Een vergelijkend meldpuntenonderzoek

Tot voor kort had ik nog nooit een gebeld met een meldpunt. Daar mag ik blij mee zijn. Meldpunten bel je namelijk als er iets niet pluis is; bijvoorbeeld als er een lantaarnpaal in Aalten defect is of als er is een postduif in noodweer verkeert. Meldpunten worden in het leven geroepen als iemand meldingen over een bepaald voorval in kaart wil brengen.

Toch belde ik de afgelopen week met twee meldpunten – het meldpunt Islamisering en het meldpunt Islamofobie – die een serieuzer thema behandelen dan de meldpunten uit de vorige alinea. Niet dat ik persoonlijk klachten had, maar ik wilde graag van de woordvoerders horen waar hun meldpunten precies voor stonden, en waarom de oprichters het nodig achtten om ze in het leven te roepen.

Ik stelde de woordvoerders van deze schijnbaar tegenovergestelde meldpunten dezelfde vragen. Namens het meldpunt Islamisering sprak ik Florens, actieverantwoordelijke van Nationalistische Actiegroep Voorpost. Namens het meldpunt Islamofobie sprak ik woordvoerder Rahma.

VICE: Wat was de directe aanleiding om het meldpunt op te zetten?
Florens: Er worden steeds meer moskeeën gebouwd.Politici gaan steeds ondemocratischer te werk om ze te kunnen plaatsen. Dit verschijnt niet in de normale media, dus vonden we het tijd om een meldpunt in het leven te roepen. Rahma: Binnen ons eigen netwerk merken we al jaren dat incidenten frequent voorkomen, maar dat deze niet goed geregistreerd worden. Maar de directe aanleiding was de aanslag in Parijs, en vooral de nasleep in Nederland. We merkten in onze eigen omgeving dat het aantal incidenten plotseling enorm snel toenam, vooral geweld jegens vrouwen die een hoofddoek dragen. De cijfers die de politie jaarlijks naar buiten brengt liggen volgens ons veel te laag. Veel mensen durven geen aangifte te doen, of hebben te weinig vertrouwen in de politie.

Hoeveel meldingen ontvangt u gemiddeld?
Florens: Toen we net waren opgericht in 2012 zo'n tien per dag. Maar toen waren we ook in het nieuws. Soms krijgen we enkele weken niets binnen en dan opeens drie of vier tegelijk. Dat hangt meestal samen met lokale gebeurtenissen of ergernissen, zoals de komst van een nieuwe moskee of het schrappen van varkensvlees in een bedrijfskantine. Totaal zitten we nu op ongeveer 420 meldingen. Hier zit echter enige vervuiling tussen, omdat er ook regelmatig melding wordt gedaan van 'antiblank-racisme'. Het meldpunt is daar eigenlijk niet voor bedoeld, maar als mensen boos zijn of zich bedreigd voelen willen ze hun woede kwijt. Rahma: Op dit moment zo'n twee of drie per dag. In het begin liep het storm. We hebben ooit vijftig meldingen in één week gekregen. Dat is een derde van het gemiddeld aantal aangiften voor islamofobische incidenten dat per jaar bij de politie wordt gemeld.

Wat doet u met de meldingen?
Florens: We proberen mensen te ondersteunen in hun lokale acties tegen de islamisering. De klachten komen bij ons binnen, en wij kanaliseren ze vervolgens via actiegroepen naar de politiek. Dat lukt aardig. Zo hebben we mensen in het Westland geadviseerd hoe ze actie konden voeren tegen de komst van een moskee. Die is er uiteindelijk niet gekomen. Rahma: We trekken alle incidenten die we ontvangen telefonisch na en registreren zo veel mogelijk details. Als er nog geen aangifte is gedaan van de klacht, adviseren we met klem om dat alsnog te doen. Daarnaast zijn we bezig met een rapport waar alle data overzichtelijk in komen te staan, zodat we daarmee naar de media, politie en politiek kunnen stappen. Ook maken we een kaart waarop met ballonnetjes staat aangegeven waar incidenten hebben plaatsgevonden.

Wat is de meest gehoorde klacht?
Florens: De meeste frustratie richt zich op de komst van moskeeën. Ook zijn er veel klachten over het dierenmisbruik rondom het Offerfeest. Mensen voelen zich bovendien vaak gediscrimineerd door uitzonderingen in de wet- en regelgeving. Rahma: De meeste klachten gaan over schelden. Moslims worden uitgescholden voor terrorist, vuile kankermoslim en zelfs kakkerlak. Nog erger zijn de doodsbedreigingen, in gesproken of geschreven vorm. "We gaan jullie uitroeien," dat soort dingen. Ook worden er fysieke dingen gemeld, zoals spugen, slaan, en mensen die van hun fiets getrokken worden.

