De bijenverdwijnziekte gaat ons leven drastisch veranderen

Voor een beestje dat de meeste mensen proberen te ontwijken, speelt de nederige honingbij een immens grote rol in ons leven. Zowel gedomesticeerde als wilde honingbijen zijn momenteel massaal aan het verdwijnen. Het kreukende effect van hun afwezigheid zal elke uithoek van de aardbol raken.

Biologen hebben de landbouwindustrie het afgelopen decennium al vele malen gewaarschuwd voor de bijenverdwijnziekte. Tussen 2006 en 2007 begonnen bijenhouders rond de Verenigde Staten verliezen te rapporteren van 30 tot 90 procent van hun bijenkorven. Bij meer dan de helft van de verzwakte koloniën werden mysterieuze verdwijningen van werkbijen geconstateerd – een symptoom dat door imkers nog nooit op deze schaal was gezien. Zonder al die duizenden werkbijen kan een bijenkorf zichzelf niet ondersteunen en zal de kolonie onvermijdelijk uitsterven.

Deze trend verergerde in de opeenvolgende jaren en tussen 2015 en 2016 hadden 5000 Amerikaanse imkers een schokkend getal van 44 procent van hun koloniën verloren. Het aantal bijen nam niet alleen in de winter af, wat misschien zou worden verwacht, maar ook tijdens de zomer verzwakten de koloniën, in de tijd dat bijen het meest productief zouden moeten zijn.

Afgezien van de verdwijnende bijen bij gedomesticeerde bijenpopulaties, zijn ook wilde bijen en andere verstuivende diersoorten – zoals vlinders, vogels en kevers – aan het uitsterven. Ooit bestond er een bloeiende populatie van duizenden bijensoorten, die nu mogelijk met uitsterven worden bedreigd dankzij pesticiden, ziekteverwekkers en klimaatverandering. Volgens een recente enquête is momenteel een derde van de wilde bijenpopulaties zijn momenteel aan het afnemen in aantal.

Eerder dit jaar waarschuwde de Verenigde Naties de wereldwijde industrieën dat het verlies van verstuivers de voedselzekerheid in gevaar kan brengen. Voor het eerst werd er een uitgebreide studie gedaan naar de uitsterving van verstuivers uitgevoerd door het platform voor wetenschapsbeleid van de Verenigde Naties. Die wees uit dat gewassen over de hele wereld met een waarde van 235 tot 577 miljard dollar geschaad worden wanneer de verstuivers blijven verdwijnen.

Life Noggin, een kanaal voor de wetenschap, geeft aan dat ongeveer elke derde hap die we nemen van ons eten bestaat dankzij de verstuiving van de honingbij. Bijen en planten die afhankelijk zijn van pollen voor reproductie zitten gevangen in een staat van symbiose die over de jaren heen is geëvolueerd. Waar we ooit vrij toegang hadden tot sappig fruit en groenten, zal er alleen maar mais, tarwe en haver overblijven, aangezien die nog worden bestuift door de wind.

Katoen, dat ongeveer 40 procent van alle vezelstoffen in de wereld uitmaakt, zal ook flink lijden. De meerderheid van de katoenplanten ondergespoten worden met insecticiden zoals neonicotinoïden – een van de grootste boosdoeners in de bijenverdwijnziekte.