De top 5 leukste kunst van afgelopen halve maand

Eigenlijk had ik het beetje flauwe plan om het eerstvolgende FOAM Magazine aan te raden als budget-tip: koop geen dure foto's op beurzen (wat je toch al niet kon betalen), maar scheur ze uit dit magazine en lijst ze in. Je vindt er namelijk de werken van dezelfde fotografen, gedrukt op even mooi papier. Alleen betaal je 20 euro voor een FOAM Magazine met een heleboel werken, tegenover minimaal 500 euro voor één werk op een beurs.

Maar toen viel het nieuwe nummer The Messenger: Image-Based Activism Today door mijn brievenbus en veranderde alles. Hier mag je namelijk absoluut geen pagina's uit scheuren! Waar het magazine normaal gesproken een platform voor kunstenaars/fotografen is, neemt FOAM Magazine dit keer zelf de rol van maker en onderzoeker op zich. Het resultaat is dat het nummer een kunstwerk op zich is geworden.

De centrale vraag in deze editie is hoe we, nu er per dag meer foto's worden gemaakt dan dat er vissen in de zee zwemmen, ons nog kunnen verhouden tot al dit beeld. Veel van deze beelden zijn onderdeel van groots opgezette snode plannen om ons iets te laten vinden of doen (geld geven aan Afrika, bang worden voor IS). Het is eigenlijk te ingewikkeld om hier uit te leggen, en het nummer doorwerken vergt ook behoorlijk wat concentratie. Maar ik kan je wel zeggen: als je het eenmaal gedaan hebt kijk je nooit meer hetzelfde naar alle beelden om je heen.

Er waren protesten in Burundi en dat bleek opeens reden voor Burundinaren (wat je vast niet zo zegt) om de straat op te gaan in de meest geweldige zelfgemaakte maskers van bladeren ooit.

Waarom precies werd me niet helemaal duidelijk, al kan ik dat door het lezen van de laatste FOAM Magazine wel beter invullen: protesteren + sculpturale bladermaskers = mooi fotomoment = aandacht in media. De Volkskrant besteedde er bijvoorbeeld een hele pagina aan. De maskers zijn zó goed dat ik hoop dat de protesten ook zullen leiden tot een kunstacademie in Burundi. En tot een samenwerking met de Nederlandse kunstenaar Melanie Bonajo, die in haar werk ook plantenmaskers gebruikt. Kijk hieronder maar naar haar werk en stel je voor dat bij de volgende demonstratie iedereen er zo bijloopt.

In één van mijn lievelingsfilms, Enjoy Poverty, probeert kunstenaar Renzo Martens mensen uit Congo te leren een graantje mee te pikken van het grootste exportproduct van Congo: armoede. Zo legt hij aan lokale bruidsfotografen uit dat ze veel meer kunnen verdienen door lijken en lijdende mensen te fotograferen, en die foto's te verkopen aan westerse media. Renzo draagt de hele tijd een koloniale strohoed en het wordt je maar niet duidelijk of hij nou een klootzak is of niet. Precies dat maakt de film zo spannend.

Inmiddels is duidelijk dat Renzo Martens geen klootzak is. Enjoy Poverty was een groot succes, maar bracht geen verandering in Congo. Reden voor Renzo om een kunstcentrum midden in de jungle van Congo te beginnen. Zijn theorie is als volgt: zodra er ergens kunst is, wordt het er hip en voor je het weet heb je er Coffee Company's en winkels waar je stolpen kunt kopen. Het klinkt als een grap, maar dat is het niet. In de jungle zijn er nu artist-in-residence-programma's voor westerse kunstenaars, tentoonstellingen met werk uit de collectie van het Van Abbe Museum en er worden lezingen georganiseerd. In Galerie Fons Welters in Amsterdam worden nu grote chocoladesculpturen getoond, die gemaakt zijn in het Congolese kunstcentrum door voormalig plantagearbeiders. De opbrengsten gaan keurig naar Congo. Het is dat de chocoladesculpturen er zo fantastisch uitzien (en lekker, maar een beetje duur om op te eten), anders zou je de klootzak in Renzo bijna gaan missen.

In de Brakke Grond bezocht ik (WAARSCHUWING: INGEWIKKELDE LANGE NAAM!): 'The Internet Yami-ichi / Black Market is a flea market for "Internet-ish" things'.

Kort gezegd is dat een soort analoge internetmarkt. Het schijnt al 'big in Japan' te zijn (uiteraard) en nu is het dus ook in Nederland. In een soort vlooienmarkt-achtige setting worden onderbroeken verkocht met computerpijltjes op het kruis, vers gebakken internet 'cookies', enzovoorts. En alles staat te koop, dus het is een paradijs voor mensen zoals ik, die alles leuker vinden als je het kan consumeren.

Ik kocht bijvoorbeeld één van deze 'People of the darkweb'-posters, gemaakt door Jessy van Dinther. Het zijn een soort reclameposters voor 's wereld grootste internetcriminelen – van Nigeriaanse spam-oplichters tot kinderpornodealers. Aan de ene kant wordt hun product ook echt aangeprezen, want via de link op de poster kom je op een website waar al hun diensten overzichtelijk op een rijtje zijn gezet. Aan de andere kant, zo legde Jessy me uit, is het ook een soort antireclame, want voor internetcriminelen is het laatste wat ze willen om uit de anonimiteit gehaald worden.

Op de internetmarkt waren ook stands waar je niet een product kon kopen, maar een dienst. Iffy Tillieu had bijvoorbeeld een stand waar ze je kon helpen met het versturen van hatemail. Bijvoorbeeld met hulp van Socrates (die ook erg goed in haatbrieven scheen te zijn), mocht je wat intellectueel gewicht willen toevoegen aan je brief. Maar ook waren er knutselspullen om je hatemail op te vrolijken en had ze alvast wat kant-en-klare antwoorden gemaakt in het geval je zelf hatemail van iemand anders krijgt.

Uiteindelijk wil ze een expositie gaan maken met de hatemails die ze heeft helpen maken. Mocht jij nog hulp nodig hebben, mail dan naar: info@iffy.be.