Afgelopen november plaatste pornobedrijf BangBros een video waarin de Libanese christen Mia Khalifa en de Cubaanse Juliana Vega een islamitische moeder en dochter spelen, die het vriendje van dochter Khalifa te grazen nemen. Dit alles gebeurt terwijl de twee vrouwen een hidjab dragen. De video heet Mia Khalifa is Cumming for Dinner en is (voor zover wij weten) de allereerste, door een vooraanstaande studio gemaakte, goed geproduceerde, wijd verspreide pornovideo van Amerikaanse makelij, waarin een islamitische hoofddoek het belangrijkste kledingstuk is. Zoals te verwachten viel, werd de scène binnen no time berucht, en was het hele internet in rep en roer. De berichtgeving ging vooral over de haat die ze te verduren kreeg. Ook werd er veel gespeculeerd (onder andere door VICE) dat het succes van het filmpje wel eens de aanzet tot een nieuwe stroming hidjab-porno kan betekenen bij de grote, mainstream studio’s.
Die dag is aangebroken: Women of the Middle East van het bedrijf PornFidelity komt 5 augustus uit en is de eerste strak geproduceerde pornofilm die draait om vrouwen die hidjabs en nikabs dragen. En hoewel er wordt beweerd dat de moslimkledij niet wordt gebruikt als erotische accessoire, kun je je waarschijnlijk wel voorstellen dat dit allemaal nogal gevoelig ligt, voor bepaalde groepen mensen.
Videos by VICE
In de maanden na Khalifa’s video, ontstond er langzaamaan een verontrustend subgenre in de wereld van hoofddoekenporno: naast de amateur-sluierporno, die op zich nog geïnterpreteerd kan worden als een expressie van moslimseksualiteit of een kijkje in de realiteit van ogenschijnlijk conservatieve culturen, gebruikten veel mainstream pornomaatschappijen de hidjab als een onverdraagzaam symbool van ‘de onderdanige vrouw uit het Midden-Oosten’ die door blanke mannen verlost willen worden van hun onderdrukte positie.
Women of the Middle East pakt het gelukkig iets anders aan. Elk van de vier scènes bevat een ander islamitisch kledingstuk – de hidjab, de nikab, de khimar en de boerka komen langs – en elke scène is als het ware een reflectie op verschillende aspecten van het leven als vrouw in de islamitische wereld.
Lees ook: De opkomst van hoofddoekjesporno
Misschien vind je dit een nogal vooruitstrevend concept voor een pornofilm, en dat is begrijpelijk. Op zich is er nog enigszins een poging gedaan om tegen de clichébeelden in te gaan, met een scène van een gesluierde vrouw die niet dominant is aan een blanke man, maar andersom, en door de minder bekende wereld van conservatieve-moslimprostitutie in beeld te brengen. Alleen, dit gebeurt allemaal wel behoorlijk knullig. De film bevat weliswaar geen onderdanige moslimvrouw in een hidjab die snoeihard wordt gegangbanged door agressieve Amerikanen, maar het blijft een fetisjistische fantasie die voortkomt uit een blank verlosserscomplex, om het maar even zo te noemen. Bovendien is de film doorspekt met enorme stereotypes van Arabische vrouwen.
Previews van de film beginnen met een tekst, geschreven door de (niet-islamitische) producers, waarin staat dat ze hoofddoeken een teken van vrouwenonderdrukking vinden in het hele Midden-Oosten, en oproepen tot het afschaffen ervan. De intro zet de toon voor een film die verschillende culturen, kleding en gebruiken vermengt tot één groot mengsel van reductionistische misconcepties over de moslimvrouw. De film is een duidelijk voorbeeld van banale kortzichtigheid die onverdraagzaamheid eerder in de hand werkt dan tegengaat.
VICE sprak met Kelly Madison, het brein achter het concept, script en de casting van Women of the Middle East . Niemand van het productieteam leek ermee te zitten dat de film nogal wat culturele gevoeligheid met zich meebrengt. We vroeger haar hoe ze tegen de hoofddoekenpornostroming aankijkt, naar de kritische boodschap die de film uit en hoe ze denkt dat haar nieuwe film zal worden ontvangen.
VICE: Waarom besloot je een film te maken over hoofddoeken?
