Hoe inclusiviteitsriders het witte-mannenprobleem van Hollywood kunnen oplossen

Je kunt altijd op Frances McDormand rekenen om te breken met Hollywoodnormen, en de toespraak die ze gisteren gaf toen ze de Oscar voor beste actrice won voor haar rol in Three Billboards Outside Ebbing, Missouri was daarop geen uitzondering.

In haar gepassioneerde toespraak riep ze alle genomineerde vrouwen in het publiek op om te praten over het belang van representatie en spoorde ze iedereen in de industrie aan om een ‘inclusiviteitsrider’ te overwegen. Als je nu op het punt staat om te googelen wat dat precies is, ben je niet de enige.

Stacy Smith, een sociale-wetenschapper, bedacht de term voor het eerst samen met arbeidsrechtenadvocaat Kalpana Kotagal als onderdeel van hun werk bij Annenberg Inclusion Initiative, een denktank van de University of Southern California die diversiteit in de entertainmentindustrie bestudeert.

De term verwijst naar een contractbepaling waarin gender- en/of rassengelijkheid van de cast en/of crew wordt geëist. De geweldige wijlen Robin Williams had een vergelijkbare clausule in zijn rider staan, waarin stond dat daklozen werk als crewlid moesten krijgen in zijn films.

Smith besprak het idee voor het eerst in een column in 2014 voor The Hollywood Reporter, waar het werd beschreven als een ‘equity rider’. Ze riep A-acteurs en -actrices op om een clausule in hun contract op te nemen waarin staat dat “de hoeveelheid sprekende bijpersonages overeen zouden moeten komen met de genderdistributie in de film, zolang het binnen het plot past.”

“Als bekende acteurs in 2013 in 25 films deze wijziging in hun contract hadden opgenomen, was het percentage gebalanceerde films (ongeveer de helft vrouw) van 16 procent gestegen tot 41 procent,” schreef Smith. “Stel je de mogelijkheden voor als een paar acteurs hun macht contractueel uitoefenen, ten behoeve van vrouwen en meisjes.”

In 2016 besprak Smith het idee van een equity rider opnieuw in een TED-talkover gendervooroordelen in de bioscoop. Ze legde daarin uit hoe het in de praktijk zou kunnen werken.

“Je weet het waarschijnlijk niet, maar een typische speelfilm bevat ongeveer 40 tot 45 sprekende personages. Ik zou zeggen dat slechts 8 of 10 daarvan echt relevant zijn voor het verhaal,” zei ze. “Voor de overige 30 kleine rollen is er geen reden waarom ze de demografie van waar het verhaal zich afspeelt niet kunnen representeren. Een equity rider van een A-acteur kan bepalen dat die rollen de daadwerkelijke wereld waarin we leven representeren.”

In een interview voor Vanity Fair na de Oscarceremonie ging Smith verder in op de rider. “In kleine en ondersteunende rollen moeten personages de wereld waarin we leven representeren,” zegt ze. “Dat houdt 50 procent gendergelijkheid in, 40 procent mensen van kleur, 5 procent lhbtq-mensen en 20 procent gehandicapten.”

Volgens een document dat gisteren door het Annenberg Inclusion Initiative werd getweet, kan de inclusiviteitsrider ook worden uitgebreid om voor meer diversiteit te zorgen in bepaalde offscreen-rollen. De denktank voegde daaraan toe dat ze “momenteel met bepaalde staatsoverheden werken om het nog aantrekkelijker te maken, door filmstudio’s die met de rider werken belastingvoordelen te geven.” Daarnaast suggereerde de denktank dat studio’s die niet “te goeder trouw handelen” om de juiste personen te vinden en aan te nemen financiële sancties kunnen krijgen.

Smith zegt dat Kotagal en zij vorig jaar verschillende agentschappen hebben benaderd met het idee van een inclusiviteitsrider, maar dat ze McDormand niet persoonlijk had ontmoet om het met haar te hebben over het noemen van de rider tijdens de Oscars. “Ik ben volkomen opgetogen,” vertelde Smith aan The Guardian. “Het is een complete verrassing.”

McDormand vertelde journalisten in de persruimte van de Oscars dat ze zelf pas vorige week van de clausule hoorde. “Alleen het feit al dat ik er net over heb geleerd, nadat ik 35 jaar in de filmindustrie heb gewerkt,” zei ze. “We gaan niet meer terug. Het hele idee van vrouwen die ‘trending’ zijn? Afro-Amerikanen die ‘trending’ zijn? Nee, niks trending. Het verandert nu. En ik denk dat de rider daar iets mee te maken zal hebben.”

Actrices, waaronder Brie Larson, de ster in de nieuwe superheldenfilm Captain Marvel die volgend jaar uitkomt, hebben het idee van een inclusiviteitsrider al ondertekend. “Ik ben toegewijd aan de inclusiviteitsrider,” tweette ze. “Wie doet er mee?” Drievoudig Oscarwinnaar Meryl Streep prees McDormand en vertelde aan Vanity Fair: “Het is iets waarvan we niet wisten dat we het konden eisen. Dat komt omdat meisjes toestemming vragen, maar nu laten we onszelf gelden.”

De Oscars zijn – in ieder geval in dit opzicht – leerzaam gebleken en hopelijk zullen we in de toekomst meer horen over inclusiviteitsriders.