Een universiteit is genoeg plutonium voor een vuile bom kwijtgeraakt

Vrijdag kondigde de Amerikaanse Nuclear Regulatory Commission (NRC) aan dat Idaho State University een boete van 7000 euro kon krijgen, nadat ze één gram plutonium waren verloren. Het NRC beschermt de volksgezondheid en veiligheid op het gebied van kernenergie. Hoewel dit kleine beetje plutonium niet eens in de buurt komt van de hoeveelheid die nodig is voor een kernwapen, is het volgens de Associated Press wél genoeg om een vuile bom te maken. Een vuile bom kan mensen doden of verwonden met een explosie vol ioniserende straling, zonder gebruik te maken van explosieve kernreacties.

Toen het NRC checkte hoe Idaho State University omgaat met zijn radioactief materiaal, kwam aan het licht dat er wat plutonium zoek was geraakt. Zoals in het inspectierapport staat beschreven, meldde iemand het NRC vorig jaar oktober over een gebeurtenis “waarbij special nucleair materiaal kwijt is geraakt.” Tijdens een controle meldde een medewerker van de universiteit dat er dertien stukjes plutonium van één gram in de voorraadkast lagen, terwijl de universiteit eerder had gemeld dat het er veertien waren.

Volgens het rapport werd het zoekgeraakte plutoniumisotoop (Pu-239) gebruikt in dosimeters (een apparaat dat de blootstelling aan straling meet). De stof die in 1991 aan de universiteit werd uitgeleend, wordt als “ingekapselde bron” gezien, wat betekent dat het op zo’n manier is opgeslagen dat het niet gauw radioactief materiaal zou moeten gaan lekken.

In 2003 ontdekte Idaho State University dat zijn plutonium een kleine hoeveelheid straling lekte, maar het was onder de grens waarbij het NRC gewaarschuwd diende te worden. Toch hield de universiteit op de stof te gebruiken en was het van plan om de bron terug te sturen naar het Idaho National Laboratory. Toen er geen gegevens van deze overdracht werden gevonden, contacteerde de universiteit haar personeelsleden en tussenpersonen die mogelijk wisten waar het materiaal was. Ze gingen zelfs zover dat ze een aantal vaten met kernafval openden om het ontbrekende plutonium te zoeken. Toen nergens in de administratie werd gevonden waar het ontbrekende plutonium zou kunnen zijn, nam de universiteit in oktober contact op met het NRC.

Volgens een rapport uit 2006 van het Ministerie van Energie zijn honderden samples Pu-239 voor openbaar gebruik gedistribueerd. Het ministerie voor energie heeft aanbevolen dat er een programma wordt gestart om al het plutonium terug te vinden en te voorkomen dat ze in vuile bommen worden gebruikt.

Hoewel zo’n kleine hoeveelheid plutonium zelfs als vuile bom weinig schade zou aanrichten, wordt radioactief materiaal dat geschikt is voor kernwapens in Amerika best vaak gestolen en wordt het als groot veiligheidsprobleem beschouwd. Dit is niet de eerste keer dat een Amerikaanse universiteit radioactief materiaal kwijt is geraakt. In 1987 stal een aantal Harvard-eerstejaars, die samen met een groepje “anarchie en vernietiging” wilden veroorzaken, verarmd uranium-238 uit een opslag op de campus. Helaas voor deze beginnende anarchisten kon dit uraniumisotoop niet voor wapens worden gebruikt, in tegenstelling tot zijn broertje uranium-235.

Motherboard heeft contact opgenomen met Idaho State University voor commentaar op het ontbrekende plutonium. We zullen dit bericht bijwerken als we een reactie ontvangen.

Volg Motherboard op Facebook en Twitter.