FYI.

This story is over 5 years old.

Vice Blog

Het is geen pretje om een moderne voetbalsupporter te zijn

Een interview met Martijn Benjamin, een fanatieke supporter die net als duizenden anderen niet langer als vee behandeld wil worden.

De pen is vaker machtiger dan het zwaard gebleken, maar is de pen ook machtiger dan de boksbeugel of de betonstrijker? Volgens Martijn Benjamin wel. Hij richtte Indehekken.net ("De luis in de pels van het moderne voetbal") op, de grootste Nederlandse website tegen het moderne voetbal. De website blogt onder andere over nationale en internationale misstanden in het voetbal, die het gevolg zijn van de institutionalisering en commercialisering van de sport. Het maakt zich ook hard tegen het negatieve imago dat fanatieke voetbalsupporters opgelegd krijgen door de media en de politiek. We spraken met Martijn over de staat van de huidige supportersbeleving, de internationale beweging Against Modern Football en mogelijke oplossingen.

Advertentie

VICE: Hoe typeer je 'het moderne voetbal' en waarom zijn er zoveel mensen op tegen?
Martijn: Against Modern Football is een breed begrip, maar het richt zich voornamelijk op twee grote problemen: enerzijds is er bij supporters onvrede over het grote geld dat het pure voetbal in haar greep houdt, anderzijds wordt er weinig respect voor traditie getoond door de huidige eigenaars van voetbalclubs. De zakenwereld is steeds meer invloed gaan uitoefenen op het voetbal en dat gaat ten koste van de beleving van de supporters.

Kun je spreken van een beweging?
Ja, de onvrede over het moderne voetbal is door heel Europa te horen - weliswaar zonder centrale organisatie. Het komt uit de onderbuik van supporters. Die begonnen te morren toen er meer en meer clubs overgenomen werden door buitenstaanders met een pak geld. De overname van de Oostenrijkse Austria Salzburg door Red Bull is daar een goed voorbeeld van. Die ploeg heet nu Red Bull Salzburg. Vijftig jaar historie in één klap uitgewist, in ruil voor sponsorinkomsten. Zo zijn er nog talloze voorbeelden van clubs die historie opzij zetten voor geld. Niemand luistert meer naar de trouwe supporter. Hebben clubs die overnames niet gewoon nodig uit financiële overwegingen?
Natuurlijk staan sommige clubs te juichen als er een sjeik binnenloopt die met een paar miljoen de club weer gezond maakt. Dat maakt dat er niet wordt gekeken naar de lange termijn, of de ziel van de club. Zo'n geldschieter krijgt enorm veel macht en kan de historie en het imago van de club te grabbel gooien. Daar komt nog bij dat die geldschieter elk moment de stekker uit zijn 'project' kan trekken. Maar er gaat ook zo veel geld om bij clubs, bijvoorbeeld in Engeland, dat ik af en toe twijfel of ze dat werkelijk nodig hebben. In Nederland is er ook al een aantal noodlijdende clubs. Die clubs stapelen in de begrotingen tekort op tekort op tekort, wat natuurlijk ook getuigt van een gebrek aan draagkracht. Er komen dan gewoon te weinig supporters naar je club om het geheel rendabel te maken. Daarbij wordt het de supporters niet eenvoudig gemaakt om plezier te beleven aan het bezoeken van hun favoriete club.

Advertentie

Op welke manier gebeurt dat dan?
Vroeger speelden clubs wedstrijden op vaste tijden. Ik denk dat de Nederlandse supporters tegenwoordig ontregeld zijn omdat de aanvangstijden van wedstrijden constant verplaatst worden. Nu moeten clubs spelen op tijdstippen die bepaald worden door televisiestations als FOX. Die televisiestations plannen wedstrijden in op momenten waarop ze het hoogste aantal kijkers kunnen trekken. Zo kunnen ook de reclame-inkomsten gespreid worden. Televisiestations plannen een hele voetbaldag in, en dat is commercieel natuurlijk interessant. Ze houden geen rekening met het feit dat supporters sneller afhaken omdat ze op de vreemdste tijden moeten reizen om (uit)wedstrijden bij te wonen. Dan heb ik het nog niet eens gehad over de manier waarop ze die reis moeten maken.

(Bron: groningenfanatics.nl) Hoe gaat dat dan in zijn werk?
Het is een heel omslachtig en ingewikkeld proces. Je koopt een week van tevoren een kaartje. Vaak is dat eigenlijk niet eens een echt kaartje maar een omwisselbiljet. Dan moet je ergens langs de snelweg dat biljet omwisselen voor een kaartje. Voor bepaalde wedstrijden zijn er alleen combitickets beschikbaar, dat wil zeggen dat je verplicht bent om een bus te nemen naar de uitwedstrijden - met eigen vervoer mag je de wedstrijd niet bijwonen. Eenmaal aangekomen bij het stadion kun je met je echte kaartje het stadion binnengaan om in een uitvak omringd door plexiglas en netten te zitten. Er zit ook nog een tijdsmarge op de biljetten, dus je moet nog haast maken ook. Een biertje drinken in de stad die je als supporter bezoekt is al knap lastig. Dat zorgt voor lege uitvakken in stadions, en dus op de lange termijn voor teruglopende inkomsten uit kaartverkoop voor clubs. Het is veel te veel gedoe en bovendien onpersoonlijk en ongastvrij.

