We spraken met een stel dat elkaar een soa gaf

Een soa krijgen doe je niet voor je plezier. Soa’s zijn jeukerig, soms pijnlijk en gewoon niet fijn. Daarnaast moet je, als je er eentje hebt, ook nog eens je vorige bedpartners op de hoogte stellen, zodat zij zich ook kunnen laten controleren. Dat kan, afhankelijk van de band die je met je voormalige bedgenoten hebt, bijna net zo erg zijn als de infectie zelf.

Uit de laatste cijfers, uit 2016, blijkt dat het aantal soa’s in Nederland dat jaar 11 procent is gestegen in vergelijking met het jaar ervoor. In 2016 werden 20.698 mensen gediagnostiseerd met een geslachtsziekte. Deze stijging komt voor een groot deel doordat er steeds meer getest wordt bij groepen met een verhoogd risico. Dit zijn bijvoorbeeld mensen die door een voormalig sekspartner gewaarschuwd zijn dat ze misschien een soa kunnen hebben, mensen met fysieke klachten en mannelijke homoseksuelen. Chlamydia is de meest voorkomende geslachtsziekte, en komt opvallend vaak voor bij jongeren — 60 procent van de mensen met chlamydia is jonger dan 25.

Het goede nieuws: bacteriële soa’s, zoals chlamydia, gonorroe en syfilis, zijn makkelijk te genezen. Het betere nieuws: gebruik een condoom en je verkleint het risico om überhaupt iets op te lopen enorm. Om iedereen daar nog maar eens aan te herinneren sprak VICE met Gaia en Jesse, een jong stel dat samen een soa had.

Ze gebruikten condooms toen ze begonnen met daten, maar zodra ze een relatie met elkaar kregen stopten ze daarmee, omdat ze allebei dachten dat ze geen soa hadden. Helaas had Gaia er wel een — chlamydia. Jesse kwam daarachter toen hij een aantal symptomen begon te krijgen, zoals pijn in zijn liezen en een brandend gevoel bij het plassen.

VICE: Jesse, hoe voelde je je toen je erachter kwam dat je chlamydia had?
Jesse: Het was een mix van angst, teleurstelling en irritatie eigenlijk. Toen ik naar de dokter ging en de bevestiging kreeg was het simpel: “Ik heb het nu en ik moet er vanaf.” Voor de diagnose was ik wat meer in paniek. Maar het was oké — ik had het al eerder gehad, dus ik wist wat me te wachten stond.

Gaia, zijn jullie tegelijk gaan testen of kwam jij er later pas achter?
Gaia: Ik kwam erachter toen Jesse me belde en zei: “Oké kijk, we hebben dit.” Ik heb toen meteen de dokter gebeld.

Bekijk ook: 5 vragen die je altijd al wilde stellen aan iemand met hiv

Hadden jullie het überhaupt ooit over soa’s gehad?
Jesse: We hebben het er nooit echt specifiek over gehad. We hebben denk ik wel gesprekken gehad over anticonceptie, maar we kwamen gewoon op een punt waarop we dachten: we zijn al zo lang samen, we vertrouwen elkaar, we kunnen wel seks hebben zonder condoom. Gaia was aan de pil, dus we dachten dat het wel goed zat.

Jullie waren beschermd tegen zwangerschap en dachten dat jullie allebei soa-vrij waren.
Jesse: Ja. We dachten allebei dat we niets hadden. Bij mannen zijn er vaak meer opvallende symptomen, maar bij vrouwen is het heel gewoon dat je een tijd lang niets merkt.

Gaia, weet je hoe je eraan bent gekomen, en had je het gevoel dat je je vorige partners moest laten weten dat zij het misschien ook hadden?
Gaia: Ik denk dat ik weet hoe ik eraan kom, en ik heb contact opgenomen met mijn ex en voormalige sekspartners, voor het geval dat. Maar het probleem was dat ik voor het laatst getest was op mijn zestiende of zeventiende. Het is niet zo dat ik heel veel bedpartners heb gehad of nooit condooms gebruikte, en ik weet niet helemaal zeker bij wie ik die chlamydia heb opgelopen, maar ik heb het de mensen verteld van wie ik het zou kunnen hebben.

