Ik maakte als kind voor het eerst kennis met een professionele pierensteker in de haven van Vlieland. Voor twaalf eurocent kon je bij Jan Soek – beter bekend als Jan de Pierenman – een pier kopen om mee te vissen. Tegenwoordig worden de maden en pieren voor de visserij gekweekt en kun je ze online of in hengelsportzaken kopen, maar voordat er kwekerijen waren, kon je levend aas alleen kopen bij pierenstekers.
Jan de Pierenman is ondanks de moderne tijd niet opgehouden met pieren spitten. De inmiddels 77 jaar oude man is de laatste pierensteker in Nederland. Omdat ik benieuwd ben hoe de zaken ervoor staan in pierenland en ik me afvraag of er nog van rond te komen is, besluit ik hem op te zoeken op zijn boot in de haven van Vlieland, waar hij nog steeds woont.
Advertentie
VICE Money: Hoi Jan, waarom ben je ooit begonnen als pierensteker?
Jan Soek: Ooit ben ik veertien dagen vissersknecht op een boot geweest, maar dat was lang zat. Ik heb namelijk een hekel aan werken voor een baas, dus wilde ik iets doen waar ik zelf de baas was: dat werd pieren steken. Ik doe het nu al een jaar of vijftig. Toen ik begon was het een goudmijntje, maar ik zeg niet precies wat ik toen verdiende, want dan komt de belasting achter me aan. Tegenwoordig doe ik het rustiger aan, ik spit vooral nog in de zomer. Ik heb namelijk een AOW. Je doet het nu dus voor een extraatje naast je AOW?
Ja, toen ik nog geen AOW had, leefde ik alleen van het pieren spitten. Nu niet meer. Maar ik kan er wel mooi wat extra dingetjes van betalen. Ik heb verleden jaar bijvoorbeeld grafrechten betaald. Eeuwigdurend, omdat ik voor eeuwig een graf wil hebben. Dat was 3600 euro. Dat doe ik gewoon, want je leeft maar een keer.Wel toepasselijk dat je straks door pieren opgegeten gaat worden.
Inderdaad. Een urn zegt mij niks. Is het lucratief om pierensteker te zijn?
Toen ik in 1970 begon, had ik duizenden euro’s schuld. Om mijn schuld af te betalen ben ik pieren gaan spitten – en dat lukte. Mijn eerste jaren als pierenspitter waren de mooiste jaren van mijn leven. We zochten toen met wel 120 à 150 man tegelijk naar pieren. De helft bestond uit bajesgasten.Voor hoeveel geld halen de meeste mensen pieren?
Meestal voor een eurootje of zeven. Voor 7 euro krijg je 59 pieren. Ik doe het tegenwoordig vooral op bestelling. Ik heb vaak een aantal bestellingen per dag, en daarvoor ga ik dan een paar uurtjes spitten. Soms heb ik ook weleens bestellingen van 600 pieren, wat me 72 euro oplevert. Dat schiet op. Wie zijn je klanten?
Sportvissers en eigenaren van sportvisboten, die ze weer doorverkopen aan de vissers die ze meenemen. Vis je zelf eigenlijk ook?
Nee, ik heb een hekel aan vissen.
Jan Soek: Ooit ben ik veertien dagen vissersknecht op een boot geweest, maar dat was lang zat. Ik heb namelijk een hekel aan werken voor een baas, dus wilde ik iets doen waar ik zelf de baas was: dat werd pieren steken. Ik doe het nu al een jaar of vijftig. Toen ik begon was het een goudmijntje, maar ik zeg niet precies wat ik toen verdiende, want dan komt de belasting achter me aan. Tegenwoordig doe ik het rustiger aan, ik spit vooral nog in de zomer. Ik heb namelijk een AOW. Je doet het nu dus voor een extraatje naast je AOW?
Ja, toen ik nog geen AOW had, leefde ik alleen van het pieren spitten. Nu niet meer. Maar ik kan er wel mooi wat extra dingetjes van betalen. Ik heb verleden jaar bijvoorbeeld grafrechten betaald. Eeuwigdurend, omdat ik voor eeuwig een graf wil hebben. Dat was 3600 euro. Dat doe ik gewoon, want je leeft maar een keer.Wel toepasselijk dat je straks door pieren opgegeten gaat worden.
Inderdaad. Een urn zegt mij niks. Is het lucratief om pierensteker te zijn?
Toen ik in 1970 begon, had ik duizenden euro’s schuld. Om mijn schuld af te betalen ben ik pieren gaan spitten – en dat lukte. Mijn eerste jaren als pierenspitter waren de mooiste jaren van mijn leven. We zochten toen met wel 120 à 150 man tegelijk naar pieren. De helft bestond uit bajesgasten.Voor hoeveel geld halen de meeste mensen pieren?
Meestal voor een eurootje of zeven. Voor 7 euro krijg je 59 pieren. Ik doe het tegenwoordig vooral op bestelling. Ik heb vaak een aantal bestellingen per dag, en daarvoor ga ik dan een paar uurtjes spitten. Soms heb ik ook weleens bestellingen van 600 pieren, wat me 72 euro oplevert. Dat schiet op. Wie zijn je klanten?
Sportvissers en eigenaren van sportvisboten, die ze weer doorverkopen aan de vissers die ze meenemen. Vis je zelf eigenlijk ook?
Nee, ik heb een hekel aan vissen.
Advertentie
Hoe werkt het pieren steken?
