anticonceptie
Een still uit de film Sex and Lucia, 2001 / AA Film Archive / Alamy Stock Photo
Identiteit

Vrouwen vertellen over waarom ze gestopt zijn met de pil

“Als je jong bent, ben je sneller geneigd om aan te nemen wat anderen tegen je zeggen – je ouders, de dokter, de samenleving. Kritisch nadenken over hormonen doe je vaak pas later.”

“Je zou het bijna alleen al doen omdat het zoiets moois is. Het is een strijdbare, feministische en politieke daad.” Dat zegt de 29-jarige Lucile over vasectomie – een procedure die haar vriend momenteel ondergaat, waardoor hij niet meer vruchtbaar is. Zoals veel vrouwen heeft Lucile het grootste gedeelte van haar leven hormonale anticonceptie gebruikt.

Af en toe nam ze even een pauze. Hormonale anticonceptie heeft immers veel bijeffecten, zoals in haar geval depressies en een verlaagd libido. Tijdens deze pauzes gebruikte ze condooms, of ging haar partner voor het zingen de kerk uit – al komen daar wel risico’s bij kijken.

Advertentie

“Na een tijd overtuigde mijn gynaecoloog me ervan om toch maar weer aan de pil te gaan,” herinnert ze zich. “Geen arts heeft er ooit iets slechts over gezegd. Er was altijd een duidelijke consensus: de pil is gewoon de allerbeste optie.”

Vier jaar geleden stopte Lucile voorgoed met de pil. Ze heeft nu een nieuwe relatie, en wil er samen met haar vriend (die even oud is) een oplossing voor vinden. “Ik realiseerde me dat het ook zijn verantwoordelijkheid is. Hij is een man – niemand heeft hem ooit verteld dat hij anticonceptie moet gebruiken. Terwijl het geen onderwerp is waar alleen vrouwen zich mee bezig zouden moeten houden.” Nadat ze besloten hadden dat ze geen kinderen wilden krijgen, overwogen ze een vasectomie. Hij was “een beetje bang” maar ging ermee akkoord.

Lucile is niet de enige die de pil heeft afgezworen. Bérangère Arnal, die 36 jaar actief is als gynaecoloog, zegt dat de vrouwen die naar alternatieven vragen ook steeds jonger worden. “Ze zijn waakzaam voor de gevaren van hormonen,” zegt ze. Sabrina Debusquat, schrijver van het boek J'arrête la pilule (‘Ik stop met de pil’), wijst erop dat het gebruik van de pil tussen 2000 en 2016 met 20 procent daalde in Frankrijk. In landen als Nederland, maar ook de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk doet zich een soortgelijke trend voor. “Als je jong bent, ben je sneller geneigd om aan te nemen wat anderen tegen je zeggen – je ouders, de dokter, de samenleving. Kritisch nadenken over hormonen doe je meestal pas later.”

Advertentie

Een alternatief dat vaak wordt aangeboden is het spiraaltje. De dertigjarige Marine had daar echter een nare ervaring mee. Ze begon eraan nadat ze op haar zestiende eerst de pil had gebruikt, maar haar libido erg laag werd en ze negen kilo afviel. “Na vijf à zes maanden kreeg ik erg veel last van menstruatiekramp en darmklachten,” zegt ze. “Ik wist dat er iets aan de hand was – ik ken mijn lichaam.” Haar spiraaltje bleek niet meer op de juiste plek te zitten, met een ernstige zwelling tot gevolg. Haar arts wilde dat ze weer aan de pil zou gaan, maar ze weigerde. “Ik ga me nooit meer zorgen maken om anticonceptie. Het heeft al vijftien jaar van mijn leven verpest.”

Nu gebruikt ze een app om haar cyclus bij te houden. Tijdens haar ovulatie gaan ze weleens over op het condoom, maar haar vuistregel is: “Als ik denk dat het veilig is, maken we ons gewoon geen zorgen.” Ze zijn zich bewust van de risico’s, maar als ze zwanger wordt, zien ze dat niet als het einde van de wereld. “Ik ben me veel bewuster van mijn lichaam geworden. En als stel heeft het ons ook geholpen om meer te ontdekken op seksueel gebied, ook wat we kunnen doen zonder penetratie.” Als ze later eenmaal kinderen hebben, wil Marines man een vasectomie ondergaan, zodat zijn vrouw er niet meer op hoeft te letten.

Debusquat, de schrijver, heeft het haar missie gemaakt om natuurlijke anticonceptiemethoden aandacht te geven, aangezien ze vaak nog als onbetrouwbaar worden gezien. “Als deze methoden correct worden toegepast, zijn ze erg effectief,” benadrukt ze. In haar boek vertelt ze ook over haar eigen ervaringen met de symptothermische methode. Daarvoor moet ze haar lichaamstemperatuur en baarmoederhalsslijm nauw bijhouden, zodat ze precies weet wanneer ze ovuleert. “Ik zocht een manier waarbij je niet constant een condoom of pessarium nodig zou hebben. Zo hoefde ik alleen bescherming te gebruiken tijdens vruchtbare periodes.”

