Elke keer wanneer je weer eens met genoeg Babi Pangang voor een volledig weeshuis de afhaalchinees uitwandelt, staat zo’n goudkleurig katje je vrolijk gedag te zwaaien. Ik heb het niet onderzocht, maar waarschijnlijk is de zwaaikat het populairste design in de geschiedenis van de mensheid. En naast dat het een gezellig stukje plastic is om in huis te hebben, zijn de gelukskatjes ook nog eens erg nuttig: in Japan en andere Aziatische landen geloven ze dat de wuivende katjes zorgen voor geluk en rijkdom. En omdat Casper Braat dat ook wel wil, heeft hij nu vijfhonderd van die katjes neergezet.
Advertentie
In Roermond staat het legertje gelukskatten van Casper hem al ruim een week rijkdom en geluk te brengen. En ze staan daar nog een paar maanden. Kun je nagaan hoeveel geluk dat hem zal opleveren. Of in ieder geval geld, want daar moeten deze katten voor gaan zorgen. Alhoewel het natuurlijk voor een kunstenaar in het algemeen fijn is om geld te verdienen – voor iedereen wel, eigenlijk – is voor Casper dit werk pas af als hij het verkocht heeft. Dan bevestigen de katjes ook meteen het bijgeloof dat ze voor bakken poen zorgen.Eerder dit jaar ging ik samen met Casper duizend hamburgers bij de McDonalds halen. Die legde hij in een raster op de grond, waarvan ik vooral het gevoel kreeg dat duizend hamburgers best wel heel veel eten is voor duizend euro. Deze vijfhonderd katjes – ook in een raster op de grond opgesteld – vertegenwoordigen ook de waarde van duizend euro. Elk katje kostte hem namelijk twee euro.
Je ziet dus op een esthetisch bevredigende manier hoeveel je eigenlijk voor dat bedrag kan kopen. Toch krijg je ook een ietwat wrang gevoel over massaproductie. Aan de ene kant is alles hetzelfde en daardoor liefdeloos en onpersoonlijk. Aan de andere kant is het fascinerend dat die stukjes identiek plastic zo veel voor mensen kunnen betekenen. Als je bijgelovig bent hebben de katjes heel veel waarde, maar ook als leuk prulletje in huis zorgt het voor een vorm van geluk.Massaproductie is onlosmakelijk verbonden met milieuschade. En net zoals met zijn duizend hamburgers, pleegt Casper ook hier een kleine aanslag op het milieu. “Het is toch weer allemaal plastic troep dat je ergens neerzet,” zegt hij. “En die glimmende chroomverf is ook niet zo goed voor het milieu. De katjes werken wel op zonne-energie, want ze allemaal van batterijen voorzien, vond ik wel te erg.”
De rechthoek van gouden katjes is een verwarrend geheel, vooral omdat ze allemaal op hun eigen houtje aan het zwaaien zijn. “Door het raster staan alle katjes recht,” zegt Casper. ”Maar doordat die armpjes allemaal anders staan, klopt het geheel niet meer. Ik heb er nog over nagedacht om de armpjes gelijk te laten bewegen – daar heb je wel manieren voor. Maar dan wordt het iets te veel Noord-Korea.”Het kunstwerk is nog niet verkocht, dus eigenlijk ook nog niet af. Casper zegt dat het vijfduizend euro kost en dat is eigenlijk een prikkie voor gegarandeerd zakelijk succes.De gelukskatjes zijn tot en met 4 februari te zien in de tentoonstelling Design is my RELIGION is my design in Roermond. Op de website van Casper Braat zie je meer van zijn werk.