Vrouwen in het Midden-Oosten vertellen hoe het is om ’s nachts alleen over straat te gaan

Voor vrouwen kan zelfs overdag in je eentje over straat gaan leiden tot een lading misogynie en intimidatie. We hebben het allemaal wel eens meegemaakt: van opmerkingen over ons uiterlijk tot willekeurige vreemden die denken dat het prima is om naar ons toe te lopen en fysiek ons tot aandacht te dwingen. Dat soort misbruik wordt alleen maar erger zodra je ’s nachts over straat gaat.

Afgelopen jaar hebben VICE-redacties in heel Europa gesproken met vrouwen uit dertien verschillende landen over de shit waarmee zij moeten dealen als ze ’s nachts alleen rondlopen. Recentelijk deed het nieuwe VICE Arabia hetzelfde. Lees hier welke rol straatintimidatie speelt in het leven van vrouwen in het Midden-Oosten, en welke maatregelen zij nemen om zichzelf te beschermen.

Tunis, Tunesië

Ghada, 25, Marketing Manager

VICE: Hey Ghana. Voel je je veilig als je alleen naar huis loopt in Tunis?
Ghada: Over het algemeen wel. Ik ga hier vaak uit en gelukkig ben ik nooit bedreigd of in gevaar geweest in die situaties. Maar er zijn natuurlijk wel buurten waar ik nooit langs zou lopen in mijn eentje.

Neem je specifieke maatregelen voor je eigen veiligheid?
Ik vermijd de buurten rondom het centrum — er zijn daar heel veel goedkope bars en cafés waar je geen vrouwen meer vindt na elf uur ’s avonds. Maar er zijn andere plekken in Tunis die heel veilig zijn voor vrouwen tot op z’n minst twee uur ’s nachts. Er is daar veel verkeer en er zijn veel mensen.

Ik probeer altijd met iemand anders te lopen, maar als ik alleen moet lopen en ik voel dat iemand naar me kijkt of me volgt, dan bel ik soms mijn ouders op om gewoon wat te kletsen. Ik weet dat het me niet zal redden als ik echt in gevaar ben, maar hun stemmen stellen me een beetje gerust.

Ben je ooit fysiek aangerand?
Ja, zo’n twee jaar geleden. Ik reis normaal gesproken niet met het openbaar vervoer, zeker niet tijdens de spits, maar deze keer moest ik de metro nemen. Het was rond acht uur ’s avonds en de metro zat bomvol. Een man achter me begon plotseling mijn rug te strelen. Ik was vreselijk bang en probeerde weg te komen, maar er was geen ruimte om te bewegen. Ik voelde me zo beledigd en wilde hem slaan, maar ik bevroor gewoon. Ik ben toen de volgende halte uitgestapt en ik heb niet achterom gekeken omdat ik zijn gezicht niet wilde zien.

Damascus, Syrië

Hala 23, Journaliste

Hoe zou jij de straten van Damascus ’s nachts beschrijven?
Op een gegeven moment tijdens de oorlog, was het ’s nachts veiliger in Damascus dan in de ochtend omdat er ’s avonds geen bombardementen waren. We leven eigenlijk nog steeds volgens de oorlogsregels, niet de gewone sociale regels die gelden als je een avond uitgaat.

Over het algemeen is het voor vrouwen nooit een goed idee geweest om tot laat buiten de deur te zijn in Damascus. Vandaag de dag lijkt de boel wel een beetje gekalmeerd en is het normaler om zowel mannen als vrouwen laat in de nacht op straat te zien, zeker in de gebieden die ver weg liggen van de slagvelden.

Voelde je je voor de oorlog oncomfortabel in je eentje op straat?
Buiten de rare opmerkingen en vreemde blikken die je soms krijgt van mannen en die je een paniekaanval kunnen bezorgen als je er te lang over nadenkt, heb ik me nooit bedreigd gevoeld als ik op straat liep in de avond.

Neem je wat voorzorgsmaatregelen?
Ik probeer donkere en verlaten steegjes te vermijden en loop liever door de wat drukkere en bredere straten. Soms betrap ik mezelf erop dat ik een heel ontsnappingsplan in mijn hoofd aan het maken ben. Dan zoek ik de eerste uitgang en bedenk ik hoe ik zal terugvechten als iemand me aanvalt. Ik vertel mijn vrienden en familie ook altijd waar ik naartoe ga, hoe laat ik ben vertrokken en mijn looproute voor het geval er iets gebeurt. Soms stuur ik ook updates van mijn tocht. Meestal is het gewoon het best om met een vriend te zijn als je laat op straat bent.

Rabat, Marokko

Salma, 25, Journaliste

Zijn er buurten in Rabat die je ’s nachts vermijdt?
Ik probeer nergens alleen uit te gaan. Ik voel me in veel buurten in Rabat onveilig, of het nu rijkere of armere gebieden zijn. Als ik laat naar huis ga, wat soms moet door mijn werk, dan zorg ik dat een van mijn mannelijke collega’s met me mee loopt.

