We herinneren ons de lockdown als een periode waarin het leven op een sneltempo werd vervangen door twee maanden zogenaamde zelfontwikkeling: een beetje op adem komen en onszelf heruitvinden. Beginnen met yoga, zelf brood bakken, lezen, bordspellen spelen,… Mensen namen de tijd om tot rust te komen. Maar dat gold maar voor een deel van de bevolking. Een ander deel kwam vast te zitten op een paar vierkante meter of had te maken met depressieve gedachten en paniekaanvallen over de bijkomende schade van de pandemie. Hoe baan je je een weg uit deze puinhoop zonder sociaal vangnet? En hoe zit dat met verdovende middelen, die voor sommigen een hulpmiddel zijn in dit ‘nieuwe normaal’?
Hoe het er voor de lockdown aan toe ging, kan je hier lezen.
Videos by VICE
Onderzoeksinstituut Sciensano bracht een rapport uit dat ons een idee geeft van hoe de lockdown onze drugsconsumptie en –handelsgewoonten heeft veranderd. De enquête, die online werd gehouden tussen april en mei, stond open voor elke volwassene die in België woonde en drugs gebruikte in 2020. De steekproef vertegenwoordigt dus alleen de gebruikers, en niet de hele Belgische bevolking. De gemiddelde leeftijd van de deelnemers is 26,6 jaar. Driekwart bestaat uit mannen.
Er werd minder cocaïne gesnoven
Bravo.
De meeste gebruikers die tussen 1 januari en 13 maart een specifiek soort drugs gebruikten, bleven datzelfde product evenveel gebruiken na 13 maart. Met uitzondering van cocaïne.
Ongeveer een op de twee cocaïnegebruikers heeft minder geconsumeerd, als gevolg daarvan is de coke-consumptie gedaald. Bijna de helft (46,6 procent) van de cocaïnegebruikers in de steekproef gaf aan in de twee weken voorafgaand aan het onderzoek te zijn gestopt.
Maar dus lang niet alle coke-gebruikers hebben de lockdown als kans gezien om hun neusholtes een pauze te geven. 9,8 procent van de gebruikers zegt dat ze het nu juist meer doen.
De mogelijkheden om af en toe op een feestje stiekem een lijntje te snuiven in de wc’s zijn zo goed als weggevallen, wat waarschijnlijk de afname van de consumptie verklaart. Coke is een drug die veel in clubs en bars wordt gebruikt, maar de meest toegewijde consumenten zetten de gewoonte thuis voort. Het feit dat we nu met z’n allen thuis zitten en het doorgeven van drugs niet meer stiekem hoeft, heeft er misschien zelfs voor gezorgd dat drugsgebruik is toegenomen.
Er werden minder pillen, mdma en amfetamines genomen
Weer goed gedaan.
Ook de gemiddelde consumptie van xtc en mdma is na 13 maart aanzienlijk gedaald. Slechts ongeveer 5 procent meldde een toename in hun gebruik. Respondenten die xtc gebruiken, meldden de grootste afname in consumptie na 13 maart (poeder: 61,6 procent, pillen: 66,3 procent). Net als bij coke consumeerde ongeveer een op de twee amfetaminegebruikers minder (poeder: 45,2 procent, pillen: 45,8 procent).
Wat de situatie op de drugsmarkt en het aanbod voor en na de coronacrisis betreft, is er na 13 maart een duidelijke afname van de gemiddelde hoeveelheid stoffen die op de drugsmarkt wordt gekocht. Deze afname is meer zichtbaar bij xtc/mdma en amfetaminen.
Bij het idee van xtc gebruiken, zien we dan ook eerder iemand op de dansvloer dan zittend in de zetel. Toch?
Er werd meer wiet gerookt
Cannabis, marihuana of ganja is de enige drug die in gebruik toenam tijdens de lockdown. De consumptie van hasj is stabiel gebleven, die van wiet is toegenomen. Een joint delen is leuk, maar solo roken blijkt nog leuker te zijn.
Qua vorm rookte 63 procent alleen wiet, terwijl 1,7 procent alleen hasj rookte. Meer dan een derde (35,3 procent) van de deelnemers aan het onderzoek rookten verschillende vormen van cannabis.
Van alle drugs die in het onderzoek zijn opgenomen, is cannabis de enige drug die dagelijks wordt gebruikt. Meer dan de helft van de respondenten zegt dat ze het tijdens de lockdown dagelijks rookten. Ter vergelijking: bijna 80 procent in de categorie xtc/mdma heeft het minder dan eens per week gebruikt, en de kolom ‘dagelijks’ is zo klein dat je hem niet kunt zien.
Nog een interessant, maar nutteloos, feitje: de monoverslaafden – mensen die maar één soort drug gebruiken – van de enquête zijn wietrokers. De andere deelnemers hebben de neiging om te combineren.
Cannabis is de enige drug waarvan de prijs na 13 maart is gestegen. De gemiddelde prijs is iets gestegen, zowel voor wiet als hasj. De online winkels, het darknet of de zelfkweek doen we liever niet, we blijven trouw naar de dealers gaan.
Wat tabak betreft, laat een iVox-onderzoek zien dat een op de vijf rokers probeerde te stoppen terwijl ze in de lockdown zaten, terwijl een op de vier zijn consumptie heeft zien toenemen.
Er werd over het algemeen minder gedronken, maar solo-drinken nam toe
Als direct gevolg van de sluiting van bars en restaurants, is het alcoholgebruik afgenomen. Niet veel, maar het is afgenomen.
Maar als we de lege schappen op de drankenafdeling in de supermarkt mogen geloven, zijn onze kelen wel gesmeerd gebleven. Meer dan een kwart (28,6 procent) van de respondenten geeft zelfs aan na 13 maart meer te hebben gedronken dan daarvoor. De enquête geeft ons meer inzichten dan mensen die meer of minder wiet hebben gerookt. En het geeft ook een hint dat het geen goed idee is om de bars al om 23 uur te sluiten.
Volg VICE Belgium ook op Instagram.