Een versie van dit artikel verscheen oorspronkelijk op VICE Romania.
In het begin van de jaren negentig veranderde de Roemeense maatschappij ingrijpend. Na 44 jaar communisme, waarvan twee decennia onder de wrede dictatuur van Nicolae Ceaușescu, braken in 1989 in het hele land protesten uit die het regime in slechts één week ten val bracht.
Videos by VICE
De revolutie vormde het begin van een lang en moeilijk proces van democratische omwenteling die de problemen, ontstaan na decennia van wanbestuur, zou oplossen. In deze periode richtten veel arme Roemenen zich op hun rijkere buurlanden om zich zo een beter leven voor te stellen.
De in Roemenië geboren Antoaneta Hambitzer woonde toentertijd honderden kilometers verderop, in West-Duitsland. Ze zag dat deze politieke verschuiving mogelijkheden bood. Ze verliet haar geboortestad Arad, vlakbij de grens met Hongarije, in 1986, nadat ze begin jaren tachtig haar eerste man ontmoette. Dat huwelijk hield geen stand – de twee scheidden in 1990 en zij verloor voogdij over het kind dat ze samen hadden. Ze zegt dat ze drie jaar lang probeerde dit besluit aan te vechten, maar ze slaagde daar niet in omdat haar man een Duitse arts was en zij een buitenlander. “Zelfs nu, meer dan 30 jaar later, voel ik me ziek als ik eraan denk,” zegt Hambitzer.
In 1990 kreeg de toen 32-jarige Hambitzer een langdurige relatie met een Roemeense man die in Duitsland woonde. “We waren een goede match, en we voelden passie en harmonie,” zegt Hambitzer, “maar hij was veel jonger dan ik.” De twee gingen bijna tien jaar later uit elkaar omdat zijn ouders haar niet accepteerden. Maar het liefdesverdriet waar ze doorheen ging veranderde Hambitzers’ leven voorgoed.
“Ik zag een advertentie in de krant over een bedrijf dat huwelijken regelde tussen Duitse mannen en Poolse vrouwen,” zegt Hambitzer. Gemotiveerd door haar eigen liefdesverdriet in het Westen, wilde Hambitzer deze branche verder onderzoeken. “Ik wist niet hoe het werkte, ik had geen idee wat ik aan het doen was. Maar ik wilde het leren,” zegt ze.
Harbitzer werd aangenomen bij het bedrijf van de advertentie, maar ze besefte al snel dat ze niet genoeg verdiende. Vastbesloten om niet op te geven, besloot Hambitzer haar eigen matchmaking bedrijf te starten nadat haar eerste contract afliep. Dertig jaar later, en ondanks de enorme impact die technologie op de dating industrie heeft gehad, floreert Hambitzer’s Antoinette Marital Agency nog steeds. Sinds de officiële start van haar bedrijf in 1993, beweert ze meer dan 2500 huwelijken te hebben geregeld tussen welgestelde Duitse vrijgezellen en Roemeense vrouwen.
“Mijn ouders scheidden toen ik drie jaar oud was en ik had een moeilijke relatie met mijn stiefvader,” zegt ze. “Dus ik probeer andere mensen te helpen gelukkig, tevreden en blij te maken.”
In de beginjaren reisde Hambitzer alleen door Roemeense steden om de meisjes die zich voor haar matchmaking hadden opgegeven, persoonlijk te ontmoeten. Tegen het einde van de jaren negentig vond zij een Duitse partner – een agent gevestigd in Frankfurt.
Haar dienst werkt als volgt: als eerste nemen mensen die interesse hebben contact op met haar op en zij stuurt hen vervolgens een formulier om in te vullen en terug te sturen met foto. Het formulier is voor de basisinformatie – naam, leeftijd, geboortedatum, lengte, beroep, en of ze kinderen willen of niet. “Dit zijn de belangrijkste gegevens,” zegt Hambitzer. “De rest, hobby’s en karaktereigenschappen, zijn niet belangrijk.”
Daarna stuurt ze de Roemeense kandidaten een brief met een tijd en plek voor de ontmoeting. “De uitnodiging was eenvoudig: op een bepaalde datum zou ik met de Duitse mannen naar Roemenië komen en van hun kant beloofden de meisjes dat ze stipt en mooi gekleed zouden zijn,” zegt Hambitzer. “Het idee was dat we een goede en sociale tijd zouden hebben.”