Jesse, jij had al eens eerder je vorige sekspartners moeten inlichten.
Jesse: Ja. Deze keer hoefde dat niet — het was nogal duidelijk dat het van Gaia kwam. Ik ben redelijk recent nog getest en toen was alles prima. Onze relatie was nog erg pril en zij is de enige persoon met wie ik sinds die test seks heb gehad. De vorige keer was nogal ongemakkelijk. Toen had ik wat meer seksuele relaties. Dat was in mijn studententijd.

Hoe ging dat toen?
Jesse: Ik was in eerste instantie erg defensief. Ik sprak met de persoon waarvan ik dacht dat ze het had en ik was nogal beschuldigend — maar later bleek dat zij het helemaal niet was. Ze heeft een test gedaan en ze had niets. Toen heb ik met nog wat anderen moeten praten voordat ik erachter kwam wie het was. Maar ik werd steeds milder in mijn benadering.

Heb je, met de kennis van nu, tips voor mensen die een soortgelijk gesprek moeten voeren?
Jesse: Ik denk dat je niet op zoek moet gaan naar een schuldige. Je moet het gesprek voorzichtig aangaan, met hoeveel mensen je dan ook moet praten. Het is belangrijk dat je beseft dat het een veel voorkomend ding is. Het kan iedereen overkomen. Behandel het als elke andere ziekte die je kan hebben.

Heb je het erover gehad met vrienden?
Jesse: Ik doe er niet zo moeilijk over. Ik heb het er veel over gehad met vrienden, want sommigen van hen hebben het nog nooit gehad, en ik denk dat zij het wel interessant vinden om er iets over te weten. Tegelijkertijd vind ik het geen probleem om ooit een soa gehad te hebben. Ik denk dat iedereen er weleens mee te maken krijgt, het is niet echt een big deal voor mij. Hoe meer je je ervoor schaamt, hoe erger je het voor jezelf maakt.

Absoluut. Een ander belangrijk aspect is dat zodra je erachter komt dat je een bepaalde soa hebt — bacteriële, zoals chlamydia, gonorroe, syfilis en trichomonas — ze makkelijk te genezen zijn.
Jesse: Ja, zeker.

Hoe lang duurde het voordat die van jullie genezen was?
Jesse: Onze antibioticakuur duurde ongeveer een week. We mochten geen seks hebben, omdat één van de twee dan al genezen zou kunnen zijn, terwijl de ander nog wat sporen zou kunnen hebben. Maar we waren nogal dom en hebben opnieuw seks gehad zonder condoom. Door onze onvoorzichtigheid bleven we de soa houden en moesten we nog een kuur doen. Daarna zijn we een stuk voorzichtiger geworden.

Eindelijk. Wat zijn jullie tips voor een betere seksuele gezondheid?
Jesse: Allereerst: bescherm jezelf. Je kunt beter het zekere voor het onzekere nemen. Als je seks zonder condoom lekker vindt, prima — er zijn enorm veel andere opties. Als je in een relatie zit waarin je elkaar allebei volledig vertrouwt, moet je een condoom dragen totdat je samen getest bent. Maar ik denk dat je uiteindelijk gewoon altijd een condoom moet dragen. Het is het op de lange termijn echt waard.
Gaia: Inderdaad, gebruik gewoon een condoom. En wees niet bang om met iemand als je beste vriend over soa’s te praten. Het is moeilijk, maar als je het voor je houdt, kun je gaan denken dat je de enige bent. De waarheid is dat heel veel mensen een soa krijgen. En als je een condoom gebruikt, bespaar je jezelf een hoop problemen.

Kijk op soaaids.nl voor meer informatie over soa’s.