Neonazi’s die rappen: het klinkt als een onmogelijke combinatie. Even waarschijnlijk als Kendrick Lamar die zijn Grammy gaat halen in een witte puntmuts. Maar om de stap naar Adolf aantrekkelijker te maken, zoekt het Duitse neonazisme aanknopingspunten met andere subculturen; zelfs hiphop kan niet ontsnappen aan nazi-infiltratie. In een absurde kronkel gebruiken skinheads nu ook van origine zwarte muziek om blanke superioriteit te propageren. En ze beseffen zelf hoe ongemakkelijk dat is.
“Vergeet de plantagemuziek. Ik bevrijd geen slaven: dit is blanke rap.” In Enazeti Mcee (lees die titel eens hardop) probeert MaKss Damage een nazistische vorm van rap uit te stippelen. Nadat hij zich in 2011 van het stalinisme naar het nazisme bekeerde, ontpopte hij zich tot de grootste neonazi-rapper in Duitsland. Hij heeft al twee extreemrechtse EP’s op zijn naam staan en bracht dit jaar zijn eerste officiële album uit, 2033. Dat kan je op zijn flitsende website bestellen in een combi-pack met een ‘Germania Invicta’ t-shirt. In zijn teksten roept MaKss Damage op om migranten in elkaar te slaan, betreurt hij de verloedering van het Duitse volk, en idealiseert hij het Arische ras. Maar hoeveel hij zich er ook tegen af probeert te zetten, zijn muziek blijft een wrede kaping van een genre dat bij uitstek geworteld is in de Afro-Amerikaanse cultuur. Die fundamentele contradictie zal neonazirap altijd achtervolgen – maar het succes van MaKss Damage onderstreept hoe het genre aan het evolueren is van een belachelijk concept naar een belangrijk propagandamiddel voor Duitse neonazi’s.
Videos by VICE
En zo wordt dus ook hiphop meegesleurd in de nazi-makeover. Anno 2015 hebben de traditionele neonazigenres aan populariteit verloren – de geheime rockconcerten die Blood & Honour organiseert en de nazipunk in de lijn van Skrewdriver kunnen maar een beperkt publiek bereiken. Hoeveel jongens en meisjes willen in hun kwetsbare tienerdagen nog naar hardcorepunk van bejaarde skinheads luisteren? Steeds meer neonazi’s geloven dat hiphop een goede manier is om extreemrechts gedachtegoed te promoten bij jongeren die opgroeien met Drake en Beyoncé.
Hebben die neonazi’s zelf door hoe contradictorisch het is om blanke superioriteit te prediken in raplijnen? Is dit dan het ultieme bewijs dat hiphop zodanig goed is dat zelfs neonazi’s het niet kunnen laten liggen? In de digitale bunker van de blanke suprematie, stormfront.org, wordt er heftig over gediscussieerd. In threads als ‘Is it ok to enjoy hiphop?’ vind je stemmen die beweren dat hiphop Arisch is van oorsprong, en zelfs pseudo-intellectuelen die excuses verzinnen over rijm in het 10e-eeuwse Beowulf-epos. Maar gebruiker ‘boerseun3’ verwoordt de mening van de meeste old school nazi’s: “My gutt feel, however, tells me a loud & clear NO!” De stap naar hiphop wordt dus nog vaak gecontesteerd, vooral in de VS. Toch groeit er binnen het Duitse neonazisme een aanzienlijke scene van rappers. Ze beseffen wel dat rap haar oorsprong vindt in de zwarte hiphopcultuur, maar geloven dat de tekstuele inhoud telt, en niet de vorm of herkomst van de muziek. Zwarte Amerikaanse hiphop wordt nog – verdacht heftig – veroordeeld als ‘disgusting noise’ en ‘bad for our racial future’. Maar met een ‘doel heiligt de middelen’-logica spitten ze wel zelf bars vol racistische haat – hoe ongemakkelijk dat ook klinkt.
Maar niet alle artiesten zijn zo open over hun nazisympathieën. Steeds meer neonazi’s maskeren hun werkelijke intenties en gedachtegoed. Ze noemen zichzelf ‘patriotten’, hun muziek ‘nationalistisch’ en ontsnappen zo aan de overheidscensuur. Dit is het grote gevaar van de stilistische verbreding en digitalisering van de neonazibeweging: het wordt moeilijker om leden te identificeren en activiteiten te verbieden. Daarnaast is er de mondiale opmars van nationalistische en extreemrechtse hiphop die geen directe band heeft met het neonazisme. De Amerikanen van Woodpile en Mini Thin maken verschrikkelijke ‘White Pride’-rap. In Rusland predikt Миша Маваши een zogenaamd zuivere levensstijl van Slavische superioriteit, en vooral in Polen heb je een enorme bloei van extreemrechtse hiphop rond populaire figuren als Basti en Ptaku.
Want muziek is niet onschuldig; het is al tijden een van de belangrijkste middelen die neonazi’s inzetten bij hun rekruteringscampagnes. Van de beruchte Schoolyard CD’s die ze op scholen uitdelen tot hun online nazipropaganda; muziek is een makkelijke en effectieve manier om jongeren in contact te brengen met neonazisme. Zowel MaKss Damage als n’Socialist Soundsystem stonden op de laatste illegale cd’tjes van de neonazipartij NPD – een teken dat hiphop ook op een hoger niveau gezien wordt als een legitieme vorm van nazistische muziek.
Als ze de infiltratie van hun genre willen tegengaan, zullen de Duitse hiphoppers verduidelijking moeten eisen van de ‘patriotten’ die flirten met nazistisch en racistisch gedachtegoed. Zoals Dead Kennedys dat deed op het hoogtepunt van de hardcore in 1981 met Nazi Punks Fuck Off, zo kunnen rappers zich ook expliciet verzetten tegen nazisme. De reactie zal van binnenuit moeten komen: alleen de hiphopscene zelf kan de neonazirappers in quarantaine plaatsen. Klinkt als iets voor een boze Kanye.