In Montfoort mogen de carnavalsverenigingen niet drinken

Carnaval in Nederland ligt onder vuur. Waar eerder al bekend werd dat carnavalsvierders in bijvoorbeeld Nijmegen zich niet als jihadist of cowboy mogen verkleden, mag er nu in de Utrechtse gemeente Montfoort tijdens de jaarlijkse carnavalsoptocht niet gedronken worden.

De Veiligheidsregio Utrecht (de VRU, een samenwerkingsverband van gemeentelijke veiligheidsdiensten) heeft de gemeente namelijk aangeraden de carnavalsoptocht in Montfoort drastisch veiliger te maken, en daar hoort bij dat niemand in de karren mag drinken. Ook moeten de karren twee en een half uur voordat de stoet van start gaat klaar staan, en mag er tijdens die wachttijd geen muziek gedraaid worden of gedronken worden. Gedurende de optocht moet iedere carnavalsvereniging zes leden hebben die naast de kar hollen om de veiligheid in de gaten te houden. Het moet dus een feest voor jong en oud worden, buiten dat dat feest allicht wat stroefjes gaat verlopen.

Uit protest hebben de grootste carnavalsverenigingen van Montfoort besloten om hun kont en/of kar tegen de krib te gooien, en carnaval ergens anders te vieren.

Rik Berculo houdt zich nu al twintig jaar bezig met carnaval rondom Montfoort en noemt zichzelf dan ook graag 'De Regelaar' van carnavalsvereniging De Afhakers. De Afhakers zouden dit jaar de veertigste optocht door de stad houden. "Het gaat helemaal nergens meer over. Het is carnaval, waar is het feestje? Je krijgt een pakket regels, waarbij je dringend verzocht wordt om je eraan te houden én het vooral toch ook gezellig te hebben, want mensen komen voor een feestje," zegt Rik.

Hij ergert zich er het meest aan dat de route is aangepast: waar de optochten eerst rustig startten vlak buiten het centrum en richting het centrum opgingen, beginnen ze nu midden in de drukte en rijden de karren langzaam naar de buitenrand. "Je begint met een hoogtepunt en eindigt met een dode mus. Het is een optocht, geen aftocht." Volgens Saskia van der Ree, woordvoerder van de gemeente Montfoort, is de route aangepast vanwege de drukte in de binnenstad. "Zo hebben we aan het einde van de optocht meer plek voor alle feestgangers en wagens. Eerder stonden mensen altijd ontzettend te dringen," zegt ze.

Een ander probleem voor Rik is de nieuwe regel dat er tijdens de optocht zes leden van de vereniging naast de kar moeten lopen om de boel in de gaten te houden. "We zijn zelf met een man of zeventien, wat betekent dat een derde van de leden niet op de wagen mag, maar in een veiligheidshesje ernaast moet lopen. Lekker gek."

Ronnie Koestering van carnavalsvereniging De Badeendjes snapt er ook helemaal niets van. "Er komen elk jaar meer regeltjes bij, en nou dit weer. We moeten twee en een half uur van tevoren aanwezig zijn, schijnbaar zodat de veiligheid van de kar gecontroleerd kan worden. Voor de omwonenden is geregeld dat er in die tijd geen muziek gedraaid wordt, dus daar sta je dan, twee en een half uur naar een kar te loeren, zonder muziek of een biertje in je hand. Wat moeten we in godsnaam al die tijd daar doen?" Carnavalsverenigingen die niet mee willen werken krijgen geen vergunning, en in de optocht zijn vier punten waar de politie een kar die de regels overtreedt uit de stoet kan halen. "We snappen ook wel dat het geen zuipfestijn moet worden," zegt hij. "En het is niet meer dan logisch dat de bestuurder niet mag drinken. Maar je bent toch wel maanden bezig met zo'n carnavalskar. Na al die uren werk willen wij ook genieten van een drankje en een feestje."

Je zou met dit soort maatregelingen kunnen denken dat het ooit lelijk bloederig misgegaan is in Montfoort – denk aan een tot vliegend tapijt omgebouwde kar vol Aladdins met borrelneuzen, die op tilt slaat en regelrecht de menigte in dendert. Niets is minder waar. Saskia van der Ree stelt: "We willen preventiever zijn door meer plek voor iedereen te creëren. Dat geldt ook voor het alcoholverbod: we willen gewoon de veiligheid van de mensen langs de kant kunnen garanderen."

Montfoort is één van de belangrijkste carnavalssteden boven de rivieren – de andere plek is Hoogland, waar de Montfoortse verenigingen nu hun hosheil zoeken. Ronnie: "Hoogland en Montfoort voeren altijd strijd om wie de grootste carnavalsoptocht boven de rivieren organiseert. Maar met al deze regeldrang moeten we samenkomen. Carnavalsvereniging Apelazerus nam het voortouw en vijf andere verenigingen en clubs volgden. De strijdbijl is dit jaar even begraven."

Na afloop van het carnaval houdt de gemeente nog een evaluatie. Voor Rik is het de vraag of de VRU alle gemeentes in Utrecht van strengere regelgeving gaat overtuigen, of dat ze toch de oude regelgeving terugkrijgen. Dat op plekken in Brabant in de optocht ook niet gedronken mag worden, is volgens hem geen argument: "Daar hebben ze wagens die veertien meter hoog zijn. Wij hebben simpele plattelandswagens van maximaal twee meter hoog. Weet je, iedereen kan zich best aan een maximum houden, maar met een totaal verbod gaat het leuke er gauw vanaf. Wij vertrekken dit jaar gewoon met 93 man naar Hoogland."