Met de Duitse vrijgezellen maakte ze uiteindelijk een rondreis door Roemenië, waarbij ze in verschillende steden stopte om de mannen in persoon kennis te laten maken en een potentiële partner. “Mijn eerste rondreis vond plaats in 1996,” zegt Hambitzer. “Ik kwam met twee auto’s en acht Duitse mannen, en we reisden naar acht verschillende steden. Het was erg vermoeiend, maar het resultaat was goed.”
Een van de eerste mensen die Hambitzer succesvol koppelde was een jongen die in de buurt van Bonn in West-Duitsland woonde. Zijn ouders wilden hem heel graag zien trouwen. “Ik herinner me dat zijn ouders me na de bruiloft uitnodigden voor een diner bij hen thuis en ze plaatsten me aan het hoofd van de tafel. Ze waren zo blij dat ik ervoor had gezorgd dat hun zoon was getrouwd,” zegt Hambitzer. “Voor mij was dat geweldig.”
Volgens Hambitzer werden de Duitsers op slag verliefd op de Roemeense vrouwen omdat “ze zo mooi en goedkoop waren”. Maar het bleek dat de potentiële Roemeense partners op dat punt minder wederkerige gevoelens hadden.
“De Duitsers verkeerden in de veronderstelling dat Roemeense vrouwen verliefd op hen zouden worden als ze hen zagen en dat ze meteen bereid zouden zijn bij hen in te trekken. Maar dat was helemaal niet het geval,” zegt Hambitzer. “Zij [de Duitsers] stonden aan het hoofd van bedrijven, het waren mensen met een hoge status, ze waren niet arm. Veelal waren ze niet blij als ze merkten dat de dingen niet liepen zoals ze hadden gehoopt.”
Al deze ontmoetingen begonnen met een openingsavond, waar honderden Roemeense vrouwen naartoe kwamen om een partner te vinden. “De Duitsers waren altijd verbaasd dat de meisjes zo mooi en elegant waren, ze hadden nog nooit van hun leven zulke mooie vrouwen gezien,” vervolgt Hambitzer.
De dienst werd zo populair in Roemenië dat Hambitzer zegt in de loop der jaren duizenden aanvragen te hebben ontvangen, elk compleet met een foto en een formulier met persoonlijke gegevens. “Ik had twee grote stapels mappen van A tot Z, ongeveer 28 in totaal,” zegt ze. “Als een meisje trouwde, haalde ik haar uit het album en verving haar met een nieuwe. Ik had rode albums voor de jongere meisjes, tot 30 jaar, en blauwe albums voor de oudere meisjes, van 39 tot 50 jaar.”
De eerste tien jaar kwamen er zo’n 30 tot 35 Duitsers mee op de Roemeense rondreis, die ongeveer een week duurde. “De meesten vonden al tijdens de eerste avond een match,” zegt Hambitzer. Dat werd een probleem, want ze wilde niet dat haar Roemeense klanten in de andere steden zouden denken dat ze werden opgelicht als Hambitzer niet met genoeg mannen arriveerde. Dus overtuigde ze alle mannen om gewoon mee te komen, om te kletsen en sociaal te zijn, ongeacht hun relatiestatus. “Tegen het eind bleven er misschien twee mannen over: iemand die helemaal niet presentabel was en een ander die dacht dat hij zo bijzonder was dat geen vrouw een goede match voor hem kon zijn.”
Met een gevoel voor nostalgie zegt Hambitzer dat die reisjes “fenomenaal” waren. “De opening vond plaats op zondag, en in de dagen daarna nam ik ze mee naar wijnproeverijen, naar feestjes met DJ’s en traditioneel eten.”
Ze gingen ook vaak naar een Duitser die een boerderij had buiten Arad om te barbecueën onder het genot van muziek. “In de winter was er het varkensslachtritueel, en in de lente het lammetjes-slachtritueel,” zegt Hambitzer. “Oudejaarsavond was helemaal een knaller. Zulke feesten hadden we in die tijd nergens in Roemenië. Er was muziek en dansende meisjes op de tafels. De Duitsers hadden nog nooit zoiets meegemaakt.”
Elk jaar probeerde Hambitzer zichzelf te overtreffen door meer spannende stopplekken in de route op te nemen. In 2007 veranderde het internet alles. “Veel Duitse mensen probeerden hun bedrijfjes online te verplaatsen,” zegt Hambitzer. “De mensen in Frankfurt met wie we samenwerkten, raakten hier ook bij betrokken.”
