Hoeveel coke kan je snuiven voordat je neusschotje verdwijnt?

Dit artikel verscheen eerder in de VICE Festival Guide, en is een aangepaste versie van een eerder gepubliceerd artikel van Tonic.

Stel, je bent op een festival, en iemand, bijvoorbeeld een vriend, heeft op volkomen illegale wijze een zeer verboden pakje cocaïne naar binnen gesmokkeld. En stel nou ook dat die snode smokkelaar vervolgens de hele vrijdagnacht dat hele pak in een keer naar binnen raust, via zijn of haar kluissleutel en de neus. En stel vervolgens dat zo iemand stiekem nog meer cocaïne naar binnen heeft genomen en zelfs het hele festivalweekend, of nee, het hele festivalseizoen bergen c gebruikt. Wat is het ergste dat er dan kan gebeuren? En wat is het waarschijnlijkst dat er zal gebeuren? Heeft zo’n grootgebruiker aan het eind van dat seizoen een afgebrokkeld neusje à la Michael Jackson? Dat zochten we voor je uit!

Iedereen kent de verhalen over neuzen die door coke kapot zijn gegaan, maar kloppen die verhalen ook? “Dat coke gaten in je neus kan veroorzaken is echt waar,” vertelt Judith Noijen, preventiewerker bij Jellinek in Amsterdam. De schade ontstaat volgens haar doordat de drug vaatvernauwend werkt. Hierdoor kunnen voedingsstoffen de cellen niet meer goed bereiken. Noijen: “Doordat er minder bloed en dus ook minder zuurstof door de bloedvaten naar het neusslijmvlies loopt, raakt het slijmvlies geïrriteerd. Dit vergroot de kans op ontstekingen. Als deze ontstekingen onbehandeld blijven, kunnen kraakbeencellen afsterven en kan er uiteindelijk een gat kan ontstaan.”

Deze akelige aandoening heet een zadelneus. Het tussenschot van de neus is in dat geval afgestorven. Het neustussenschot is een stuk kraakbeen dat niet alleen de twee neusgaten scheidt, maar ook als een draagmuur je reukorgaan overeind houdt. Door de toevoer van cocaïne hoog te houden verandert deze draagmuur in een gipswandje, waardoor de boel instort als een jammerlijke, vunzige vleessoufflé.

Rob Otten, verslavingsarts bij Verslavingszorg Noord Nederland, denkt echter dat de zadelneus voornamelijk wordt veroorzaakt door kwalijke stoffen in de cocaïne: “Cocaïne is een brandende stof en daardoor brandt het gaten in het tussenschot”, aldus Otten. Hoeveel coke je daarvoor moet snuiven is volgens de verslavingsarts van ondergeschikt belang. Otten: “Het gaat er vooral om hoe vaak je snuift. Door regelmatig te snuiven raakt de neus constant geïrriteerd.” Met regelmatig doelt hij overigens niet per definitie op dagelijks gebruik, ook bij een wekelijks nachtje coke gedurende het festivalseizoen loop je kans op schade aan het tussenschot. “Het ontstaan van schade is van vele factoren afhankelijk, zoals je fysieke gesteldheid en hoe goed je afweersysteem functioneert.”

Het hebben van gaten in het tussenschot komt voor, maar het is geen alledaags ziektebeeld. Naar schatting heeft ongeveer 1 à 2 procent van de mensen die zich vanwege cocaïne-afhankelijkheid aanmelden bij Jellinek in Amsterdam een defect aan het tussenschot. Gevallen waar het neusschot echt totaal verdwenen is zijn volgens Noijen echt extreme uitzonderingen. “Mensen praten daar wel over, maar uiteindelijk kent bijna niemand iemand die zoiets heeft.”

Mocht je nu denken dat cokegebruik oké voor je neus is omdat je er toch waarschijnlijk geen gaten in je neustussenschot van krijgt, moeten we je teleurstellen: Coke is hoe dan ook slecht voor de neus. Wie het prikkende gevoel negeert en alsmaar tripjes naar de dichtstbijzijnde dixie blijft maken, zal je uiteindelijk wondjes, korstjes en ontstekingen in de neusholte krijgen. Nare bloedneuzen liggen dan ook op de loer.

Een bloedneus kan het gevolg van snuiven zijn, maar volgens Noijen hoeft dat niet altijd aan de coke zelf te liggen. “Als je een gevoelige neus hebt kunnen adertjes ook barsten als je met grote kracht snuift.” Maar dat is zeker geen vrijbrief om lekker door te nakken. “Wondjes zijn extra gevoelig voor ontstekingen.”

Coke wordt vaak versneden met zoetstoffen als mannitol en vitamines als inositol, of, als je pech hebt, met verpulverde tabletten van onbekende goedkope medicijnen. Ook chemicaliën van het productieproces kunnen als residu in de coke achterblijven. Deze stoffen kunnen volgens Otten ook schadelijk zijn. Bij de drugstestservice van Jellinek worden regelmatig zulke stoffen aangetroffen, vertelt Noijen. “Maar het idee dat sommigen hebben dat juist de vervuilingen de schade aan de neus veroorzaken en bij het gebruik van ‘zuivere’ coke geen risico lopen, is onjuist.”

Alle stimulerende middelen vernauwen de bloedvaten overigens. Speed snuiven zou daarom net zo slecht zijn voor je neus, maar schade aan de neus door speed komt in de praktijk toch minder voor. “Speed wordt meestal om de paar uur genomen, terwijl coke met veel kortere tussenpozen wordt gesnoven, waardoor er een grotere kans op schade bestaat”, legt Noijen uit.

Behalve stimulerend werkt cocaïne ook verdovend. “Dit effect werkt zeer lokaal”, vertelt Otten. “Vroeger werd door tandartsen bijvoorbeeld cocaïne gebruikt om een kies te verdoven.” Maar voor de gezondheid van de neus ziet Otten het effect vooral als gevaar. “De pijn van wondjes in de neus wordt niet gevoeld en daardoor blijven mensen gewoon doorsnuiven.”

Als je lichaam dat gesnuif van je beu begint te raken is het prima in staat om je dat duidelijk te maken. Hoewel cocaïne je overmoedig maakt, is het dus raadzaam om naar die snotneus te luisteren. Irritatie en wondjes in de neus zijn ook signalen om het envelopje gesloten te houden.

Noijen wijst erop dat ernstige schade in de neus ontstaat door onbehandelde ontstekingen. Door niet meer te snuiven kan het lichaam zich herstellen. Daarnaast raadt ze aan om je neus te spoelen. Dat is sowieso verstandig elke keer nadat je coke hebt gedaan. Noijen: “Met een beetje zout water kun je de restjes er gewoon uitspoelen.”

Hoeveel coke je moet snuiven voordat je neusschotje verdwijnt, hangt af van verschillende factoren. Je moet ten eerste met enige regelmaat coke gebruiken. Je gezondheid, je neushygiëne en hoe gevoelig je neus is hebben er ook mee te maken. Sowieso is het verstandig niet als een verdorven stofzuiger te keer te gaan. Scheelt je ook nog eens geld en gezondheid. Ook is de kans dat je als een vieze vuile wetsovertreder van het festivalterrein af wordt gedragen een stuk kleiner.

Het gebruik van drugs is nooit zonder risico. Dit artikel is onderdeel van De Bijsluiter, in samenwerking met Unity. Vlieg tijdens je trip niet uit de bocht, en check voor gebruik debijsluiter.vice.com.