Laten we allemaal een beetje rustig doen over Eminems BET Cypher

Elk jaar wordt de ceremonie van de BET Hip Hop Awards aangesterkt door een aantal cyphers. Jonge artiesten krijgen de kans om te laten zien wat ze kunnen en elke editie wordt ook een aantal cyphers van gevestigde namen erin gefietst. Dit jaar waren vooral Cozz, Little Simz uit Londen en Cyhi the Prynce en J.I.D. indrukwekkend, maar niet geheel onverwachts was de aandacht volledig gevestigd op de politiek beladen a capella-freestyle van Eminem. Het is logisch dat iedereen benieuwd was naar zijn optreden. Voor de meeste rapfans is hij nog altijd een van de beste ooit – vooral door zijn vermogen om messcherpe woorden aan elkaar te rijgen, en het verhaal van de arme, witte Amerikaan over te brengen. Vaak worden de BET-cyphers onderverdeeld in thema's, bijvoorbeeld: Young Miami, Fire Femcees en Young Spittaz. Maar Eminem kreeg z'n eigen en hij droeg zijn vier minuten helemaal op aan één persoon: Donald Trump.

Hij besprak natuurlijk onvermijdelijke onderwerpen als Trumps slappe optreden aangaande de catastrofe in Puerto Rico, zijn idiote fixatie op de protesten van NFL-spelers en de oranje gloed van z'n huid. En zoals bij alle beladen onderwerpen werd ook deze cypher in een online achtbaan geworpen en overladen met zowel lof als kritiek. Eminem kreeg vooral veren in z'n reet omdat hij de moed had om zich uit te spreken over deze onderwerpen en zich hiermee te profileren als een bondgenoot van de zwarte gemeenschap. Politiek schrijver Keith Olbermann noemde de cypher 'het beste politieke geluid van 2017', en Snoop Dogg liet op Instagram weten dat hij diep van binnen ''always knew you was a real nigga''.

Deze reacties zijn verontrustend en gevaarlijk op meerdere levels.

Om te beginnen was de rap zelf op z'n best matig te noemen. Puur op het gebied van skills waren de cyphers van de artiesten die ik eerder noemde veel indrukwekkender. Eminems freestyle klonk vooral als een vermoeiend optreden van een spoken word-artiest in een koffiezaakje. Het tempo van z'n woorden was niets meer dan een anticlimax vergeleken met wat de rest van de rappers te bieden had. Waar mensen zo van onder de indruk zijn, is dat hij als witte man – toch de bevolkingsgroep in Amerika die het meest gelinkt wordt aan het aanhoudende racisme in het land – zich uitspreekt tegen de meest racistische president in jaren. Kom op, dat is in de verste verte niet baanbrekend.

Zwarte artiesten worden zelden op deze manier geprezen. Als zij zich niet uitspreken over dit soort onderwerpen, wordt hen een gebrek aan politiek engagement verweten en worden ze als geldwolven afgeschilderd. Maar als ze zich wel uitpreken zijn ze gelijk herrieschoppers in de ogen van conservatieven en witte mensen die liever onderduiken in hun eigen realiteit dan zich te verdiepen in de dagelijkse struggles van een andere bevolkingsgroep. Het Super Bowl-optreden van Beyonce in 2016 werd onterecht bestempeld als protest tegen de politie en YG werd bedreigd door de geheime dienst door zijn nummer Fuck Donald Trump. Ook Kendricks optreden tijdens de BET Awards van 2015 werd haatdragend genoemd. Er is simpelweg geen win-win situatie denkbaar voor zwarte artiesten, en als ze zich toch uitspreken kunnen ze zelfs rekenen op een boze tweet van de president.

Eminem liep geen risico bij zijn klaagzang over Trump. Hij gaat er financieel niet op achteruit, verliest z'n baan niet, zal niet worden gedwongen z'n excuses te maken en zal al helemaal niet gelabeld worden als ''black identity extremist''. Dus hoe radicaal is zijn optreden echt, als je weet dat hij totaal geen risico loopt?

In zijn commentaar van vier minuten haalt hij geen één keer het gevaar voor de zwarte gemeenschap aan dat niet te maken heeft met Trump, en daardoor verzaakt hij om de wortels van het probleem aan te stippen. Iets wat veel witte Amerikanen lijken te vergeten is dat het land in een raciale crisis zat lang voor Trump werd gekozen, en dat zelfs onder Obama bijna wekelijks een ongewapend zwart persoon werd doodgeschoten door plaatselijke politie.

Het is geen toeval dat zowel de Black Lives Matter-beweging als de protesten rondom Colin Kaepernick zijn aangewakkerd tijdens het presidentschap van Barack Obama. En sinds Trump hem heeft vervangen, maakt hij het een top prioriteit om zwarte mensen in deze bewegingen een doelwit te maken. Maandagochtend, nadat de zwarte sportverslaggever Jemele Hill werd ontslagen door ESPN, mede vanwege aanhoudend afkeuren van de president, tweette Trump dat haar kritiek de reden was voor de kelderende waardering van ESPN. En dat was nadat hij de NFL-spelers die protesteerde tijdens het volkslied ''sons of bitches'' noemde. Maar wat Trump nalaat is reageren op Eminem – nog een teken dat hij totaal geen risico liep. Het enthousiasme rondom de freestyle van Eminem komt niet uit de lucht vallen. Veel mensen die voor gelijke rechten voor de zwarte bevolking vechten, worden afgeschilderd als aanstellers. Daarom is het altijd fijn om een tegengeluid te horen van iemand uit het kamp wat daar verantwoordelijk voor is. Zeker als die persoon, in dit geval Eminem, ook geen rooskleurige jeugd heeft gehad. En al helemaal niet als hij z'n middelvinger opsteekt naar al zijn eigen fans die op Trump stemmen. Maar laten we geen parade organiseren of hem op onze blote knieën danken voor iets wat elk weldenkend persoon in zijn positie zou doen. In de huidige strijd tegen raciaal onrecht hebben we zo veel mogelijk stemmen nodig uit zo veel mogelijk verschillende gemeenschappen.

Maar geen witte redder.