Het nieuwe bedrijfsplan van haar partner was er op gericht hun klanten een maandabonnement van 5 euro aan te bieden om rechtstreeks met de meisjes te kunnen praten en zelf afspraakjes te maken met wie ze maar wilden. Dat was goedkoper dan Hambitzer’s bureau, die een prijskaartje van ongeveer 3.000 tot 5.000 euro hing aan de Roemeense reizen.
Deze crisis ontstond op een moeilijk moment in Hambitzers persoonlijke leven. Na het einde van haar relatie met de Roemeense man, trouwde Hambitzer met een medisch ingenieur, maar dit liep weer op niets uit. “We hadden allebei sterke karakters en we werden het nergens over eens,” zegt ze. “Liefde is niet genoeg, schoonheid is niet genoeg, samen reizen is niet genoeg. Je hebt harmonie nodig, zoals ik had met de (veel jongere) Roemeense man, met wie ik compatibel was. Dus ik scheidde weer.”
De scheiding had vervelende financiële gevolgen voor haar. Hambitzer besloot daarom definitief terug te keren naar Roemenië, waar ze twee appartementen had gekocht in haar geboorteplaats Arad. Toen was er plots een onverwachte wending.
“Ik was in Thailand en verbleef in het huis van een vriend die ik enige tijd daarvoor had geholpen met trouwen, toen ik een plots telefoontje kreeg van een tv-station,” vertelt Hambitzer. “Ze wilden me uitnodigen voor een show waar ik Roemeense meisjes zou voorstellen aan enkele Duitse jongens. Ik zei dat ik niet geïnteresseerd was.” Maar na herhaalde e-mails en telefoontjes van het tv-station, RTL 2, stemde Hambitzer uiteindelijk toch in, “op voorwaarde dat mijn bedrijf, de meisjes en Roemenië niet belachelijk gemaakt mochten worden,” legt ze uit. “Ze gingen akkoord.”
Hambitzer beschrijft de groep mannen die RTL had samengesteld als “speciale gevallen” en “divers”. “Pas later realiseerde ik me dat ze waren gekozen om publiek aan te trekken”, zegt ze. Er kwamen ook vrouwen uit andere landen voor in de show, Traumfrau Gesucht (Droomvrouw Gezocht) en het werd een groot succes. Dit vormde een ommekeer en een gestage stroom nieuwe klanten begon weer contact te zoeken met Hambitzers’ bedrijfje. Haar terugkeer naar Roemenië was van de baan.
Een andere grote verandering vond plaats in 2005, toen Roemenië toetrad tot de Europese Unie, waardoor de Roemeense bevolking het recht kreeg om in meer welvarende landen als Duitsland, Italië en Spanje te wonen en te werken. Hun gloednieuwe EU-paspoort maakte het ook makkelijker om verblijfsvergunningen te krijgen voor landen buiten de Unie, zoals de VS, Canada of de Verenigde Arabische Emiraten.
Hambitzer beweert dat veel vrouwen uit Roemenië vertrokken, op zoek naar werk. Soms koppelt ze hen nog aan Duitsers, maar ze richt zich nu vooral op Roemenen die al in Duitsland wonen. Zelfs in het tijdperk van Tinder en ontelbare andere dating apps, zegt ze dat ze nog steeds klanten heeft die op een verkeerde manier naar de liefde zoeken. Zo werd een van haar klanten bijna voor duizenden euro’s opgelicht nadat hij voor een Russische vrouw viel die hij online had ontmoet.
Hambitzers bedrijf staat er voorlopig nog goed voor, hoewel ze zegt dat het haar niet veel geld meer oplevert. Soms denkt ze erover om te stoppen, omdat ze vaak ‘s avonds en in het weekend moet werken en ze moet vrijwel altijd telefonisch bereikbaar zijn. Maar uiteindelijk is ze gepassioneerd over haar werk.
“Mijn klanten zijn meer dan alleen een bron van inkomsten, ze zijn mijn gasten,” zegt Hambitzer. “Ik heb zo ontzettend veel lieve mensen ontmoet en heb zo veel vriendschappen overgehouden aan mijn werk. Ik heb honderden mensen geholpen.”
Scroll omlaag om meer van Hambitzer’s foto’s te zien.