De groene Hatch chilipeper heeft iets religieus, en de man die hem verkoopt is eigenlijk een soort priester. Zijn aanbidders verzamelen zich wekelijks om hem heen, om de legendarische peper te eren.
Ik vind hem bij een supermarkt met de naam Fiesta Foods. Naar zijn preekstoel lopen is al een ervaring op zich. Hoe dichterbij ik kom, hoe meer ik de warmte voel van de branders die het vuur aanwakkeren voor zijn pepers. Kruidige, rokerige en zoete geuren komen me tegemoet. Vlokken verschroeide peper krullen op in de warme bries terwijl mensen zich om hem heen verzamelen en vragen stellen. De chiliman antwoordt op de klanken van classic rock.
Videos by VICE
Zijn parkeerplaats stroomt elk jaar in september vol met mensen die op zoek zijn naar de peper die maar kort verkrijgbaar is. Binnenkort, als zijn laatste doos is geroosterd, gaat de chiliman – die eigenlijk gewoon David heet – terug naar zijn baan als glazenwasser.
De verrukkingen van de groene Hatch chili, die zijn naam krijgt van de plaats Hatch in New Mexico, zijn seizoensgebonden. Elk jaar in augustus groeit de Mexicaanse economie met bijna 44 miljoen euro en een deel hiervan is afkomstig van de chilivelden in Mesilla Valley. Aan het einde van het seizoen maken duizenden mensen een pelgrimstocht naar Hatch. Daar leven normaal minder dan tweeduizend mensen, maar tijdens Labor Day weekend zijn dat er ruim dertigduizend extra. Ze komen voor het jaarlijkse Hatch Valley Chili Festival. Een weekend per jaar barst de stad uit zijn voegen.
Hetzelfde geldt voor de parkeerplaats van een supermarkt in Amarille, Texas. Daar ontmoet de groene chili de knetterende vlammen van de chiliman. Van augustus tot ze op zijn, en dat is ongeveer nu, wordt een lege strook asfalt bezet door mensen die de chiliprofeet willen zien.
Een man staat op het punt om twee zakken – 25 kilo – mee naar huis te nemen en in kleine porties in te vriezen, omdat zijn vrouw er het hele jaar mee kookt.
Ongeveer elk half uur verzamelen de mensen zich voor zijn preek. Hij legt uit: “Te weinig hitte en je versnippert de peper, teveel en je droogt ‘m uit.” Van elke partij die hij roostert, pelt hij een peper en laat die aan iedereen zien. Dan overhandigt hij die aan iemand die ze graag wil kopen, zodat die persoon kan proeven. Zodra ze zien hoe makkelijk de peper gepelt wordt, knikken ze overtuigd.
Je kunt de geroosterde pepers overal in Amarillo, zeven uur van de plek waar ze vandaan komen, kopen. Maar volgens veel mensen zijn alleen de pepers van de chiliman de moeite waard.
Als ik aan kom lopen, hoor ik hem tegen een paar vrouwen vertellen over de veelzijdigheid van de pepers. “Weet je, sommige van mijn klanten zeggen dat ze het met alles eten, zelf met ijs. Vanochtend aten we de pepers met meloen en het was geweldig.” Hij vertelt ze ook dat er online een recept voor appeltaart met groene pepers te vinden is.
Een man staat op het punt om twee zakken – 25 kilo – mee naar huis te nemen en in kleine porties in te vriezen, zodat zijn vrouw er het hele jaar door mee kan koken. Hij vertelt me over een groene chili uit Chimayo, in New Mexico. Die is twee keer zo duur als de Hatch, maar smaakt ook twee keer zo goed. Als hij lacht zie je dat zijn tanden vol zitten met zwarte vlokken van de geroosterde chili.
Hij zegt: “De chiliman is de enige die echt weet waar hij mee bezig is. Alle andere roosteren ze te lang of te kort.” Een paar minuten later is hij weg en twee mensen nemen zijn plek in.
Een Mexicaanse vrouw vertelt dat haar vader vanuit Hatch terugkwam met dozen vol pepers voor hun hele familie. Maar nu komen ze allemaal bij de chiliman, want er is geen reden om helemaal naar Mexico te gaan. Deze pepers zijn net zo goed. Hij moet ze wel heel goed roosteren als families hun tradities opgeven voor gemak.
‘Ze kwam zo in mijn leven terecht, de chilipepers brachten haar, maar ze draaide zich ook net zo snel weer om.” Iedereen lacht en iemand zegt: De pepers zullen haar ook wel weer terug brengen!’
Een andere man vertelt dat hij en zijn vrouw echt zweren bij deze man. “De hele familie van mijn vrouw komt nu ook hier.” Hij zegt dat hij de eerste keer werd aangetrokken tot deze plek door “een vent met een gitaar, geroosterde chili’s en een groep mensen om zich heen”. De menigte groeit dagelijks.
Mensen zeggen dat niemand zoveel van pepers weet als hij, je kunt veel leren door alleen al naar hem te kijken. Hij roostert veel pepers, hij weet hoe kwekers de warmte beïnvloeden door middel van sproeien en hij weet door naar twee pepers te kijken hoe pittig ze zijn. Hij weet veel over Hatch chili’s maar hij weet ook hoe je publiek trekt. De chiliman weet wat hij doet.
Zelfs mensen die langsrijden willen deelnemen aan zijn Hatchpreken. Ze toeteren terwijl ze wachten bij het stoplicht of schreeuwen door het raam als ze langsrijden. Hij zal het je zelf vertellen: “Ik ben echt een entertainer, een muzikant, iedereen kent me.” En dat klopt. Je hoort “Hey, chiliman!” van mensen als ze langslopen om de winkel in te gaan. Hij herinnert zich zijn publiek van jaar tot jaar en zij herinneren hem. Ze herinneren zijn oorlogsverhalen, zijn muziek en zijn muzikale gedichten over verloren liefde.
Tijdens een pauze verkondigt hij: “Ze kwam zo in mijn leven terecht, de chilipepers brachten haar, maar ze draaide zich ook net zo snel weer om.” Iedereen lacht en iemand zegt: De pepers zullen haar ook wel weer terug brengen!” Er is nooit een saai moment met de chiliman.