De logo's van beide meldpunten

Wat is precies het doel van het meldpunt?
Florens: Soms voeren we bijvoorbeeld actie met Voorpost, als we veel klachten over hetzelfde onderwerp binnenkrijgen. Het belangrijkste voor ons is dat politici weten wat er onder hun achterban precies speelt. Zo zijn niet alleen PVV'ers tegen de komst van moskeeën. Iemand die al z'n hele leven trouw CDA stemt kan er net zo goed problemen mee hebben. Die mensen willen dat hun verhaal gehoord wordt door politici, dus die ondersteunen we daarmee. Rahma: Wedelen alle klachten op onze Facebook-pagina. Zo creëren we een gemeenschapsgevoel, en moedigen we mensen elkaar aan om niet stil te blijven en aangifte te doen. Dit is denk ik een van de redenen dat we zoveel meer meldingen binnenkrijgen dan anti-discriminatiebureaus. Men heeft behoefte aan onderlinge steun.

Denkt u dat er veel mensen zijn die wel een klacht hebben maar deze niet melden?
Florens: Zeker. Mensen denken dat hun klachten zinloos zijn. Of ze zijn zelfs bang. Als je een inloopavond bezoekt over de komst van een moskee durven mensen daar nauwelijks te protesteren. Hooguit beginnen ze over parkeeroverlast. Als het echt inhoudelijk over de islam gaat zijn ze bang om als racist of facist te worden weggezet. Rahma: Dat weet ik wel zeker. Dat merk je vooral in de discussies op onze Facebook-pagina. Heel veel mensen doen geen aangifte. Dat doet vermoeden, ben ik bang, dat moslims dit soort agressie inmiddels al als relatief 'normaal' ervaren.

Kunt u een voorbeeld geven van een opmerkelijke klacht?
Florens: Toen er bij een Islamitisch internaat in Rotterdam geconstateerd werd dat het ondermaats presteerde, durfde niemand daar echt iets van te zeggen. Daardoor kregen we klachten binnen van mensen die het gevoel hadden dat er met twee maten gemeten werd. De politiek, en dit soort commissies nemen nu te vaak een dhimmi-houding aan. Rahma: In Almere is een keer een poging tot ontvoering gedaan. Een vrouw werd een auto ingetrokken door mensen die zeiden dat ze hulp langs de weg nodig hadden. Ze werd op haar hoofd geslagen en haar hoofddoek werd afgetrokken. Toen ze begon te schreeuwen raakten de ontvoerders in paniek. Ze hebben haar uit hun auto gezet en zijn weggereden.

Denkt u dat zo'n meldpunt de slachtofferrol in de hand werkt?
Florens: Dan zou het meldpunt racisme ook een slachtofferrol van kleurlingenin de hand werken. Ik ben van mening dat er een islamisering gaande is, en dat de islam in Nederland wordt voorgetrokken. Zo mag ik niet mijn petje ophouden voor een pasfoto voor op mijn identiteitsbewijs, maar het hoofddeksel van Fatima, die na mij aan de beurt is, is geen probleem. Ook mocht een heel peleton ME-ers geen varkensvlees eten omdat er één moslim bijzat. Zo kan ik nog wel even doorgaan. Het verzamelen van dit soort feiten heeft volgens mij weinig te maken met een slachtofferrol innemen. Rahma: Ik denk dat het omgekeerde het geval is. Mensen blijven nu niet meer stil over incidenten die eigenlijkgeweldsdelicten zijn.

Bent u bekend met het meldpunt Islamofobie/Islamisering?
Florens: Nee, daar ben ik niet bekend mee.De mensen die dat meldpunt hebben opgericht die vinden waarschijnlijk dat wij overdrijven. Ze zijn voor vrijheid van meningsuiting, maar tegelijkertijd tolereren ze geen andere mening. Rahma: Ik heb er nog nooit van gehoord. Ik weet niet wat ze uitdragen, maar ik geloof dat er in onze grondwet is opgenomen dat iedere burger vrijheid van godsdienst heeft, en dit ook mag uiten in het openbaar. De wens dat de islam uit het straatbeeld verdwijnt is tegen de grondwet. De beheerder van Meldpunt Islamisering was wel op de hoogte.

Gelooft u erin dat het nog goed komt met Nederland?
Florens: Ik denk dat de islamisering op een gegeven moment een halt wordt toegeroepen. Misschien blijft het in de grote en middelgrote steden zoals hoe het nu is, maar op het platteland zal er meer verzet zijn. In de steden wordt het lastig, democratisch gezien, omdat dat gemeenteraden voor een groot deel al bestaan uit Islamieten. Die gaan natuurlijk niet zeggen dat moskeeën moeten sluiten. Rahma: Ik vind de verrechtsing en polarisering verontrustend, maar ik zie ook dat er een tegenbeweging op komst is. Moslimorganisaties werken steeds vaker samen met andere organisaties en initiatieven om samen te strijden tegen alle vormen van uitsluiting en discriminatie. Islamofobie is slechts één manifestatie van de groeiende tegenstellingen in de samenleving. Ik denk dat bondgenootschap met anderen die een rechtvaardige samenleving nastreven essentieel is. Wij willen met het meldpunt ons steentje bijdragen aan een veilig Nederland voor iedereen. Ik besef me echter dat onze middelen bescheiden zijn.