Om wat voor soort dingen maak je je zorgen?
Ik heb zelf geen slechte ervaringen gehad, maar ik hoor vaak over meisjes die met verbaal en fysiek misbruik te maken hebben gehad. Een van mijn familieleden is beroofd door drie jongeren in de buurt van het treinstation.

Wat is de meest veilige manier om thuis te komen?
Met de auto is verreweg de beste oplossing. Taxi’s zijn ook een behoorlijk veilig alternatief.

Beiroet, Libanon

Laila, 21, Journaliste

Zijn er bepaalde gebieden in Beirut waar je ’s nachts liever niet alleen bent?
Er zijn verschillende plekken in de stad waar ik me ’s nachts niet veilig voel — over het algemeen bij lege straten waar ’s nachts geen verkeer is.

Ben je wel eens lastiggevallen toen je ’s nachts alleen op straat liep?
Ik heb zelf zoiets niet direct meegemaakt, maar we horen hier constant verhalen van meisjes die zijn aangevallen rondom de stad. Een van mijn beste vriendinnen was op weg naar huis toen ze werd gevolgd door een auto vol jonge gasten. Ze bleven haar de hele weg naar haar huis volgen, maar gelukkig is er niets gebeurd. Het was pas acht uur ’s avonds, niet eens zo laat.

Wat voor voorzorgsmaatregelen neem je?
We moeten ’s avonds of ’s nachts alleen lopen in Beiroet. Dat is onvermijdelijk. Dus mijn vriendinnen en ik hebben altijd pepperspray in onze tas, voor als we ons moeten verdedigen. De beste en meest veilige manier om thuis te komen, is met de taxi, maar die zijn erg duur. Het is ook populair geworden om een rit te delen.

Caïro, Egypte

Mai, 25, Journaliste

Hoe is het om als vrouw ’s nachts over straat te gaan in Caïro?
Toen ik begon met avonddiensten te werken — van zes uur ’s avonds tot middernacht — dacht ik dat ik veel last zou hebben van intimidatie en misbruik door vreemde mannen op mijn weg naar huis. Tot nu toe heb ik nog geen problemen gehad tijdens mijn tocht vanaf het centrum.

Dus je hebt geen fysiek geweld meegemaakt?
Ikzelf niet. Niemand heeft ooit iets van me geprobeerd te stelen of heeft me ooit fysiek iets aangedaan. Het enige dat me overkomt is dat als ik een taxi naar huis neem, de taxichauffeurs me vaak proberen te belazeren omdat ik een vrouw ben. Ze weigeren de meter te gebruiken en vragen een hogere vaste prijs. Dat is heel frustrerend.

Hoe reageer je op verbale intimidatie?
Jongens die opmerkingen maken over dat je alleen op straat bent, verwachten nooit een reactie van me. Ze schrikken altijd als ik terugpraat en mezelf verdedig.

Amman, Jordanië

Dana, 36, PR-medewerker

Zijn er bepaalde gebieden in Amman waar je ’s nachts liever niet komt?
Ik zou zeggen dat het een veilige stad is, maar tegelijkertijd is het niet makkelijk om erdoorheen te wandelen. Ik gebruik over het algemeen mijn auto om ergens te komen. Ik raad mensen ook altijd aan om voor de veiligheid in groepen te reizen.

Verander je weleens je manier van kleden als je in je eentje naar bepaalde plekken gaat?
Het hangt er helemaal vanaf waar ik naartoe ga en hoe ik daar ga komen. Maar, ja, soms zorg ik ervoor dat ik een shirt met extra lange mouwen aan doe.

Jeruzalem

Ranin, 26, Administratrice bij het Palestijnse Museum

Voel je je ’s nachts veilig in Jeruzalem?
Ja, ik voel me behoorlijk veilig. Vooral in de Arabische buurten. Ik vind het niet erg om alleen de deur uit te gaan voor middernacht, maar het is beter om met een familielid of vriend te gaan. Het rare aan Jeruzalem is de intense aanwezigheid van het Israëlische leger. Al helemaal in de Oude Stad. Het voelt altijd alsof Jeruzalem op het punt staat in oorlog uit te barsten.

Zijn er bepaalde straten en buurten in Jeruzalem die je ’s nachts vermijdt?
Ja. Als Palestijn voel ik me vaak onveilig in de Israëlische wijken en in de Oude Stad, waar heel veel soldaten zijn.

Ben jij of een van je vrienden wel eens aangevallen?
De meeste vrouwen maken veel verbale intimidatie mee en krijgen veel vreemde blikken, vooral in steden als Jeruzalem en Ramallah. Het beste antwoord is om het gewoon te negeren.