Je doet het met een spitvork. De tanden laat je bij de smid zo recht mogelijk slaan en de steel kort je in. Dan is het een kwestie van scheppen op de juiste plekken. Ik zie waar je moet zijn, maar leken zien dat niet.Wat voor spullen heb je nodig?
Een spitvork, een emmer en laarzen. Ik heb laatst tweedehands een vork voor een tientje gekocht, maar normaal ben je er zo’n 90 euro aan kwijt. Een vork gaat ongeveer een jaar mee. De smid is een kennis van me, dus die slaat hem gratis recht. Laarzen kosten ook maar een paar tientjes en een emmer haast niks. Om pierensteker te zijn hoef je dus niet veel te investeren.Dat is alles wat je nodig hebt?
Ja, en je koppie natuurlijk. Als ik een stekkie vind, word ik vaak gevolgd door van die klootzakken. Van die sportvislullen. Omdat ze zelf niks vinden, volgen ze mij. Vervolgens jagen ze de pieren weg. Dat lijkt me lastig. Word je in cash betaald?
Ja, bij mij kan je niet pinnen. Dat is te duur, zo’n apparaat.Zet je die cash op je bankrekening?
Nee, ik kijk wel uit. Als ik het op mijn bankrekening zet, wil de belasting een deel. En omdat ik geen ruim pensioen heb, wil ik alles wat ik aan pieren steken verdien zwart houden.Hoe zorg je dat je de beste bent?
De beste ooit was Jaap Boon. Die is ook gestopt, omdat hij net zo oud is als ik, maar geen mens kon hem vroeger bijhouden. Hij was een beer van een gozer en had geen vier maar vijf tanden aan zijn vork. Per dag had hij vaak duizend pieren meer. Voor duizend pieren krijg je 120 euro, dus hij verdiende 120 euro per dag meer. Waar het uiteindelijk denk ik om gaat, is dat je een goede houding hebt. Beter dan die van die lullige sportvissers, als ze zelf gaan zoeken.
Je doet het met een spitvork. De tanden laat je bij de smid zo recht mogelijk slaan en de steel kort je in. Dan is het een kwestie van scheppen op de juiste plekken. Ik zie waar je moet zijn, maar leken zien dat niet.Wat voor spullen heb je nodig?
Een spitvork, een emmer en laarzen. Ik heb laatst tweedehands een vork voor een tientje gekocht, maar normaal ben je er zo’n 90 euro aan kwijt. Een vork gaat ongeveer een jaar mee. De smid is een kennis van me, dus die slaat hem gratis recht. Laarzen kosten ook maar een paar tientjes en een emmer haast niks. Om pierensteker te zijn hoef je dus niet veel te investeren.Dat is alles wat je nodig hebt?
Ja, en je koppie natuurlijk. Als ik een stekkie vind, word ik vaak gevolgd door van die klootzakken. Van die sportvislullen. Omdat ze zelf niks vinden, volgen ze mij. Vervolgens jagen ze de pieren weg. Dat lijkt me lastig. Word je in cash betaald?
Ja, bij mij kan je niet pinnen. Dat is te duur, zo’n apparaat.Zet je die cash op je bankrekening?
Nee, ik kijk wel uit. Als ik het op mijn bankrekening zet, wil de belasting een deel. En omdat ik geen ruim pensioen heb, wil ik alles wat ik aan pieren steken verdien zwart houden.Hoe zorg je dat je de beste bent?
De beste ooit was Jaap Boon. Die is ook gestopt, omdat hij net zo oud is als ik, maar geen mens kon hem vroeger bijhouden. Hij was een beer van een gozer en had geen vier maar vijf tanden aan zijn vork. Per dag had hij vaak duizend pieren meer. Voor duizend pieren krijg je 120 euro, dus hij verdiende 120 euro per dag meer. Waar het uiteindelijk denk ik om gaat, is dat je een goede houding hebt. Beter dan die van die lullige sportvissers, als ze zelf gaan zoeken.
Advertentie
Voel je je wel eens eenzaam zo alleen in je boot en alleen op het wad?
Ja, in de zomer meer dan in de winter. Dan zijn er allemaal mensen – blije toeristen – om me heen. Het heeft te maken met jaloezie. Ik heb al vijftig jaar geen vriendin meer gehad. Ik ben jaren geleden één keer een leuke meid tegen gekomen in de trein. Die heb ik laten schieten. Daar heb ik spijt van. Maar ach, ik red het wel met mijn hond samen.Gelukkig heb je genoeg dvd’s om de avonden mee door te komen.
Ja, ik heb alle soorten dvd’s, behalve seksfilms.Ah, ik herinner me dat je vroeger juist erg veel seksfilms had.
Wil je soms seksfilms? Nee hoor. Bedankt, Jan!
Ja, in de zomer meer dan in de winter. Dan zijn er allemaal mensen – blije toeristen – om me heen. Het heeft te maken met jaloezie. Ik heb al vijftig jaar geen vriendin meer gehad. Ik ben jaren geleden één keer een leuke meid tegen gekomen in de trein. Die heb ik laten schieten. Daar heb ik spijt van. Maar ach, ik red het wel met mijn hond samen.Gelukkig heb je genoeg dvd’s om de avonden mee door te komen.
Ja, ik heb alle soorten dvd’s, behalve seksfilms.Ah, ik herinner me dat je vroeger juist erg veel seksfilms had.
Wil je soms seksfilms? Nee hoor. Bedankt, Jan!
Alle foto’s door de auteur—Hou je ook zo van geld? Like VICE Money en ontvang dagelijks gratis geldverhalen: