Geschat wordt dat ongeveer een half miljard mensen genitale herpes (HSV-2) hebben, een seksueel overdraagbare aandoening die voor zweren in de schaamstreek zorgt. Net als zijn broertje, de koortslip (HSV-1), is hij heel besmettelijk, niet te genezen, en nogal pijnlijk.
Wiens schuld is dat allemaal? Volgens nieuw onderzoek in Virus Evolution is de uitgestorven menssoort Paranthropus boisei (ook bekend als de notenkraker, geen grap) waarschijnlijk de oorzaak van dit alles. P. boisei leefde tussen 2,3 en 1,2 miljoen jaar geleden in Oost-Afrika. Hier linkte deze soort HSV-2 tussen de voorouders van de chimpansee en de Homo erectus.
Videos by VICE
De gemeenschappelijke voorouders van chimpansees en mensen hadden kortslippen, dus ze droegen 7 miljoen jaar geleden al het HSV-1-virus met zich mee. Maar het lukte de menselijke lijn om miljoenen jaren geen HSV-2 te krijgen, terwijl de voorouders van chimpansee dit virus wel hadden. Hoe dat allemaal gebeurde, mag je zelf invullen.
Ergens in de miljoenen jaren dat de mensachtigen zich over de wereld verspreiden, sprong het herpesvirus van de voorouders van chimpansee over op de menselijke lijn.
Als je denkt dat er sekspartijen tussen verschillende soorten plaatsvond, heb je misschien wel gelijk. Maar de auteurs menen dat het virus ook op andere manieren op mensen overgesprongen kan zijn. Besmet drinkwater, maar het kan ook zo zijn dat mensen de P. boisei opaten. Dat gebeurt er als je je familie opeet.
“We kunnen het onze voorouders niet ‘kwalijk nemen’ dat ze andere mensensoorten/mensapen aten. Dit was eerder al een bron van primaat-op-mensbesmettingen, als HIV,” vertelde viroloog Charlotte Houldcroft aan CNN. “Aan het eten van soorten die sterk op ons lijken, zijn veel risico’s verbonden. Ziekteverwekkers springen makkelijk tussen deze soorten omdat ze genetisch zo op elkaar lijken.”
In het team zat ook een stedenbouwkundige die met modellen kon zien hoe herpes zich over de wereld kon verspreiden. Door de migratiepatronen van meerdere soorten bekijken, kon de P. boisei uiteindelijk als schuldige worden aangewezen van dit alles.