zoals vroeger; steeds meer landen verbieden wilde dieren in het circus (of zijn ermee bezig). En zeg nou zelf, een dagje circus is toch vooral de moeite omdat je stiekem zit te wachten op het moment waarop de tijger uit z’n trance ontwaakt en de zoete wraak neemt waar ‘ie al jaren naar verlangt? Daar komt bij dat kinderen dankzij de opkomst van virtual reality en videogames vandaag de dag niet snel onder de indruk zijn - het wordt dus ook moeilijker om jezelf als clown te verkopen voor het kinderfeestje van je nichtje.

– Lisa Lotens

Wat is het?
Performance Design (MA)

Waar kun je het studeren?
Universiteit van Roskilde

Overzicht
Stel je voor: een festivaldirecteur, een ondernemer en een wedding planner ontmoeten elkaar in een bar, worden ontzettend dronken en hebben een triootje. Het resultaat van deze drievoudige DNA-uitwisseling zou sowieso Performance Design gaan studeren.

De Universiteit van Roskilde biedt al sinds 2004 studenten de kans hun cv’s uit te breiden met vaardigheden als ‘analyse, ontwikkeling en eventmanagement voor festivals en conferenties’. Maar de Deense eventwereld is competitief en er zijn maar een beperkt aantal plekken voor nieuwe festivalmanagers en toneelregisseurs.

In de afgelopen jaren hebben veel alumni moeite gehad met het vinden van een baan - met als gevolg dat de afdeling waar deze studie wordt gegeven, flink heeft moeten bezuinigen. Van iedereen die hier is afgestudeerd, zijn er maar weinig die in het vakgebied een baan hebben gevonden. Misschien omdat een theoretische aanpak niemand voorbereidt op de werkelijkheid? Of wellicht omdat je eigenlijk helemaal geen diploma nodig hebt om een evenement te organiseren? Of is het, zoals ik zelf leerde toen ik dit studeerde, omdat de hele studie een lachertje is?

– Kristian Ejlebæk Nielsen

Wat is het?
Numismatiek (MA)

Waar kun je het studeren?
Universiteit van Wenen

Overzicht
Numismatiek is de studie van oude gouden en zilveren munten en moderne contante valuta.

Een voorbeeld van waarom dit zinloos is: check nu je zakken en je portemonnee. Hoogstwaarschijnlijk zit daar geen contant geld in, want het is 2018 en je betaalt alles met je pinpas, je telefoon, PayPal, of een andere digitale betaalmethode.

En dat zal nog wel even zo blijven. Zodra we erachter komen wat cryptocurrencies nou precies zijn, zal de Bitcoin waarschijnlijk banken en pinpassen vervangen, net zoals hoe muziek streamen de dood van de cd betekende. Het wordt dus een stuk moeilijker (zo niet onmogelijk) voor aspirant-numismaten om research te blijven doen. Of er nog toekomst in de numismatiek zit? Je kunt je geld beter ergens anders op inzetten.

- Thomas Vorreyer

Wat is het?
Wetenschap en cultuur van de Alpen (BA)

Waar kun je het studeren?
Universiteit van Milaan

Overzicht
De onderdelen van deze studie lopen uiteen van bodemkunde en gewasbescherming tot het kweken van bomen. Ze lijken daarmee geïnspireerd op afleveringen van Yogi Bear. De Universiteit van Milaan biedt deze studie aan, maar de lessen zelf zijn in Edolo, een klein dorpje op de helling van de Adamello-berg in de Italiaanse Alpen.

Afgestudeerden komen in aanmerking voor banen bij lokale organisaties, musea, nationale parken en bij beschermde gebieden in de Alpen - en nergens anders ter wereld, blijkbaar. Succes!

- Giulia Fornetti

Wat is het?
Politicologie (BA)

Waar kun je het studeren?
Universiteit van Warschau

Overzicht
Ik weet dat het gedurfd is om te beweren dat diepgaande kennis over de werking van politiek nutteloos is, maar luister. De laatste drie jaar is duidelijk gebleken dat succes in de Poolse politiek niks te maken heeft met ervaring of kennis. Alles wat je nodig hebt is een onderbuikgevoel en je moet het populistisch sentiment willen uitbuiten - en dat is een aangeboren vaardigheid, niet iets wat je op de Universiteit van Warschau zal leren.

In 2015 bijvoorbeeld, toen de rechtse partij Law and Justice aan de macht kwam, werd Paweł Kukiz, een ex-punk-rocker zonder enige politieke ervaring, derde bij de Poolse presidentsverkiezingen. Hij kreeg steun van twintig procent van de kiezers. Dit lukte hem dankzij populistische slogans over het ‘vernietigen van het systeem’. Later richtte hij Kukiz’15 op, zijn eigen extreemrechtse partij. De Poolse rapper Liroy (Piotr Marzec), die ook als pornofilmproductent zou hebben gewerkt, was enige tijd zijn partijlid.

Dat zijn twee voorbeelden van wat er nu in Polen gebeurt. Kijk om je heen en zie dat het een wereldwijde trend is.

Ook is er statistisch bewijs dat politicologie een van de slechtste manieren is om je universiteitsjaren door te brengen. Volgens een onderzoek van het persbureau NaTemat is er één baan beschikbaar per honderdvijftig afgestudeerde politicologen in Polen. Het is de moeite waard te vermelden dat zowel Paweł Kukiz als Piotr Liroy-Marzec geen enkele vorm van hoger onderwijs hebben genoten. Als je toch de Poolse politiek in wil, kun je de universiteit eigenlijk wel skippen. Word een beroemde goochelaar en heers over de wereld. Het is immers 2018.

- Pawel Mączewski

Wat is het?
Vrede, veiligheid en ontwikkeling (MA)

Waar kun je het studeren?
Universiteit van Coimbra

Overzicht
Natuurlijk, de wereld staat in brand en iedere dag zijn we een stapje dichterbij een nucleaire ramp, maar denk je nou echt dat je dit kan oplossen? Volgens de Universiteit van Coimbra moet deze master je conceptuele en theoretische kennis over vrede, veiligheid, ontwikkeling en humanisme opleveren. Waar ze minder duidelijk over zijn, zijn de carrièremogelijkheden voor afgestudeerden. Maar als je hier leert hoe je een bunker moet bouwen voor het einde der tijden, hoort deze studie misschien niet op deze lijst thuis.

- Madalena Maltez Lees ook: Waarom pretstudies nou juist zo belangrijk zijn