Advertentie

Het stoorde Debusquat dat ze zelf op zoek moest naar deze oplossing, zonder dat ze enige hulp kreeg van een gynaecoloog. “Ze zouden echt nog veel meer naar patiënten moeten luisteren,” zegt ze. “Ik ken veel vrouwen die niet meer naar de dokter gaan omdat er niet naar ze geluisterd wordt. Maar we willen wel wat meer horen dan dat we gewoon de pil moeten gebruiken.”

Haar eigen onderzoek overtuigde Debusquat er ook van dat apps niet de grote oplossing zijn voor het probleem. “Een algoritme heeft geen oog voor de kleine nuances van het menselijk lichaam,” zegt ze. “Er zijn vrouwen die in het ziekenhuis belanden omdat ze simpelweg de pil gebruikten – dat is vreselijk, en we hebben het er nooit over. Het zijn gewoon vrouwen die met iemand naar bed wilden, dat is alles. Door mijn onderzoek ben ik een stuk feministischer geworden.”

Natuurlijke anticonceptie kan een hoop schelen, maar je partner moet wel bereid zijn om mee te werken. De 35-jarige Amandine wilde haar lichaam “een pauze geven” van de pil, nadat ze had gezien dat een 10 jaar jongere collega er een hartaanval van had gekregen. Maar haar partner stond erop dat ze aan de pil zou blijven, omdat ze wel haar “verantwoordelijkheid moest nemen”. Voor het zingen de kerk uit vond hij maar niks – een “vorm van sadisme”. Uiteindelijk ging Amandine tegen haar wil in toch weer aan de pil. “Toen ik het niet gebruikte voelde ik me zo schuldig, zo alleen. Het voelde vreemd om geen anticonceptie te gebruiken.”

Advertentie

Het ging steeds slechter met hun relatie, en uiteindelijk gingen ze uit elkaar. “Ik vond het niet fijn om weer aan de pil te moeten. Ik begon me ook slecht te voelen over relaties tussen mannen en vrouwen in het algemeen, en de manier waarop wij seks hadden.” Nu heeft Amandine al drieënhalf jaar een relatie met een man die openstaat voor natuurlijke anticonceptie. “We weten dat ongelukjes altijd kunnen gebeuren, maar als je een stabiele relatie hebt voelt het een stuk minder eng. En het is ook interessant om het erover te hebben. Mijn vriend heeft veel geleerd over mijn cyclus, en daardoor zit ik nu ook beter in mijn vel. Hij neemt zijn verantwoordelijkheid, daardoor voelt het nu een stuk gelijkwaardiger.” De keuze voor natuurlijke anticonceptie was voor Amandine niet alleen een kwestie van gezondheid, maar gaf haar ook nieuwe ideeën over wat seks kon zijn.

Natuurlijke anticonceptie is niet zonder risico’s. Edwige, die twintig jaar lang met dezelfde man samen is, werd drie jaar nadat ze met de pil was gestopt zwanger. “Het was niet helemaal de bedoeling, maar we besloten het kind te houden, en hebben er geen moment spijt van gehad,” zegt ze. Ze weten nog dat ze, nadat zij met de pil was gestopt, op een andere manier naar elkaar gingen kijken. “We begonnen meer over onze lichamen te praten en nieuwe dingen te vertellen. Hij verplaatste zich in mij, en stond altijd aan mijn kant.”

We vroegen mannen of ze zitten te wachten op een mannenpil

Ondanks al deze voordelen is natuurlijke anticonceptie misschien vooral op latere leeftijd een goed idee. Gynaecoloog Arnal, die momenteel een boek schrijft over vrouwengezondheid, raadt het jonge vrouwen die op seksueel vlak nog alles moeten ontdekken in ieder geval niet aan. In plaats daarvan pleit ze voor condooms, of een pil met alleen progestageen (en dus geen oestrogeen). “Je moet je lichaam goed kennen voordat je je aan natuurlijke anticonceptie waagt,” zegt ze. “Beslis het in ieder geval niet zonder eerst bij de gynaecoloog te zijn geweest.”

Advertentie

Arnal zegt dat vrouwen die met de pil stoppen vaak voor een spiraaltje kiezen, en de symptothermische methode vaak links laten liggen – ondanks dat ze zegt dat het “de veiligste natuurlijke optie” is. Debusquat noemt het een no-brainer. “Je seks is beter, je communiceert meer. Je ontdekt je eigen lichaam en manieren om seks te hebben zonder penetratie,” zegt ze. “Natuurlijke anticonceptie heeft veel voordelen – vrouwen die ervoor kiezen komen er bijna nooit meer op terug. Je zet ook je eigen leven niet op het spel, en draagt de last niet alleen. Dat is waar de feministische strijd ‘m in zit.”

En als je die strijd voor een langere tijd moet voeren, kun je het maar beter doen terwijl je er een fantastisch seksleven op nahoudt. 

Dit artikel verscheen oorspronkelijk bij VICE Frankrijk.

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.


Tagged:Seks