Afgrijselijke verhalen over allesbehalve heilige pausen

Het pausdom, de oudste monarchie ter wereld, heeft door de eeuwen heen meerdere monsters op de wereld gezet. Van corrupt, gewelddadig tot bijna zielig: sommige pausen waren eerder tirannen met geinige hoofddeksels dan lovenswaardige boegbeelden van de katholieke kerk. Het is niet voor niets dat Paus Pius VIII – de blaaskakerige paus die gespeeld wordt door Jude Law in de serie The Young Pope – zich maar al te best thuis voelde in het oude Rome. Hieronder vind je nog een aantal schofterige pausen die stuk voor stuk niets minder voorstelden dan je ergste nachtmerrie.

Paus Benedictus IX, die tussen zijn elfde en twintigste gekroond werd, werd door heilige Petrus Damiani ook wel "een demoon uit de hel, verkleed als priester" genoemd. Paus Victor III schreef dat Benedictus IX een leven leed dat "zo ontzettend vunzig, smerig en afschuwelijk was, dat ik ervan moet huiveren."

Veel academici geloven dat Benedictus IX de eerste homoseksuele paus was. Hij organiseerde legendarische orgies, met zowel mannen als dieren. Lynnne Yamaguci Fletcher schreef in The First Gay Pope and Other Records dat de seksfeesten "het Vaticaan in een mannenbordeel veranderden."

Benedictus IX werd verkozen tot paus door "grootschalige omkoping" van zijn vaders kant, zo is te lezen in het boek Absolute Monarchs. Toen hij eenmaal paus was, ging hij zo schaamteloos los dat het de oudere leden van de geestelijkheid deed denken aan de hoogtijdagen van de zogeheten pornocratie – een periode waarin de pausen compleet onder de invloed waren van machtige en corrupte vrouwen, die deel uitmaakten van de aristocratische familie Theophylactsi.

Al dat gefeest maakte Benedictus, op zijn zachtst gezegd, niet bepaald populair bij de leden van de aristocratie. In januari van 1045 hadden de inwoners van Rome er na twaalf jaar wel genoeg van. Ze dwongen Benedictus om de stad te verlaten en vervingen hem met Johannes van Sabina, die de naam Silvester III aannam. Silvester hield het echter maar drie maanden vol, voordat Benedictus hem afzette en de troon voor de tweede keer besteeg. Naderhand leek hij het aansturen van de katholieke kerk maar wat saai te vinden, toen hij zijn pauselijke rechten spontaan besloot op te geven en het stokje doorgaf aan zijn grootvader, aartspriester Johannes Gratianus.

Dat leek het einde te zijn van Benedictus' heerschappij. Maar Benedictus IX was geen alledaags feestvarken; hij had wel wat weg van het feestmonster Michael Alig, al even sluw en moordlustig. Het gerucht ging dat hij ten minste twee van zijn vier opvolgers had vergiftigd, waaronder Paus Clemens II – die het maar tien maanden volhield – en Paus Damasus II. Na de dood van Damasus lukte het Hendrik III eindelijk om Paus Leo IX aan de macht te krijgen, die het ambt weer status gaf door rond te reizen, campagne te voeren tegen corruptie en een enorme aanhang van aanbidders had.

Het is niet helemaal duidelijk hoe met Benedictus is afgelopen. Eén bron vermeldt dat hij met pensioen ging in het klooster van Grottaferrata, afstand deed van het pauselijke ambt en zijn laatste jaren vol berouw doorbracht. Ondanks zijn imago als bad boy was hij tijdens zijn pausschap ook vrij streng in de leer. Veel academici denken dat hij zich schuldig voelde over zijn zonden.

Volgens het boek The Great Apostasy veranderde paus Johannes XII het Lateraanse Paleis in een "school voor prostitutie." Hij verkrachtte maagden en weduwen. De acties van de jonge paus waren zo berucht, dat vrouwelijke pelgrims werd afgeraden om het heiligdom van St. Peter te bezoeken, "mocht zijn opvolger besluiten hen te onteren." Hij was achttien jaar oud toen hij de troon voor het eerst besteeg.

Uit officieel onderzoek is gebleken dat de paus seks had met zijn eigen nicht. Ook was hij publiekelijk op jacht gegaan, een absolute faux-pas voor pausen. Verder verblindde hij zijn spirituele vader, Benedictus, die aan zijn verwondingen overleed, castreerde en vermoordde hij een kardinaal, zette hij huizen in brand, droeg hij altijd – zonder enige reden – een zwaard en helm bij zich en was hij een groot fan van demonen, die hij regelmatig om hulp vroeg.

De Duitse koning Otto van Saksen drong er bij de paus op aan om te stoppen met zijn schandalige gedrag, maar Johannes was verrot tot op het bot. Daarop vroeg de koning de bisschoppen om een uitspraak te doen over wat Johannes' lot zou moeten worden. Ze schreven: "We vragen u, keizerlijke majesteit, om dit niet deugende monster uit de heilige Rooms-Katholieke kerk te verdrijven."

Toentertijd was het alleen niet zo makkelijk om van een tiran af te komen, en daarnaast zaten de Romeinen er niet op te wachten dat hun democratisch gekozen leider ten val gebracht zou worden door een Duitser. In plaats daarvan keerden ze zich tegen Otto. Johannes keerde terug naar de stad en was meedogenloos voor zijn critici: hij sneed hun tongen, vingers en neuzen af. Kort daarna overleed hij aan een beroerte, naar verluidt terwijl hij seks had met een minnares. Hij was zevenentwintig jaar.

Eigenlijk is Paus Stefanus VI met geen pen te beschrijven. Zo groef hij het lichaam van zijn voorganger, Formosus, op en zette diens lichaam op een troon. Hij begon een schijnproces tegen hem en klaagde hem aan voor meineed en het "begeren van het pausdom."

Uiteraard kon Formosus zichzelf niet verdedigen en werd hij schuldig bevonden op alle punten. Zijn edicten, aankondigingen van wetten, werden stuk voor stuk nietig verklaard, waardoor er chaos ontstond onder de aristocratie. Hij had geen waarde meer voor Stefanus VI, dus werd Formosus' lichaam in de Tiber gegooid, behalve de drie vingers die hij gebruikte om zegeningen mee uit te delen.

Kort daarna werd Rome getroffen door een aardbeving, waarbij de basiliek van Sint-Jan van Lateranen volledig werd verwoest. Dit werd gezien als een teken van Gods ongenoegen, door toedoen van het ziekelijke gedrag van Stefanus. Zes maanden later werd hij afgezet, uitgekleed en in een kerker gegooid, waar hij niet veel later gewurgd werd en overleed.

-

Vrouwen praten misschien veel, maar we horen ze te weinig. Daarom is Broadly Nederland er. Like onze pagina.