Kelly Madison: Mijn man en ik hadden het over het Mia Khalifa-incident. Ze had een paar honderd volgers op Twitter, maar nadat ze die scène had gedaan explodeerde haar twitteraccount. Er kwam ook een soort terugslag, maar we dachten: hey, dat is eigenlijk heel vernieuwend. Hoe kunnen we ook zoiets doen, op een manier dat het wat meer is dan alleen een meisje in een boerka die aan een gangbang meedoet?
Ik wilde iets met wat meer intelligentie. Er is natuurlijk niet echt veel intelligentie in de pornowereld [lacht]. Maar het moest ook iets worden waar mijn eigen stem in zat, waarin ik kon laten blijken dat de manier waarop sommige vrouwen behandeld worden niet cool is. Ik wilde prachtige, seksuele vrouwen uit het Midden-Oosten in een pornofilm laten zien.
Geloof me, het moeilijkste gedeelte was het casten. Er zijn niet erg veel pornoactrices in het Midden-Oosten.
Khalifa werd bedreigd, naar aanleiding van haar scène. Maken de door jou gecaste actrices zich sindsdien ook zorgen over deze film?
Toen ik met Nadia [Ali] sprak, was ze behoorlijk opgewonden omdat ik haar liet inzien dat het juist helemaal niet erg is, zelfs als mensen uit haar eigen land [Pakistan] het zouden zien. Het was niet alsof ze een gangbang deed met vijf zwarte gasten. Het was niet extreem aanstootgevend. De man met wie ze de scène speelde [de regisseur en Kelly’s echtgenoot, Ryan Madison, die in elke scène te zien is], was zelf ook als Saoedi verkleed. Het had dus allemaal een stuk erger gekund, en toen ze dat inzag was ze best wel opgelucht.
Verder stond iedereen aan onze kant. Ze vonden het leuk. Ze hadden plezier. Ik dwing eigenlijk nooit iemand om iets te doen waar diegene geen zin in heeft.
Wat kunnen we precies verwachten van Women of the Middle East ?
In de eerste plaats vind ik het belangrijk dat iedereen weet dat ik niet uit ben op Charlie Hebdo-taferelen. Dat gezegd hebbende – het zijn vier verschillende scènes, waarin verschillende vrouwen uit verschillende regio’s uit het Midden-Oosten te zien zijn. We proberen het wel sexy te maken natuurlijk, met de verschillende soorten traditionele klederdracht. Ik begon de video met de gedachte: voor vrouwen uit het Midden-Oosten is een sluier niet alleen een manier om hun seksuele vrijheid te bestrijden – het is een symbool voor alle mensenrechtenschendingen tegen die vrouwen, zoals verkrachting en huiselijk geweld.
Het gaat erom de sluier af te doen. Niet toe te geven aan de islamitische religie, maar laten zien dat het seksueel onderdrukkend is als vrouwen hun lichaam niet mogen laten zien – het moeten verhullen. Daarom dachten we: laten we dat taboe aanpakken, met een kritische boodschap als ondertoon.
Lees ook: Hoe maak je een goede feministische pornofilm?
De eerste scène, met Karmen Bella, speelt zich af in een soort rebellenkamp, ergens in het door oorlog geteisterde Afghanistan. Het is niet bruut en gestoord zoals ISIS – ik wilde dat niet verheerlijken – maar eerder als een Robin Hood-achtige groep afvalligen die strijden tegen het regime, dat buitenlandse hulpfondsen in eigen zak steekt en ondertussen vrouwen en meisjes onderdrukt.
Ik dacht: ik ga wat geks doen en gaf haar een nikab, zodat ze helemaal naakt is, op die nikab na. Ze heeft in de woestijn een man aan de ketting als een hond. Ze brengt hem terug naar het kamp en hij is in het begin erg onderdanig. Maar het is natuurlijk wel porno, geen documentaire. Uiteindelijk blijken ze het toch goed met elkaar te vinden en natuurlijk leidt dat tot seks. Maar dat was mijn idee, om de vrouw met macht te laten zien –helemaal naakt met alleen een nikab om. Dat is op zichzelf best schokkend, vooral voor ons hier in de VS.
Bevat elke scène zo’n omkering van vrouwelijke dominantie?