Advertentie

"Al zeven jaar geen incidenten rond het AZ-stadion" krijgt veel minder clicks dan "Doorgesnoven hooligans steken bus in de fik".

Dat plexiglas en die netten zijn er niet voor niets, toch?
Het is het klassieke en bijna clichématige voorbeeld van een kleine groep mensen die het voor de rest verknalt. Door de beeldvorming in media als het AD en De Telegraaf wordt de fanatieke voetballiefhebber meteen over een kam geschoren met de hooligan, terwijl de cijfers anders uitwijzen. In plaats van het belonen van supportersgroepen die hebben bewezen dat ze jarenlang hun club fanatiek kunnen aanmoedigen zonder incidenten, blijven gemeentes vasthouden aan een beleid dat gebaseerd is op angst. Dat komt vooral door die negatieve beeldvorming, en lezers die op sensatie belust zijn. "Al zeven jaar geen incidenten rond het AZ-stadion" krijgt veel minder clicks dan "Doorgesnoven hooligans steken bus in de fik". Als je in een doorsnee uitgaansweekend ziet hoeveel arrestaties er verricht worden dan schrik je je rot. Om over oud en nieuw nog maar te zwijgen. Als er grote groepen mensen bij elkaar zijn en er is alcohol in het spel, dan gaat er vroeg of laat wel iets mis - dat is niet meer dan normaal. Maar dat wordt te sterk uitvergroot in de media. Het aantal incidenten neemt af, maar alsnog worden supporters verre van hartelijk welkom geheten tijdens uitwedstrijden. Dat komt voort uit angst voor supporters.

Advertentie

Hoe is de website begonnen?
Ik blogde al een tijd op een persoonlijke site. Ik wilde niets persoonlijks meer zeggen, maar wel graag praten over de dingen die me interesseren. Toen zette ik In De Hekken op, en ik zag meteen dat het aansloeg. Het groeit nog steeds met honderden likers en volgers per week. We schrijven nu met een team van tien tot vijftien personen uit alle hoeken van het land, en we kiezen er nadrukkelijk voor om alles neutraal te belichten.

Is dat niet moeilijk, hartstochtelijke voetbalfans als jullie zijn?
Clubliefde is iets moois, en daar hoort rivaliteit bij. Daarom moet een uitdagend geintje of een kleine sneer in een artikel kunnen, maar het moet niet te ver gaan. Bezoekers van onze site, fan van ongeacht welke club, moeten het gevoel hebben dat ze welkom zijn op de site. Eén ding hebben de auteurs en de doelgroep wel gemeen: ze zijn anti-Blatter en tegen de institutionalisering en commercialisering van het voetbal. Soms kunnen de gemoederen bij supporters hoog oplopen, en daarom hebben we er ook bewust voor gekozen om géén reactiesysteem aan de site te hangen.

Het is natuurlijk makkelijk om ergens tegen te zijn, maar biedt de beweging ook oplossingen om de situatie in het moderne voetbal te verbeteren?
Er is al een aantal maatregelen getroffen waar de beweging zich goed in kan vinden. Zo is er vanuit de UEFA een Financial Fair Play-regeling van kracht die erop toeziet dat clubs niet méér mogen uitgeven dan er binnenkomt. Vooral de laatste tien jaar zag je dat clubs schuld op schuld stapelden. Niet alleen om rond te komen, maar ook om spelers voor tientallen miljoenen te kopen en excessief hoge salarissen te betalen. Die druk moet verlaagd worden. Het moet moeilijker worden voor grote geldschieters om met clubs en hun tradities aan de haal te gaan.

En in Nederland?
Het allermooiste dat we zouden kunnen bereiken, is dat iedereen elke voetbalwedstrijd in Nederland vrij en met eigen vervoer mag bezoeken. Dan koop je een kaartje aan de kassa, zoals je dat vroeger deed. De politiek en de KNVB zijn nog altijd bang voor taferelen zoals die in de jaren negentig voorkwamen, waar het vaak compleet uit de hand liep. Gaan ze ons belonen voor goed gedrag, of blijven ze ons als vee naar een stadion begeleiden? Er is een voetbalwet, maar die wordt niet altijd even goed gecontroleerd. Ze zouden erop toe moeten zien dat raddraaiers zich tijdens wedstrijden van hun club melden bij een politiebureau. De cijfers liegen niet: er zijn heel weinig incidenten. Vertrouw supporters, denk vanuit hun perspectief en geef ze het gevoel dat ze welkom zijn in andere steden. Zolang dit niet is opgelost blijven wij berichten over de misstanden, maar natuurlijk ook over alle positieve, mooie acties van echte supporters.