Tijdens een videogesprek dat ik vandaag met Douglas Hamilton had overtuigde hij me ervan dat het koosnaampje “dwergplaneet” van Pluto als een eretitel mag worden gezien. Vergeet namelijk niet dat we al acht ‘normale’ planeten hebben. Het lijkt er steeds meer op dat Pluto zijn aandacht meer dan verdient.
Hamilton schreef mee aan een publicatie in de nieuwe Nature, waarin data van de Hubble telescoop over het verre planeetstelsel werd onderzocht. Zoals het goede wetenschap betaamt, roept het artikel nieuwe vragen op en zorgt het ervoor dat we met gespannen verwachting uit kunnen kijken naar de fly-by van de New Horizons ruimtesonde volgende maand.
Videos by VICE
“Het systeem is een overgebleven reliek van het begin van de vorming van ons zonnestelsel,” vertelt John Grunsfeld, woordvoerder voor het Science Mission Directorate van de NASA, “dus dit helpt ons echt met het beantwoorden van vragen over ons eigen bestaan.”
Pluto en zijn dichtstbijzijnde maan Charon vormen samen een “binair systeem”- Charon zorgt er namelijk voor dat Pluto in een cirkel om zichzelf heen draait, in plaats van rondom een eigen as, zoals onze Aarde doet. Pluto en Charon staan simultaan vast ten opzichte van elkaar: ze zien net als de Aarde en de Maan altijd hetzelfde aangezicht van elkaar.
Pluto’s andere vier manen, Hydra, Nix, Styx en Kerberos, draaien rondom dit Pluto-Charon paar. Co-auteur van dezelfde studie Mark Showalter beschrijft het paar als een ongebalanceerde halter waar de andere manen omheen draaien. Deze bewegingen zorgen voor erg interessante problemen in het zwaartekrachtsveld van het systeem. Als Charon langs komt, pulkt de maan aan de banen van zijn kleine buren en zorgt zodoende voor chaos.
We weten nog niet genoeg van Styx of Kerberos, maar we weten wel dat Nix en Hydra niet in eenzelfde simultane baan om Charon en Pluto heen draaien. De manen bewegen onvoorspelbaar door de ruimte.
“Je kan eigenlijk nooit echt weten wat de oriëntatie van Nix op een gegeven moment is,” vertelt Showalter. “Het is een erg vreemde wereld als je je voorstelt dat je in dit systeem leeft. Je weet niet of de zon de volgende morgen opkomt en je kan ook niet voorspellen waar de zon opkomt of onder gaat – van de een op de andere dag kan de zon opkomen in het westen en ondergaan in het noorden.”
De banen van Hydra, Styx en Nix bewegen op voorspelbare wijze naast elkaar, terwijl Kerberos als het zwarte schaap van de familie er tussenin staat.
Kerberos werd in 2011 ontdekt en is maar 10 tot 30 kilometer in diameter. De maan reflecteert maar 4 procent van het licht dat hem raakt, wat betekent dat het eigenlijk gewoon een uit de kluiten gewassen stuk zwarte koolstof is. De wetenschappers geloven dat de manen tegelijkertijd moeten zijn gevormd bij een inslag. Dat betekent dat Kerberos ook van hetzelfde materiaal moet zijn gemaakt. Daarom blijft het de vraag waarom Kerberos niet even fel en licht is als de anderen.
Waarom is Kerberos anders? De wetenschappers speculeren erover dat Kerberos misschien wel het object was dat zorgde voor de inslag waardoor de andere manen zijn gevormd, maar zeker weten doen ze dat niet. Er blijven met andere woorden nog meer dan genoeg vragen over voor de New Horizon. Nog maar een maandje wachten…