Elke scène is wat dat betreft verschillend. De tweede scène is een commentaar op Saoedi-Arabië en de gestoorde regels die ze daar hebben, zoals dat vrouwen niet mogen rijden. Ze kunnen verkracht worden, geslagen worden. Ze hebben geen rechten. Nadia, de ster van die scène, is een lief vrouwtje dat onvoorwaardelijk verliefd is op haar man en alles voor hem doet. Maar ze gaat stiekem met de auto. Hij komt er op een gegeven moment achter en is zo woest dat hij dreigt om haar te stenigen en te slaan. Ze zegt: “Nee, nee, nee, ik heb niets verkeerd gedaan!” en op het einde, als hij agressief de liefde met haar heeft bedreven, om het zo maar te zeggen, komt hij erachter dat ze alleen maar naar de wasserette wilde gaan om z’n kleren op te halen.
Dat zijn de twee meest sociaal-kritische scènes. Ik heb er ook eentje met een meisje dat half-Perzisch half-Tunesisch is, Arabelle Raphael, en ik dacht: oké, ik moet deze klassieke buikdanseresfantasie doen. De vierde is met Nikki Knightly, waarin ik gewoon iets wilde laten zien wat je niet vaak in beeld ziet, namelijk prostitutie in het Midden-Oosten.
Het is niet alsof ik heel veel research heb gedaan. (Ik bedoel, kom op, het is porno.) Maar ik heb me wel een beetje verdiept. Prostitutie is toegenomen in landen als Jordanië en Libanon vanwege alle vluchtelingen. Ze moeten op een bepaalde manier geld zien te verdienen. In Irak is ook steeds meer prostitutie, vanwege de oorlog.
Dus in die vierde scène komt Knightly tevoorschijn – een prostituee in een boerka. Het is een beetje voor de shock, en een beetje voor de fantasie. Het is in principe gewoon lol hebben om het hele idee en die vrouwen als seksuele wezens te laten zien.
Waarom hebben we nog nooit een dergelijke pornofilm gezien met gesluierde vrouwen? Zowel porno als het dragen van hoofddoeken is al zo oud als de weg naar Rome.
Iedereen in deze industrie doet elkaar heel erg na. Wij ook. Daarom maakten we deze film zo snel mogelijk [na Khalifa’s hoofddoek-scène] zodat we sneller zouden zijn dan wie dan ook en als eerste een film als deze konden uitbrengen.
Veel mensen zullen denken: hey, laten wij ook een gesluierd meisje een gangbang laten hebben, voor het shockeffect. Lekker snel cashen en daarna weer doorgaan. Niet dat ik zelf geen geld wil verdienen met dit project.
Lees ook: Squirten blijkt niets meer dan je bed onder plassen
Je video begint met een expliciete anti-sluierboodschap: ‘Doe de sluiers af, het is een symbool van onderdrukking,’ of zoiets. Maar wat vind je dan van vrouwen die vrijwillig hoofddoeken dragen?
Ik kan niet alle nuances aanbrengen die ik zou willen [tussen de porno door]. Ik maak geen documentaire over de onderdrukking van de vrouwen. Misschien kan ik wel een deel 2 maken, en een scène opnemen met iemand die wil dat een vrouw haar boerka afdoet, en dat ze dat zelf niet wil.
Maar zelfs als sommige vrouwen zeggen dat ze hem niet af willen doen, is dat omdat als ze dat wel doen, ze seksueel misbruikt worden op straat. Dan worden ze geslagen. Een vrouw die de volledige vrijheid heeft om te doen wat ze wil, en er dan voor kiest, die steun ik van harte. Maar het is niet alsof ik de politiek in wil. Ik probeer een pornografische film te maken waar mensen opgewonden van raken en waar ze plezier aan beleven.
Deel twee? Betekent dat dat de previews die online staan het goed doen?
We zien een enorme piek [in de online traffic]. Eerst dacht ik: oh god, we gaan onze leden afschrikken. Maar ik heb geen enkele negatieve reactie gehad.
Is er nog iets anders dat je over het project wilt zeggen?
Porno is fantasie en het is leuk. Er wonen prachtige vrouwen in het Midden-Oosten en ik vind het als producer een leuke uitdaging om ze op een mooie en seksuele manier in beeld te brengen.
Soms vind ik porno erg beperkt, omdat je er geen persoonlijk commentaar in kwijt kunt. Dus ik vind het vet dat dit nu misschien een begin is. Tegelijkertijd moet ik het wel veilig houden en niet al te provocerend. Ik wil islamitische mensen ook helemaal niet keihard beledigen.
We zijn trouwens nu verhuisd naar de facebookpagina VICE Nederland, om al onze vrolijke, zinderende en morbide verhalen op te posten. Like ‘m nu, anders mis je van alles!